نۆۋەتتىكى بۆلەك :پاكىزلىق
دەرس ئىستىنجانىڭ ۋە ھاجەت ئادا قىلىشنىڭ قائىدلىرى.
ھاجەت ئادا قىلىشنىڭ قائىدلىرى
ھاجەتخانىغا كىرگەندە سول پۇتى بىلەن كىرىپ (ئى ئاللاھ مەن سىنىڭ نامىڭ بىلەن ئەر ئايال شەيتانلارنىڭ سۇيقەستىدىن پاناھ تىلەيمەن) دىش مۇستەھەبدۇر.
مۇسۇلمان ھاجەت قىلغاندا ئۆزىنىڭ ئەۋرەت قىسىملىرىنى كىشىلەرنىڭ نەزىرىدىن يېپىشى لازىمدۇر.
ھاجەت قىلغۇچىغا كىشىلەرگە زىيان سالىدىغان جايدا ھاجەت قىلىش چەكلىنىدۇ.
ئەگەر ئۇ چۆلدە بولسا بىرەر ھايۋانغا ئازا بىرىپ سالماسلىق يا ئۇنىڭدىن ئەزيەتكە ئوچراپ قالماسلىق ئۈچۈن تۆشۈككە پىشاپ قىلىش مەنئى قىلىنىدۇ.
ھاجەت قىلىۋاتقاندا ئالدى ئارقىسىنى قىبلىگە قىلماسلىق كېرەك، بولۇپمۇ ئۇ كىشى چۆلدە بولۇپ يېپىپ تۇرىدىغان تام بولمىسا، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ «ئەگەر تەرەت قىلماقچى بولساڭلار سۈيدۈك ۋە ياكى چوڭ تەرەت بىلەن قىبلىگە ئالدى كەينىڭلارنى قىلماڭلار» دىگەن سۈزى ئۈچۈن. (بۇخارى رىۋايتى:386، مۇسلىم رىۋايتى:264).
ھاجەت قىلغۇچى بەدىنىگە ۋە كىيىم-كېچەكلىرىگە نىجاسەتلەرنىڭ چاشراپ كىتىشىدىن ئېھتىيات قىلىشى كىرەك، تىكىتىپ قالغاندا ئۇ نەرسىلەرنى يۇيۇشى كىرەك.
ھاجەت قىلىپ بۇلغاندا چوقۇم ئىككى ئىشنىڭ بىرىنى قىلىش ۋاجىپتۇر:
ئىستىنجا دىگەن: بەدەننىڭ چوڭ كىچىك تەرەت چىقىدىغان ئورنىنى سۇ بىلەن تازىلاش دىمەكتۇر.
ئىستىجمار دىگەن: بەدەننىڭ چوڭ كىچىك تەرەت چىقىدىغان ئورنىنى ئۈچ ياكى ئۇنىڭدىن ئارتۇق تازلىق قەغىزى ياكى تاشلار ۋە شۇنىڭغا ئوخشاش بەدەن تازالايدىغان نەرسىلەر بىلەن تازىلىماقتۇر.
تاھارەت سىزلىك
تاھارەت سىزلىك ئىنساندىكى مەنىۋى سۈپەت بۇلۇپ، پاكلىنىشتىن بۇرۇن بىر كىشىنىڭ ناماز ئوقۇشىنى چەكلەيدۇ، ھەمدە ئۇ نىجاسەتكە ئوخشاش كۆزگە كۆرۈنمەيدۇ.
مۇسۇلمان پاكلىغۇچى سۇ بىلەن تاھارەت ئالسا ياكى يۇيۇنسا، تاھارەت سىزلىك يۇقىلىدۇ. پاكلىغۇچى سۇ دىگەن: ئۇنىڭغا نىجاسەت ئارىلىشىپ ئۇنىڭ رەڭگىگە ياكى تەمىگە ياكى پۇرىقىغا تەسىر يەتكۈزمىگەن سۇدۇر.
تاھارەت سىزلىك ئىككى قىسىمغا بۇلىنىدۇ
كىچىك ناپاكلىق ۋە ئۇنىڭدىن پاكلىنىش.
مۇسۇلماندا كىچىك ناپاكلىق كۈرۈلسە، ناماز ئۈچۈن تاھارەت ئالىدۇ. كىچىك ناپاكلىقنى كەلتۈردىغان نەرسىلەر تاھارەتنى سۇندۇردىغان ئامىللار دۇر. ئۇلار تۈۋەندىكىچە:
1-چوڭ كىچىك تەرەت ۋە يەلگە ئوخشاش، ئۇلار چىقىدىىغان يەردىن چىققان بارلىق نەرسىلەردۇر، ئاللاھ تائالا تاھارەتنى سۇندۇردىغان نەرسىلەرنى تىلغا ئېلىپ مۇنداق دېدى: «ياكى سىلەرنىڭ بىرىڭلار ھاجەتتىن كەلسە» [سۈرە نىسا؛43]. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ناماز ئوقىۋەتىپ تەرتىدىن گۇمانلانغان كىشى ھەققىدە مۇنداق دېگەن: «ئۇ بىر ئاۋاز ئاڭلىمىغۇچە ياكى بىر پۇراق ھىس قىلمىغۇچە نامازدىن ئايرىلمايدۇ» (بۇخارى رىۋايتى:175، مۇسلىم رىۋايتى:361).
2- ئەۋرەتنى توسالغۇسىز شەھۋەت بىلەن تۇتۇش، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن؛ «كىم زەكەرىنى تۇتسا تاھارەت ئالسۇن» (ئەبۇ داۋۇد 181).
3-تۆگە گۆشى يېيىش. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن: «تۆگە گۆشىدىن تاھارەت ئېلىشىمىز كېرەكمۇ؟» دەپ سورالدى. ئۇ: «ھەئەدېدى» (مۇسلىم رىۋايتى: 360). (بۇ ھەنبەلى مەزھەپنىڭ كۆز قارشى بۇلۇپ، ھەنەپى مەزھەپتە تۆگە گۆشى يېيىش تاھارەتنى سۇندۇرمايدۇ)
4-ئۇيقۇ ياكى ساراڭلىق ياكى ھوشىدىن كېتىش ياكى مەستلىك سەۋەبىدىن ئەقىلنى يوقىتىش.
