መማርዎን ይቀጥሉ

ሎግ ኢን አላደረክም
መማር ለመጀመር፣ እድገትን ለመከታተል፣ ነጥቦችን ለመሰብሰብ እና ወደ ውድድር ለመግባት አሁኑኑ በታ ፕላትፎርም ይመዝገቡ፡ ከተመዘገቡ በኋላ ለሚማሯቸው ርዕሶች የኤሌክትሮኒክስ ሰርተፍኬት ይደርስዎታል።

የአሁኑ ክፍል ::ሞዴል

ትምህርት ቅዱስ ቁርአን የማንበብ ህጎች እና አደቦች (ስነ-ስርአት)

ቅዱስ ቁርአን የሃያሉ አሏህ ቃል ነው። እሱን የሚያነብ ሰው ህግጋቶቹን እና ሊከተላቸው የሚገቡ ስነ-ስርአቶችን ማወቅ አለበት። በዚህ ትምህርት እነዚህን ህግጋቶች እና ስነ-ስርአቶች ትማራላችሁ።

ቁርአንን ለማንበብ ስለሚያስፈልጉ ህጎች እና አደቦች (ስነ-ስርአቶች) ትማራላችሁ።

ቁርአንን የመሐፈዝ (የመሸምደድ) ብያኔ

١
ሙሉ ቁርአንን በቃል መሐፈዝ (መሸምደድ) በሁሉም ህዝብ ላይ የሚጠበቅ የጋራ ግዴታ ነው። በቂ የሆና ቁጥር በዚህ ከተሳተፋ ቀሪዎቹ ከሃጣአት ነጻ ይሆናሉ
٢
ከቁርአን ለሶላት የሚያስፈልገውን ነገር መሸምደድ በሁሉም ሙስሊም ላይ ግዴታ ነው። ይህም ሱረቱል ፋቲሃ ነው።
٣
ከቁርአን የገራለትን መሸምደድ ለሙስሊም ሰው የተወደደ ነው። ቁርአንን መሸምደድ ትልቅ ትሩፋት እና ትልቅ ሽልማት አለውና።

አኢሻ (ረ.ዐ) እንዳስተላለፈችው የአሏህ መልዕክተኛ (ሰ.ዐ.ወ) እንዲህ አሉ፡ ‹‹ቁርአንን የሚያነብ እና የሚሸመድድ ሰው ከተከበሩ እና ፃድቅ መላእክት ጋር ነው።›› (ቡኻሪ 4937)

ቁርአን የመቅራት (የማንበብ) ብያኔ

ቁርአንን ማንበብ እና እስከቻለው ድረስ ማድረግ ለሙስሊም ሰው የተወደደ ነው። ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "በእርግጥ! በእነዚያ የአሏህን መጽሐፍ የሚያነቡ ፣ ሶላትንም አስተካክለው የሚሰግዱ ፣ ከሰጠናቸውም ሲሳይ በሚስጥርም ሆነ በግልፅ የሚለግሱ በፍፁም የማትከስርን ንግድ ተስፋ ያደርጋሉ።" (ሱረቱል ፋጢር 29)

የቁርአን ንባብን ማድመጥ እና ትኩረት መስጠት

ቁርአን ሲነበብ ሲሰሙ ማድመጥ እና ለእሱ ትኩረት መስጠት በሙስሊም ሰው ላይ ግዴታ ነው። በተለይ ደግሞ ሶላት እና በጁምአ ሁጥባ (ትምህርት) ውስጥ ሲሆን ማለት ነው። ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "ቁርአን በተነበበ ጊዜ እሱን አድምጡ። ፀጥም በሉ ይታዘንላችኋልና።" (ሱረቱል አዕራፍ 204)

ቁርአን በሌሎች ቦታዎች ላይ (ከሶላት እና ከጁምአ ሁጥባ ውጭ) በሚነበብ ጊዜ እሱን ማድመጥ እና ለእነሱ ትኩረት መስጠት የተወደደ ነው። ምክኒያቱም ለሃያሉ አሏህ ቃል ያለንን አክብሮት እና ትህትና መሳያ ስለሆነ ነው።

በቅዱስ ቁርአን የመስራት ሸሪአዊ ብያኔ

ሁሉም ሰው በቁርአን ማመን እና ህግጋቱን ማጥናት ፣ የተከለከሉትን መከልከል ፣ የታዘዙትን መታዘዝ እና በህግጋቱ መሰረት መስራት አለበት።

ሃያሉ አሏህ እንዲህ ይላል፡ "እነዚያ መጽሐፉን የሰጠናቸው ተገቢ ንባብን ያነባሉ።›› (ሱረቱል በቀራ 121) ኢብን አባስ እና ኢብን መስኡድ (ረ.ዐ) እንዲህ አሉ፡ ‹‹የተፈቀደውን ይፈቅዳል፤ የተከለከለውንም ይከለክላሉ። ከተከለከለውም ነገር አንድንም ነገር አይቀይሩም።›› (ተፍሲር ቢን ከሲር 1/403)

አቡዱሏህ ቢን መስኡድ (ረ.ዐ) እንዳስተላለፈው እንዲህ አለ፡ ‹‹ከነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) አስር አንቀፆችን የምንማር ከሆነ በውስጡ ያለውን ነገር እስከምናውቅ ድረስ ከዚያ በኋላ የተገለጡትን (ራዕይ) እንማርም ነበር።›› (አል-ሐኪም 2047) ‹‹በውስጡ ያለውን ነገር›› የሚለው ንግግር ከሐዲስ ዘጋቢዎች አንዱ እንዳብራራው በውስጡ ሊተግባር ወይም ሊሰራበት የሚችል ስራን ማለቱ ነው።

ቁርአንን በማንበብ መፅናት እና እሱን አለመተው

አንድ ሙስሊም ሰው ቁርአንን በማንበብ ላይ መፅናትና መጠባበቅ አለበት። አንዲትም ቀን ከቁርአን የሆነ ነገር ሳያነብ ማሳለፍ የለበትም። እንዳይረሳው ወይም ደግሞ እንዳይተወው መጠንቀቅ አለበት። አሏህ እንዲህ አለ፡ "መልዕክተኛውም ጌታየ ሆይ! ህዝቦቼ ይህን ቁርአን የተተወ ነገር አድርገው ያዙት አለ።" (ሱረቱል ፉርቃን 30)

አቡ ሙሳ (ረ.ዐ) ከነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) ይዞ እንዳወራው እንዲህ አሉ፡ ‹‹ቁርአንን በማንበብ ላይ ፅኑ። ነፍሴ በእጁ በሆነው ይሁንብኝ፡ ከማሰሪያ ገመዷ ከተለቀቀች ግመል የበለጠ ቁርአን ይሸሻል (ይረሳልና) አሉ።›› (ቡኻሪ 5033)

ቅዱስ ቁርአንን የማንበብ ስነ-ስርአት

ቁርአንን ማንበብ ተቀባይነት እና ሽልማት ያለው እንዲሆን ልንከተላቸው የሚገቡ ስነ-ስርአተቶች አሉ። እነዚህ ስነ-ስርአቶች (አደቦች) ቁርአንን ከማንበባችን በፊት እና በምናነብበት ጊዜ ልንከተላቸው የሚገቡ ናቸው።

ቅዱስ ቁርአን ከማንበባችን በፊት ልንከተላቸው የሚገቡ ስነ-ስርአቶች

١
የአሏህን ውዴታ እና ሽልማት እንደምናገኝበት አስበን በኢህላስ (በቅንነት) ማንበብ ይኖርብናል። ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "ሃይማኖትን ለእሱ ያጠሩ ሲሆኑ አሏህን ሊገዙ እንጅ አልታዘዙም።" (ሱረቱል በይና 5) ይህ አደብ ቁርአን ከመቅራት በፊት የምንከተለው ቢሆንም በምናነብበት ጊዜም ይቀጥላላል።
٢
ከትልቁ እና ከትንሹ ሐደስ (የንፅህና ጉድለት) የተጥራራን (የነፃን) መሆን አለብን። ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "ሙጧሃሩን (የተጥራሩ) እንጅ አይነኩትም።" (ሱረቱል ዋቂአ 79)
٣
የቁርአን መንገድ ነውና አፍን ማፅዳት ያስፈልጋል። ሁዘይፋ (ረ.ዐ) እንዲህ አለ፡ "ነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) ማታ ለተሃጁድ በተነሱ ጊዜ አፋቸውን በሲዋክ ይቦርሹ ነበር።" (ቡኻሪ 1136 ፣ ሙስሊም 255)
٤
ሲያነቡ ወደ ቂብላ አቅጣጫ መዞር ያስፈልጋል። ምክኒያቱም ይህ አቅጣጫ በጣም የተከበረ እና የላቀ ነውና። በአል-ሚራዊ ውስጥ እንደሰፈረው ነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) እንዲህ ብለዋል አለ አቡ ሁረይራ፡ ‹‹ሁሉም ነገር ሰብሳቢ አለው። የሰብሳቢዎች ሁሉ ሰብሳቢ ደግሞ ወደ ቂብላ አቅጣጫ መዞር ነው አሉ።›› (በጦበራኒ ተዘግቧል 2354) ሰነዱ ሐሰን ነው (ጥሩ የዘገባ ሰንሰለት አለው)።
٥
ሃያሉ አሏህ እንዳለው የእሱን ጥበቃ መሻት (መፈለግ)፡ "ቁርአን በምታነብ ጊዜ ከተረገመው ሰይጣን በአሏህ ተጠበቅ።" (ሱረቱ ነህል 98)
٦
ከምእራፍ መጀመሪያ ስጀምር "በአሏህ ስም እጅግ በጣም ርህሩህ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው" ን ማቅራት አነስ (ረ.ዐ) እንዳስተላለፈው እንዲህ አለ፡ ‹‹አንድ ቀን ነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) ከእኛ ጋር ሆነው እያለ እንቅልፍ ወሰዳቸው። ከዛም ፈገግ ብለው ከራሳቸው ቀጥ አሉ። እኛም፡ የአሏህ መልዕክተኛ ሆይ! ምንድን ነው የሚያስቅሁ? አልናቸው። እሳቸውም፡ ‹‹አንድ ምዕራፍ አሁን ተገለጠልኝ አሉ። ከዛም አነበቡ፡ በአሏህ ስም እጅግ በጣም ርህሩህ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው። "በእርግጥ ከውሰርን (የጀነት ወንዝ) ሰጠንህ። ለጌታህም ስገድ፤ በስሙ ሰዋም። የሚጠላህ እሱ በእርግጥ ዘሩ የተቋረጠ ነው።"›› (ሱረቱል ከውሰር 1-3) (ሙስሊም 400)

ቁርአን በምናነብ ጊዜ ልንከተላቸው የሚገቡ አዳቦች (ስነ-ስርአቶች)

١
ቁርአንን ቀስ እና ረጋ ብሎ ማንበብ፡ ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "ቁርአን ማንበብን በደንብ አንብብ" (ሱረቱል ሙዘሚል 4)
٢
ቁርአን በተጅዊድ ማንበብ፡ አነስ (ሰ.ዐ.ወ) ስለ ነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) የአነባበብ ሁኔታ እንዴት እንደሆነ ተጠይቆ ሲመልስ እንዲህ አለ፡ ‹‹የተወሰኑ ድምፆችን ያስረዝማሉ። ከዚያም፡ ‹‹በአሏህ ስም እጅግ በጣም ርህሩህ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው›› ያነባሉ። ሲያነቡም ‹‹በአሏህ ስም›› የሚለውን ያስረዝማሉ ፣ ‹‹እጅግ በጣምር ርህሩህ›› የሚለውን ያስረዝማሉ ፣ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው›› የሚለውን አስረዝመው ያነባሉ። (ቡኻሪ 5046)
٣
ሲያቡ ድምፅን ማሳመር፡ አል-ባር ቢን አዚዝ እንዳስተላለፈው የአሏህ መልዕክተኛ (ሰ.ዐ.ወ) እንዲህ ብለዋል፡ ‹‹ቁርአንን በድምፃችሁ አሳምሩ (አስውቡ)። (አቡዳውድ 1468)
٤
በእዝነት አንቀፅ የአሏህን እዝነት መለመን ፣ በቅጣት አንቀፅ የአሏህን ጥበቃ መፈለግ እና በውዳሴ አንቀፅ ደግሞ አሏህን ማወደስ። ሁዘይፋ ከነብዩ (ሰ.ዐ.ወ) ጋር እየሰገደ እያለ የነበረውን ሁኔታ እንዲህ ሲል አስተላልፏል፡ "ከዚያም (ሱረቱል) ኢምራንን ጀምረው በእርጋታ መንፈስ አነበቡ። የአሏህን ልቅና የሚገልፁ አንቀፆችን ባነበቡ ጊዜ ‹ሱብሃን አሏህ› በማለት ያወድሳሉ። አሏህ መለመን የሚያወሱ አንቀፆችን ባነበቡ ጊዜ ደግሞ ‹የአሏህን ጥበቃ ይሻሉ።›" (ሙስሊም 772)
٥
አንድ ሰው በሰጅደተ ቲላዋ (በግንባር መደፋት ንባብ) በመጣ ጊዜ ሱጁድ ማድረግ የተወደደ ነው። አኢሻ (ረ.ዐ) እንዳስተላለፈችው እንዲህ አለች፡ የአሏህ መልዕክተኛ (ሰ.ዐ.ወ) በሌሊት ጊዜ ቁርአን እያነበቡ ሱጁድ ሲያደርጉ ደጋግመው ፊቴ ለፈጠራት እና በችሎታው (በጥበቡ) መስሚያዋን እና ማያዋን ለከፈለው (ጌታ) ትደፋለች ይሉ ነበር።›› (አቡዳውድ 1414)
٦
ሲያነቡ በሁሹዕ መመስጥ ፣ ሰላም እና መረጋጋትን መላበስ ሃያሉ አሏህ እንዲህ አለ፡ "ወደ አንተ ያወረድነው የተባረከ መጽሐፍ አንቀፆቹን እንዲያስተነትኑ እና ባለ አዕምሮዎችም እንዲገሰፁ ነው።" (ሱረቱል ሷድ 26)

ትምህርቱን አጠናቅቀሃል


ፈተና ጀምር