ئۆگىنىشنى داۋاملاشتۇرۇڭ

كىرىشكە تىزىملاتمىدىڭىز
ئۆگىنىشنى باشلاش ۋە ئىلگىرىلىشىڭىزگە ئەگىشىش ۋە نومۇر توپلاش ۋە مۇسابىقىگە قاتنىشىش ئۈچۈن ھازىر Ta مۇنبىرىگە تىزىملىتىڭ، تىزىملاتقاندىن كېيىن، ئۆگەنگەن تېمىلىرىڭىزدا ئېلېكترونلۇق گۇۋاھنامە تاپشۇرۇۋالىسىز.

نۆۋەتتىكى بۆلەك :مۇسۇلمان ئايال

دەرس مۇسۇلمان ئاياللار كىيىمى

بۇ دەرسلىكتە بىز مۇسۇلمان ئاياللارنىڭ كىيىنىشىگە مۇناسىۋەتلىك بىر قاتار مۇھىم مەسىلىلەرنى ئۆگىنىمىز.

نىشان: 

  • ئاللاھنىڭ كىشىلەرگە كىيىم-كېچەك ۋە زىننەت نېمەتلىرىنى تونۇش.
  • ئىسلام قانۇنلىرىنىڭ ئاياللار كىيىم-كېچەكلىرىگە مۇناسىۋەتلىك بەزى ھېكمەتلىرىنى ئۆگىنىش.
  • شەرئى ھىجاپتا تېپىلىشقا تىگىشلىك شەرتلەرنى بىلىش.
  • مۇسۇلمان ئايالنىڭ ھەر خىل كىشىلەرگە ئاشكارا قىلسا بۇلىدىغان نەرسەلەرنىڭ چەكلىرىنى بىلىش.

كېيىم نىئمىتى

كىيىم-كېچەك ئاللاھنىڭ كىشىلەرگە قىلغان بۈيۈك نېمىتى بۇلۇپ. ئۇنىڭ بىلەن ئادەم بەدىنىنى يېپىپ، ئىسسىق ۋە سوغۇق ۋە باشقا نەرسىلەردىن ساقلاش بىلەن بىرگە، ئۇ زىننەت ۋە گۈزەللىكدۇر. ئاللاھ تائالا مۇنداق دېدى: «ئى ئادەم باللىرى! بىز سىلەرنىڭ ئەۋرىتىڭلارنى ياپىدىغان ۋە زىيننەت بۇلىدىغان كېيىملەرنى چۈشۈرۈپ بەردۇق، تەقۋادارلىق كىيىمى ئەڭ ياخشىدۇر، بۇ ئۇلار ئاللاھنىڭ پەزلى مەرھەمىتىنى ئەسلەشكە باشلايدىغان ئالامەتلىرىنىڭ بىرىدۇر» [ئەئراف سۈرىسى:26]. كىيىم-كېچەكنىڭ ھەر بىر ئەر-ئايالغا كەيمىسە بولمايدىغىنى بار، ۋە ئۇنىڭ ئەۋرەتنى ياپىدىغىنى بار، ۋە ئۇنىڭ توي ۋە بايرام قاتارلىق سورۇنلاردا زىننەت ئۈچۈن چىرايلىق كىيېدىغانلىرى باردۇر.

ئايال كشىنىڭ كېيىمىگە مۇناسىۋەتلىك شەرىئەتنىڭ ئەھكاملىرى چوڭ غايەلەرنى رۇياپقا چىقىرىدۇ، ئايال تېرىپىدىن ئالساق ئۇنىڭ ئالاھىدىلىكىنى ساقلاپ، ئەرلەرنىڭ نەزىردىن قورۇش بىلەن بىرگە بۇزۇقلارنىڭ مالايەن سۆز-ھەركىتىدىن ھىمايە قىلىدۇ. شۇنداقلا ئىسلامى كىيىم ئايال كىشىگە خاتىرجەملىك ۋە تەمكىنلىك ئىززەت-ھۆرمەت ئاتا قىلىدۇ، ھەممىدىن مۇھىمى، ئايال كىشىنىڭ ئىسلامى كىيىم-كېچەكتە چىڭ تۇرۇشى، ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىغا ئەمەل قىلىش ۋە ئۇنىڭ چەكلەشلىرىدىن ساقلىنىش ئارقىلىق ئۆزىنىڭ قۇلچىلىقىنى، ۋە ئاللاھىڭ ئەمرىگە بويسونغانلىقىنى نامايەن قىلغان بۇلىدۇ. ئۇ سەۋەپلىك پاك ئاللاھنىڭ بەرىكىتى ۋە پەزل كەرىمى ۋە رەھىم-شەپقىتىگە لايىق بۇلىدۇ.

جەمئىيەت دائىرىسىگە كەلسەك، ئاياللارنىڭ ئىسلامى كىيىنىشى ياكى ھىجاپلىنىشى پۈتكۈل جەمئىيەتنى پىتنە بالادىن ساقلايدۇ، ھەمدە بارلىق جەمىيەت ئەزالىرىنىڭ مۇقىملىقى ۋە بىخەتەرلىكىنى قوغدايدۇ. پىتنە پاسات يۈز بەرسە جەمىيەتنىڭ ئەر- ئايالدىن ئىبارەت بولغان بارلىق قۇرغۇچىلىرىنى ۋەيران قىلىدۇ، ئاندىن ئائىلە قاتلاملىرى ۋە ئۇنىڭ مۇقىملىقى ۋە خاتىرجەملىكى تەۋرەيدۇ ۋە بەرباد بۇلىشىمۇ مۇمكىن، بۇ نۇرغۇن دۆلەتلەردە كۆرنىۋاتقان ئىشتۇر.

مۇسۇلمان ئاياللارنىڭ ھىجابىنىڭ شەرتلىرى

١
بەزى فىقھى شۇناسلارنىڭ سۆزىگە ئاساسلانغاندا، پۈتۈن بەدەننى ياپىدۇ، ۋە بەزى باشقىلارنىڭ سۆزىگە ئاساسەن ياكى يۈز ۋە قولدىن باشقا پۈتۈن بەدەنلىرىنى ياپىدۇ.
٢
زىننەت كېيىمى بولماسلىقى.
٣
ئاستىدىكى بەدەن كۈرۈنمىگىدەك قېلىن بولۇشى.
٤
بەدەننىڭ ھېچ بىر يېرىنى تەسۋىرلەپ قۇيماس ئۈچۈن تار بولماي كەڭ بۇلىشى.
٥
دېزىنفىكسىيە قىلىنغان ياكى ئەترە چېچىلغان بولماسلىقى.
٦
ئەرلەرنىڭ كىيىم-كېچەكلىرىگە ئوخشىماسلىقى
٧
كاپىرلارنىڭ كىيىمىگە ئوخشىماسلىقى
٨
داڭلىق مۇدا كىيىم بولماسلىقى.

1- بەدەننى يېپىش

ئاللاھ تائالا مۇنداق دېدى: «ئى پەيغەمبەر! ئاياللىرىڭغا ۋە قىزلىرىڭغا ۋە مۇئمىنلەرنىڭ ئاياللىرىغا ئېتقىنكى، ئۇلار (سىرىتقا چىققاندا) پۈركەنچە بىلەن ئورالسۇن، شۇنداق قىلغاندا ئۇڭايلىقچە ئىپپەت بىلەن تۇنۇلۇپ، ئەزىيەتتىن ساقلىنىدۇ. ئاللاھ ناھايتى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر ۋە ناھايتى مىھرىباندۇر» [ئەھزاب سۈرىسى:59]. ئۆلىمالارنىڭ كۈز قارشى يۈز ۋە قولنى يېپىش مەسىلىسىدە ئوخشىمايتتى، ئۇلارنىڭ بەزىلىرى: ئۇ ۋاجىپ، بەزىلىرى مۇنداق دېدى: بۇ كۆڭۈلدىكىدەك ئىش، ئەمما ئۇلار بۇنىڭدىن باشقا يېپىشنىڭ ۋاجىپ ئىكەنلىكىگە قوشۇلدى.

2- زىننەتكە خاس بولماسلىقى

بۇئاللاھ تائالانىڭ «مۇئمىن ئاياللار (ئەۋرەتلىرىنى ياپسۇن) زىنەتلىرىنى ئاشكارلىمىسۇن» [نۇر سۈېىسى:31] دېگەن ئومۇمىي سۆزىگە كىرىدۇ.

3، 4-قېلىن ۋە كەڭ كۇشادە بۇلىشى

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېدى: «دۇزاخ ئەھلىدىن مەن تېخى كۆرمىگەن ئىككى تۈرلۈك گوروھ بار: بىرى: قۇللىرىدا كالىنىڭ قۇيرىقىدەك قامچىلارنى تۇتۇۋېلىپ كىشىلەرنى ئۇرىدغان ئادەملەر، يەنە بىرى: يېرىم يالاڭاچ كىيىنگەن ئاياللار، ئۆزلىرىمۇ ئېزىپ باشقىلارنىمۇ ئازدۇردىغان، باشلىرىدىكى چاچلىرى تۆگىنىڭ لوكىسىدەك ساڭگىلاپ تۇرىدىغان ئاياللار بۇلۇپ، ئۇلار جەننەتكە كىرەلمەيدۇ، جەننەتنىڭ پۇرىقى شۇنچىلىك يىراق جايلاردىن پۇرايدىغان تۇرۇغلۇق ئۇلار ئۇنىڭ پۇرۇقىنى پۇرىيالمايدۇ» (مۇسلىم 2128) ھەمدە ئوسامە بىن زەيد رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ دىن مۇنداق رىۋايەت قىلىنىدۇكى، ئۇ مۇنداق دېدى: پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ماڭا دىھيەتۇل كەلبى ئۇنىڭغا سوۋغا قىلغان كېيىملەردىن بىر نىپىز كېيىمنى بەردى، مەن ئۇنى ئايالىمغا بەردىم. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ماڭا نىمىشقا كەيمىدىڭ؟ دېدى: مەن ئى ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! ئۇنى ئايالىمغا بىرىۋەتتىم دېدىم، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ماڭا «ئايالىڭغا دىگىن ئۇنىڭ ئاستىغا ئىچ كېيىم كىيىۋالسۇن، جىسمىنى بىلنەشتۈرۈپ قۇيۇشىدىن ئەنسىرەيمەن، دېدى» (ئەھمەد:21786).

5- خۇشبۇي بۇس ياكى ئەتىر چېچلمىغان بۇلۇش.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن: «قانداق بىر ئايال خۇشپۇراق ئىشلىتىپ كىشىلەرنىڭ ئۇنىڭ پۇرىقىنى پۇرىسۇن يېنىدىن ئۆتسە، ئۇ زىنا قىلغاندەك بۇلىدۇ» دېدى: (نىسائى:5126).

6- ئەرلەرنىڭ كىيىملىرىگە ئوخشىماسلىق.

ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇ دى مۇنداق رىۋايەت قىلىنىدۇكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېدى: «ئاياللارنى دورىغان ئەرلەرگە، ئەرلەرنى دورىغان ئاياللارغا لەنەت بولسۇن» (بۇخارى:5885).

7- كاپىر ئاياللارنىڭ كىيىم-كېچەكلىرىگە ئوخشىماسلىقى

شەرىئەتتە مۇسۇلمانلارنىڭ - ئەر-ئاياللارنىڭ كاپىرلارنى ئىبادەت، ھېيت-بايرام ۋە ياكى ئالاھىدە كىيىم-كېچەكلىرىدە تەقلىد قىلىشىنىڭ دۇرۇس ئەمەسلىكى قارار قىلىندى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن «كىمكى بىر قەۋمنى دورىسا، شۇلارنىڭ بىرىدىن بۇلىدۇ» (ئەبۇ داۋۇد:4031).

8- شۆھرەت كىيىمى بولماسلىقى

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېگەن: «كىمكى بۇ دۇنيادا شۆھرەت كىيىمىنى كىيسە، ئاللاھ ئۇنىڭغا قىيامەتتە خارلىق كىيىمىنى كەيدۈرىدۇ، ئاندىن ئۇنىڭغا ئوت ياقىدۇ»(ئىبنى ماجە 3607). كىشىلەر ئارىسىدا كۆزگە كۈرۈنۈشنى مەقسەت قىلغان ھەر قانداق كىيىم. شۆھرەتنىڭ كىيىمى ھىساپلىنىدۇ.

ئالدىنقى شەرتلەر مۇسۇلمان ئايال ئۆيدىن چىققاندا، ياكى مەھرەمدىن باشقا ئەرلەر بار يەردە بولغاندا كىيىشكە خاستۇر. بۇ شەرتلەر ئۇنىڭغا مەھرەمنىڭ ئالدىدا ياكى باشقا ئاياللار بىلەن كۆرۈشكەندە ۋاجىپ ئەمەستۇر. بۇنداق ئەھۋالدا ئۇنىڭ ئەتىر ئىشىلتىشى ۋە بەزى زىننەت بۇيۇملىرىنى كۆرسىتىشى بىر ئاز كونكرېت كونتروللار بىلەن دۇرۇستۇر.

ياسىنىش

ئۇ بولسا ئاياللار مەھرەم بولمىغان كىشىلەرنىڭ يىنىدا يېپىشى ۋاجىپ بولغان زىننەت بۇيۇملىرى ۋە جامالىنى ئۇچۇق قۇيۇشى.

ئايال كىشى ئەتراپىدىكىلىرىنى كۆزدە تۇتۇپ كىيىنىشى

١
ئۇنىڭ ناتونۇش كىشىنىڭ ئالدىدا كىيىنىشى (مەھرەم ئەمەس).
٢
ئۇنىڭ ئەر تۇغقانلىرىنىڭ ئالدىدا كىيىنىشى.
٣
ئۇنىڭ باشقا مۇسۇلمان ئاياللارنىڭ ئالدىدا كىيىنىشى.
٤
ئۇنىڭ ئەھلى كىتاب ئاياللىرىنىڭ ئالدىدا كىيىنىشى.

مۇسۇلمان ئايالنىڭ يات (مەھرەم ئەمەس) كىشىلەرنىڭ ئالدىدا كىيىنىشى

ئۇ ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ ئەلچىسى، بۇيرىغان ۋە ئۇنىڭ شەرىتلىرى تىلغا ئېلىنغان شەرئى ھىجاپتۇر.

مۇسۇلمان ئايالنىڭ ئەر تۇغقانلىرى ئالدىدا كىيىنىشى

ئايال كىشى ئۇلارنىڭ ئالدىدا كۆپىنچە ئەھۋالدا كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان: بۇيان، چاچ، ئىككى پۇت، يۈز، ئىككى قولنى ھېسابقا ئالمىغاندا، پۈتۈن بەدىنىنى يېپىشى كېرەك. ئاللاھ تائالا مۇنداق دېدى: «مۇئمىن ئاياللارغا ئېتقنكى، ئۇلار نامەھرەملەرگە تىكىلىپ قارىمىسۇن، ئەۋرەتلىرىنى (ھارامدىن) ساقلىسۇن، كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان زىننەتلىرىدىن باشقا زىننەتلىرىنى ئاشكارلىمىسۇن، لىچەكلىرى بىلەن كۆكرەكلىرىنى ياپسۇن، زىننەتلىرىنى ئەرلىرىدىن، ئاتىلىرىدىن، يا قېيىنئاتىلىرىدىن، يا ئۇغۇللىرىدىن، يا ئەرلىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، يا ئۆز قېرىنداشلىرىدىن، يا قېرىنداشلىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، يا ھەمشىرىللىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، باشقا كىشىلەرگە كۆرسەتمىسۇن» [نۇر سۈرىسى:31]

مۇسۇلمان ئايالنىڭ باشقا مۇسۇلمان ئاياللارنىڭ ئالدىدا كېيىنىشى.

ئايال كىشى ئۆزىنىڭ مەھرەملىرىنىڭ ئالدىدىكى ئەھۋالىغا ئۇخشاش، كۆپىنچە ئەھۋالدا كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان: بۇيان، چاچ، ئىككى پۇت، يۈز، ئىككى قولىدىن باشقا، پۈتۈن بەدىنىنى يېپىشى كېرەك. ئاللاھ تائالا مۇنداق دېدى: «مۇئمىن ئاياللارغا ئېتقنكى، ئۇلار نامەھرەملەرگە تىكىلىپ قارىمىسۇن، ئەۋرەتلىرىنى (ھارامدىن) ساقلىسۇن، كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان زىننەتلىرىدىن باشقا زىننەتلىرىنى ئاشكارلىمىسۇن، لىچەكلىرى بىلەن كۆكرەكلىرىنى ياپسۇن، زىننەتلىرىنى ئەرلىرىدىن، ئاتىلىرىدىن، يا قېيىنئاتىلىرىدىن، يا ئۇغۇللىرىدىن، يا ئەرلىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، يا ئۆز قېرىنداشلىرىدىن، يا قېرىنداشلىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، يا ھەمشىرىللىرىنىڭ ئۇغۇللىرىدىن، يا دىنداش ئاياللاردىن، باشقا كىشىلەرگە كۆرسەتمىسۇن» [نۇر سۈرىسى:31] مۇسۇلمان ئايال مەقسەت قىلىدۇ.

مۇسۇلمان ئايالنىڭ كىتاب ئەھلىنىڭ ئاياللىرى ئالدىدا كېيىنىشى

مۇسۇلمان ئاياللارنىڭ ئالدىدىكىگە ئوخشاش، كۆپىنچە كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان: بويۇن، چاچ ۋە پۇتلىرىدىن باشقا، پۈتۈن بەدىنىنى يېپىشى كېرەك. چۈنكى، كىتاب ئەھلى ئاياللىرى ئىلگىرى مۆمىنلەرنىڭ ئانىلىرى قېشىغا كىرەتتى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۇلارنى پەردىلىنشكە بۇيرۇغانلىقى نەقلى قىلىنمىغان.

رۇخسەت ۋە چەكلەش جەھەتتە ئاياللارنىڭ كىيىم-كېچەك ۋە زىننەت بۇيۇملىرى

١
رۇخسەت قىلىنغان كىيىم ۋە زىننەتلەر.
٢
مۇستەھەپ بۇلىدىغان كىيىم ۋە زىننەتلەر.
٣
چەكلەنگەن كىيىم ۋە زىننەتلەر.

ئاياللارنىڭ رۇخسەت قىلىنغان كىيىم-كېچەك ۋە زىننەتلىرى

كىيىم-كېچەك ۋە زىننەتلەر ئەسلىدە رۇخسەتلىك بولۇپ، شەرىئەت چەكلىگەندىن باشقا ھېچ نەرسە بۇنىڭدىن مۇستەسنا ئەمەس. شۇڭا ئاياللارنىڭ ھەر خىل رەختە، ھەر خىل رەڭلىك، تۇرلۈك پۇسۇنلۈق كىيىملەرنى كىيىشى، ۋە زىبۇزىننەت، ئەتىر ۋە گىرىم بۇيۇملىرى قاتارلىق ھەر خىل رۇخسەت قىلىنغان، زەرەر يەتكۈزمەيدىغان زىننەت بۇيۇملىرىنى ياساشتا چوچقا مېيىغا ئوخشاش چەكلەنگەن ماتېرىياللارنى ئىشلەتمىگەن بولسا، كاپىرئاياللارنى دورىماي ئىستىمال قىلسا بۇلىدۇ.

مۇستەھەپ سانالغان كىيىم ۋە زىننەتلەر

بۇنىڭ بىلەن شەرىئەت مۇستەھەپ دېگەن كېيىملەرنىڭ ھەممىسى مەقسەت قىلىنىدۇ. شۇنداقلا ئۈزى ھارام ئەمەس، پەقەت ئايال كىشى ئېرىنى خۇشال قىلىش ۋە ئۇنىڭغا ياخشى كۆرۈنۈش ئۈچۈن كىيگەن ۋە زىننەتلىگەن نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىدۇر.

چەكلەنگەن كىيىم ۋە زىننەتلەر

بۇنىڭ بىلەن شەرىئەت چەكلىگەن ۋە ئاگاھلاندۇرغان كىيىم-كېچەك، ۋە زىننەتلەر مەقسەت قىلىنىدۇ. مەيلى ئۇنىڭ ھارام ئىكەنلىگە شەرىئەت ئۇچۇق بۇيرىسۇن، ياكى بۇيرىلغان شەرىئەت قائىدىلىرىگە زىت بولسۇن، مەسىلەن، يەھۇدىيلار ۋە خىرىستىيانلارغا خىلاپلىق قىلىش، ئەرلەرنى دورىماسلىق قاتارلىقلار.

دەرسنى مۇۋەپپەقىيەتلىك تاماملىدىڭىز


سىناقنى باشلاڭ