1 ማሰብ (ኒያ)

ኒያ ለሠላት ትክክለኛነት መስፈርት ነው፡፡ ለምሰሌ፡ የመግሪብ ወይም የዒሻእ ሠላት መሆኑን ለይቶ፣ በልቦናው በሠላት አላህን መገዛት ማለም፣የሠላት ኒያን ይገልፃል፡፡ ድምፅን ከፍ በማድረግ ሐሳቡን በንግግር መግለጽ አይፈቀድም፡፡የሚፈለገው በልቦናውና በሕሊናው ማለም ብቻ ነው፡፡ ይህን ድምፅ በማውጣት መግለጽ ስህተት ነው፡፡ ምክንያቱም፣ ኒያን በንግግር መግለጽ ከነብዩም (ሰ.ዐ.ወ) እና ከሶሃቦች አልተነገረም፡፡

የአላሁ አክበር ትርጉም

አላሁ አክበር ከሚለው ቃል ውጭ ሌላ ዓይነት ቃልን መጠቀም አይቻልም፡፡ ትርጉሙም፡ ክብር፣ የበላይነትና ኃያልነት ለአላህ የተገባ ነው ማለት ነው፡፡ አላህ ከርሱ ሌላ ካሉ አካሎች ሁሉ ታላቅ ነው፡፡ ከዱንያና በውስጧ ካሉ ፍላጎቶችና መርኪያዎች ሁሉ የበለጠ ነው፡፡ ስለሆነም ስንሰግድ በልቦናችንና በሕሊናችን ተመስጠን ሁሉን ነገር ወደ ጎን በመተው ወደ ታላቁ አላህ እንዙር፡፡

4 የመክፈቺያ ዱዓ ይላል፡፡ እሱም፡- «ሱብሓነከላሁመ ወቢሐምዲከ፣ ወተባረከስሙከ፣ ወተዓላ ጀዱከ፣ ወላ ኢላሃ ገይሩከ»- የሚለው ሲሆን፣ ትርጉሙ፣ «አምላካችን ሆይ ከምስጋና ጋር ጥራት ይገባህ ፡፡ ስምህ የተባረከ ነው፡፡ ልዕልናህ የላቀ ነው፡፡ ካንተ ሌላ አምላክ የለም፡፡» ማለት ነው፡፡

5 አዑዙ ቢላሂ ሚነ ሸይጧኒ ረጂም (ከእርጉሙ ሰይጣን በአላህ እጠበቃለሁ) ይላል፡፡ ጥበቃን መፈለግ ይህ ነው ፡፡ ትርጉሙ፣ ‹‹ወደ አላህ በመጠጋት ከሴጣን ተንኮል እጠበቃለሁ›› ማለት ነው፡፡

6 በስመላህን፣(ቢስሚላሂ ራሕማኒ ረሒም) -(በአላህ ስም እጅግ ርኀሩኀ በጣም አዛኝ በሆነው፡፡) የሚለውን ሐረግ ያነባል፡፡ የበስመላህ መልዕክቱ፣ በአላህ ስም የምታገዝና የምባረክ ስሆን እጀምራለሁ ማለት ነው፡፡

7 የፋቲሓን ምዕራፍ ያነባል፡፡ ፋቲሓ በአላህ መፅሐፍ ውስጥ ባለው ክብርና ደረጃ ታላቁ ምዕራፍ ነው፡፡

• አላህ (ሱ.ወ) ይህን ምዕራፍ ማውረዱን በረሱል (ሰ.ዐ.ወ) ላይ ውለታ አድርጎ ቆጥሮታል፡ ፡ አላህ (ሱ.ወ)፡- «ከሚደጋገሙ የኾኑን ሰባትንና ታላቁንም ቁርኣን (በሙሉ) በርግጥ ሰጠንህ፡፡» ይላል፡፡ (አል ሂጅር 87) «ከሚደጋገሙ የኾኑን ሰባትን» የተባለው ፋቲሓን ነው፡፡ በዚህ ስያሜ የተሰየመችው የአንቀጾቿ ብዛት ሰባት ስለሆነ ነው፡፡በየቀኑ ሰዎች ብዙ ግዜ ይደጋግሙታል

ሙስሊም ሁሉ ይህንን ምዕራፍ መማር አለበት፡፡ ምክንያቱም፣ ብቻውን ወይም ኢማሙ ድምጹን ከፍ አድርጎ በማያነብባቸው ሠላቶች ውስጥ ተከታይ ሆኖ የሚሰግድ ሰው፣ በሠላቱ ውስጥ እሷን ማነብነቡ ከሠላት ማዕዘናት መካከል አንዱ በመሆኑ ነው፡፡

8 ፋቲሓን ካነበበ ወይም ኢማሙ ሲያነብ እያዳመጠ ከቆየ በኋላ፣ ኣሚን ማለት ይወደድለታል፡፡ ትርጉሙም አምላካችን ሆይ ተቀበለን ማለት ነው፡፡

9 በመጀመሪያዎቹ ሁለት ረከዓዎች ላይ ከፋቲሓ አስከትሎ ሌላ ምዕራፍን ወይም አንቀጾችን ያነባል፡፡ ሦስተኛና አራተኛ ረከዓ ላይ ግን ፋቲሓን ብቻ በማንበብ ይገደባል፡፡

በፈጅር፣ በመግሪብና በዒሻእ ሠላቶች ላይ፡ በመጀመሪያዎቹ ሁለት ረከዓዎች፣ ፋቲሓንም ከሱ ቀጥሎ የሚነበበውንም ክፍል፣ ድምጽ ከፍ ተደርጎ ይነበባል፡፡ በዙህርና በዐሥር ሠላት ላይ ግን ድምጽ ከፍ አይደረግም፡፡ የተቀሩት በሠላት ውስጥ የሚባሉ ውዳሴዎችና ሙገሳዎችም ሲነበቡ ድምፅ ከፍ አይደረግም፡፡ሌሎች የሶላት ዚክሮች በልቦና ይባላሉ።

‹‹ሱብሓነ ረቢየል ዐዚም›› - ‹‹ታላቁን አላህ ከእንከንና ከጉድለት አጠረዋለሁ፤ እቀድሰዋለሁ፤›› ማለት ሲሆን፣ አንድ ሰጋጅ ይህንን የሚለው ከወገቡ ጎንበስ በማለት ለአላህ ያጎበደደና የተዋረደ ሆኖ ነው፡፡

ከዚያም ሁሉም ፡ ‹‹ሐምደን ከሲረን ጠይበን ሙባረከን ፊሂ ሚልኣሰማኢ ወል አርዲ ወሚልአ ማሺእተ ሚን ሸይኢን በዕድ›› - (በርካታ፣ መልካምና በውስጡ በረከት ያለው፣ በሰማያት ሙሉ፣ በምደር ሙሉ፣ ከነዚህም ሌላ አንተ በምትሻው ነገሮች ሙሉ የሆነ ምስጋና ይድረስህ) ይላሉ፡፡

‹‹ሱብሐነ ረቢየልአዕላ›› የሚለው ሐረግ ትርጓሜ፡- ‹‹የላቀው አላህ፣ በትልቅነቱና በችሎታው የተቀደሰና ከሰማያት በላይ የላቀ ነው፤ ከማንኛውም ጉድለትና እንከንም የጠራ ነው›› ማለት ነው፡፡ በተጨማሪም ይህ ቃል እራሱን ዝቅ በማድረግና በመመሰጥ፣ በመሬት ላይ በመደፋት ሱጁድ ለሚያደርግ ሰው ሁሉ፣ በርሱና በጌታው መሐከል ያለን የማይነፃፀር ልዩነት እንዲያስታውስ የሚያደርግ የሆነ ማሳሰቢያ ነው፡፡ በመሆኑም ለጌታው በተመስጦና በመተናነስ ይሰግዳል፡፡

በሠላት ውስጥ የሚቀመጡበት ሁኔታ

ሰጋጆች በሠላት ውስጥ በሚቀመጡበት በየትኛውም ጊዜ ከላይ በተጠቀሰው መልኩ መቀመጣቸው የተወደደ ነው፡፡ ግን ለመጨረሻው ተሸሁድ በሚቀመጡበት ጊዜ በተጠቀሰው መልኩ ቀኝ እግርን በመቸከል፣ ግራ እግርን በማሾለክ፣ በእግር ላይ ሳይሆን በመሬት ላይ ተመቻችተው መቀመጥ ይኖርባቸዋል፡፡

18 በመቀጠልም ከሁለተኛው ሱጁድ ‹‹አላሁ አክበር›› በማለት ተነስቶ ይቆማል፤

19 ልክ እንዲሁ የመጀመሪያውን ረከዓ በሰገደው መልኩ ሁለተኛውንም ረከዓ ይሰግዳል ወይም ያስከትላል፡፡

21 ከዚህ ቡሃላ እንደ ሰላቱ ዓይነት ባለ ሶስት ወይም አራት ረከዓ ሰላት ከሆነ የቀረውን የሰላት ክፍል ለመሙላት ይቆማል፤ ነገር ግን በሶስተኛም ሆነ በአራተኛ ረከዓዎች ላይ የሚነበነበው ፋቲሓ ብቻ መሆን አለበት፡፡

በማስከተልም፡ ‹‹አዑዙ ቢላሂ ሚን ዐዛቢ ጀሐነመ ወሚን ዐዛቢል ቀብር ወሚን ፊትነቲል ማሕያ ወል መማት ወሚን ፊትነቲል መሲሒ ደጅጃል፡፡›› በማለት ዱዓ ማድረግ ይወደድለታል፡፡ በተጨማሪም የሚሻውን ነገር መለመን ይችላል፡፡

24 አንድ ሙስሊም የግዴታን ሠላቶች ከሰገደ በኋላ የሚከተሉትን ማለት ይወደድለታል፡፡

አንድ ሙስሊም እነኚህን ውዳሴዎችንና ሙገሳዎችን በቃሉ እስከሚይዝ ወይም እስከሚሸመድድ ድረስ በሠላት ውስጥ የሚችለውን ተስቢሕ (ሱብሓነላህ)፣ ተሕሚድ(አልሐምዱሊላህ) እና ተክቢር(አላሁ አክበር) ደጋግሞ ማለት፣ ወይም በቃሉ የያዘውን የቁርኣን አንቀፅ እየደጋገመ ማንበብ አለበት፡፡ ምክንያቱም አላህ (ሱ.ወ) እንዲህ ብሏልና ነው፡ - ‹‹አላህንም የቻላችሁትን ያክል ፍሩት፡፡›› (አል ተጋቡን 16)

ትምህርቱን አጠናቅቀሃል