نۆۋەتتىكى بۆلەك :مالىيە سودىسى
دەرس قىمار ۋە قىمارۋازلىق
قىمار ياكى قىمار دېگەن نېمە؟
قىمار: ھەر بىر مەيدان مۇسابىقىدە بىر ياكى بىر قانچە پارتىيە غەلىبە قىلىپ ، باشقىلار ئۇتتۇرىدۇ. ھەر بىر قاتناشقۇچى تۆلەمگە ئېرىشىش (پۇل ياكى باشقىچە) ياكى ئۇنى يوقىتىپ باشقىلارغا ئېرىشىش ئوتتۇرىسىدا يىرتىلىدۇ.
قىمار، كىتاب سۈننەت ۋە ئۇممەتنىڭ ئۆلىمالىرىنىڭ بىرلىككە كىلىشى بىلەن ھارام دۇر.
قىماردا ئۈتىۋالغۇچىغا پايدا ھاسىل بۇلىدۇ، لىكىن ئاللاھ تائالا ئۇنىڭ گۇناھى ۋە زىيىنىنىڭ پايدىسىدىن چوڭ ئىكەنلىكىنى بايان قىلىپ مۇنداق دېدى: «ئۇلار سەندىن ھاراق ۋە قىمار توغرىسىدا سورىشىدۇ، ئېتقىنكى: ھەر ئىككىلىسىدە چوڭ گۇناھ بار، ۋە كىشىلەرگە پايدىسىمۇ بار، لىكىن گۇناھلىرى پايدىسىدىن بەك چوڭدۇر» [بەقەرە سۈرىسى:219].
ئاللاھ تائالا مۇنداق دېدى: «ئى ئىمان ئېتقانلار! ھەقىقەتەن ھاراق ئىچىش، قىمار ئويناش، بۇتلارغا چۇقۇنۇش، شەيتاننىڭ ئەمەللىرىدىن بولغان بىر پاسىكىنىلىقتۇر، سائادەتمەنلىككە ئېرىشىشىڭلار ئۈچۈن شەيتاننىڭ ئىشىدىن يىراق بۇلۇڭلار» [مائىدە سۈرىسى:90]
قىمارنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولغان زىيىنى:
1-ئۇتقۇچى مەغلۇبىيەتچىدىن بىر نەرسە ئالغان ھەر بىر ئويۇن: مەسىلەن بىر توپ كىشىلەر كارتا (بالوت ياكى كارتا) ئوينىغاندا ، ھەمدە ئۇلارنىڭ ھەر بىرىگە نۇرغۇن پۇل قويىدۇ ، شۇڭا ئۇلاردىن غەلىبە قىلغانلارنىڭ ھەممىسى پۇلنى ئالىدۇ.
2- بىر كوماندا ياكى توپچى ۋە شۇنىڭغا ئوخشاشلارنىڭ غەلبىسىگە دو تىكىش: دو تىككۈچىلەر پۇل سالىدۇ، ھەر بىرى ئۆز كوماندىسى ياكى توپچىنىڭ غەلبىسىگە دو تىكىدۇ، ئەگەر كوماندا غەلىبە قىلسا ، ئۇ پۇل تاپىدۇ ، ئەگەر كوماندا ئۇتتۇرۇپ قويسا، ئۇ پۇلنى يوقىتىدۇ.
3- لاتارىيە ۋە تەلەيلىك كارتىلار: مەسىلەن، ئۇ بىر دوللار بىلەن كارتا سېتىۋېلىپ، كارتا ئۈچۈن رافت ئالسا، ئەگەر ئۇنىڭ كارتىسى غەلىبە قىلسا، ئۇنىڭ قىممىتىدىن كۆپ، ئازدۇر-كۆپتۇر ئېرىشىدۇ.
4- تېلېفون ياكى كۆچمە خەۋەرلىشىش ئارقىلىق ئۇلارنىڭ ئادەتتىكى تەننەرخىدىن ئېشىپ كەتكەن، شۇنداقلا بارلىق ماتورلۇق ، ئېلېكترون ۋە ئېلېكترونلۇق ئويۇنلار ياكى تور بېكەتلەر ئارقىلىق مۇسابىقىگە قاتنىشىش، بۇ ئويۇنچىنىڭ پۇل تېپىش ياكى يوقىتىشتىن ئىبارەت ئىككى خىل مۇمكىنچىلىكى بار.