Model: हालको खण्ड
पाठ कुर्आन पढ्ने (तेलावत गर्ने) तरिका र शिष्टाचार
पवित्र कुर्आनलाई हिफ्ज (कण्ठस्थ) गर्ने आदेश
आईशा रजियल्लाहु अन्हाले वर्णन गर्नु भएको छ, नबी सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले भन्नु भयोः “जसले कुर्आन पढ्छ र त्यसलाई हिफ्ज (कण्ठस्थ) गर्छ, ऊ कयामतको दिन लेख्नेवाले प्रतिष्ठित फरिश्ताहरूको साथमा हुनेछ। अनि जसले कुर्आन पढ्छ र बल्ल-बल्ल याद गर्दछ (उसलाई पढ्नमा कठिनाइ हुन्छ), उसलाई लागि दोहोरो पुण्य (अज्र) मिल्नेछ। (सहीह बुखारीः ४९३७)
पवित्र कुर्आन तेलावतको आदेश
मुस्लिमले पवित्र कुर्आनलाई जति सक्दो पढ्नु र त्यस अनुसार कर्म गर्नु सर्वोत्तम हो। अल्लाहले भन्नु भएको छः ﴿إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ﴾ [فاطر 29]. अर्थः जुन मानिसहरूले अल्लाहको किताब पढ्दछन् र नमाज नटुटाइकन पढ्छन् अनि जे जति हामीले उनीहरूलाई प्रदान गरेका छौं, त्यसबाट प्रत्यक्ष र परोक्षरूपले खर्च गर्दछन्, तिनीहरू त्यस्तो व्यापारको उम्मेदवार छन् जुन कि कहिल्यै घाटामा हुनेछैन । (सूरह फातिरः ३५/ २९)
पवित्र कुर्आन पढेको सुन्दा चुप लाग्नु र ध्यान पूर्वक सुन्नु
विशेषगरी फर्ज (अनिवार्य) नमाज र जुमाको खुत्बा आदिमा र साधारणतया अन्य समयमा पनि मुस्लिमहरूको सामु जब कुर्आनको तेलावत (वाचन) गरिन्छ तब उनीहरूले ध्यान पूर्वक सुन्नु अनिवार्य छ। अल्लाहले भन्नु भएको छः ﴿وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ﴾ [الأعراف: 204]. अर्थः “र जब कुरआन पढिन्छ तब त्यतातिर ध्यान दिएर सुन, र चुप लागेर बस, ताकि तिमीमाथि दया गरियोस्।” (सूरह आराफः ७/ १०४)
अन्य समयमा कुर्आनलाई पढ्नु र ध्यान पूर्वक सुन्नु उत्तम हो, किनभने यस्तो गर्नु अल्लाहको कलाम (वाणी) को आदर गर्नु र महत्व दिनु हो।
पवित्र ग्रन्थ कुर्आनमा ईमान (आस्था) राख्नु, त्यसको आदेश अनुसार कर्म गर्नु, त्यसले वैध (हलाल) गरेका चीजहरूलाई वैध सम्झनु, अवैध (हराम) गरेका चीजहरूलाई हराम मान्नु, उसको आदेशमा कायम रहनु र भरोसा गर्नु अनि त्यसै बमोजिम कर्म गर्नु प्रत्येक मुस्लिममाथि अनिवार्य छ।
अल्लाहले भन्नु भएको छः {الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ} (البقرة: 121) अर्थः “जसलाई हामीले किताब प्रदान गरेका छौं र उनीहरूले यसलाई निष्ठाका साथ पढ्छन्।” (सूरतुल्-बकरः २/ १२१) यस सम्बन्धमा इब्ने मसऊद, र इब्ने अब्बास रजियल्लाहु अन्हुमले भन्नु भएको छः यसले हलाल गरेका चीजहरूलाई हलाल ठान्छन् र हराम गरेका चीजहरूलाई हराम ठान्छन् अनि अल्लाहको कथनलाई परिवर्तन गर्दैनन्। (तफ्सीर इब्ने कसीरः १/ ४०३)
अब्दुल्लाह बिन् मसऊद रजियल्लाहु अन्हुले भन्नु भएको छः “हामीले अल्लाहको नबीबाट दश आयात सिक्थ्यौं, अनि जबसम्म ती दश आयातका अर्थ बुझ्दैनथ्यौं र तिनलाई अमल गर्न (व्यवहारमा लागू गर्न) सिक्दैनथ्यौं तबसम्म अगाडी बढ्दैनथ्यौं।” (हाकिमः २०४७) उहाँको भनाइः “त्यसमा के छ” अर्थात त्यस आयतमा जो कर्म गर्ने आदेश दिइएको छ। यसै सन्दर्भमा एउटा हदीसमा बयान गरिएको छ।
मुस्लिमहरू पवित्र कुर्आनको तेलावत तथा पठन पाठनमा दृढ हुनु पर्दछ। कुनै एक दिन पनि त्यसलाई नपढिकन बस्नु हुँदैन ताकि उसबाट कुर्आन नछुटोस् र सिकेको कुरा नबिर्सियोस्। किनभने अल्लाहले रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमको कुरालाई नकल गर्दै भन्नु भएको छः ﴿وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآَنَ مَهْجُورًا﴾ [الفرقان: 30]. अर्थः “र रसूलले भन्नेछन्- हे मेरो पालनकर्ता निःसन्देह मेरो समुदायले यस कुर्आनलाई छाडिसकेको थियो।” (सूरह फूर्कानः २५/ ३०)
अबू मूसा रजियल्लाहु अन्हुले वर्णन गर्नु भएको छ, नबी सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमले भन्नु भयोः “कुर्आनलाई सधै पढ्ने गर। उस महाशक्तिको कसम जसको हातमा मेरो प्राण छ ! कुर्आन मानिसहरूको हृदयबाट डोरी चुँडाएर भाग्ने ऊँटभन्दा पनि तेज भाग्छ। (सहीह बुखारीः ५०३३)
पवित्र कुर्आन तेलावतको शिष्टाचार
पवित्र कुर्आनलाई तेलावत गर्ने केही शिष्टाचार तथा तरिका छन्, जसको कारण पढ्ने व्यक्तिलाई पुण्य मिल्छ र स्वीकार योग्य हुन्छ। ती मध्ये केही कुर्आन पढ्नु भन्दा पहिले गर्नु पर्दछ भने केही पढ्दै गर्दा गर्नु पर्ने हुन्छ।
