حج دا مهال برخه
درس د مکې او مسجد حرام فضایل
د مکې مکرمې فضایل:ددې ملک ستر مقام دی،او ډیر فضایل دی،او ددې نه بعضې په لاندې ډول دي:
عبدالله بن عدي رضي الله عنه فرمايي:ما رسول الله لیدلی و،په حزوره ځاي کې ولاړ و،نو هغه وفرمایل:قسم په الله ته بهترینه ځمکه يې،او الله ته خوښه يې،که خلکو زه ستا نه نه وی ایتسلی،نو نه به وی وتلی.
ځکه دا د الله حرم دی.
الله په خپلو بنده ګانو باندې حرام کړې چې پدې کې وینه تویه کړي،یا په چا ظلم وکړي،یا ښکار وکړي،یا ونه وغیره راکټ کړي،ځکه الله فرمايي:بیشکه ماته حکم شوی چې ددې ملک د رب عبادت وکړم،کوم چې دا حرام ګرځولی،او د هغه لپاره هر شی دی،او ماته حکم شوی چې زه د مسلمانانو څخه شم.
نبي صلی الله علیه وسلم فرمايي:بیشکه الله مکې ته عزت ورکړی،او خلکو ورته ندی ورکړی،نو څوک چې په الله او اخرت باندې ایمان لري،د هغه لپاره حلال ندي، چې وینه تویه کړي،یا ونه کټ کړي.
ابو ذر رضي الله عنه فرمايي:د ټولو نه اول مسجد په ځمکه باندې کوم یو جوړ شوی؟هغه وفرمایل:مسجد حرام،بیا ما وویل:د هغې نه پس؟هغه وفرمایل: مسجد اقصی،بیا ما وویل:ددې په مابین کې څومره وخت و؟هغه وفرمایل:څلویښت کاله،او کوم ځای کې چې تا باندې د مونځ وخت داخل شي،نو هلته مونځ کوه،همدا ستا لپاره مسجد دی.
دویم:پدې کې کعبه ده.
کعبه د مسجد حرام په صحنه کې دغه مکعب شي ته وايي،او دا د مسلمانانو قبله ده چې د مشرق او مغرب مسلمانان په مونځ کې ددې طرفته متوجه کیږي،ابراهیم علیه السلام او د هغه ځوې دا جوړ کړی،د الله په امر،بیا ددې د بنیاد تجدید شو،الله فرمایي:کله چې ابراهیم او اسماعیل د کعبې بنیادونه اوچتول او ویل یې ربه زمونږ دا عمل قبول کړ،بیشکه ته اوریدل کوې او علم والا یې.
۳.پدې کې د مونځونو اجر ډبل دی
نبي صلی الله علیه وسلم فرمايي:زما په مسجد کې مونځ کول د زرو مونځونو ثواب لري،مګر مسجد حرام،او په مسجد حرام کې مونځ د یو لاک مونځونو ثواب لري
۴.الله تعالی په هغه کس باندې حج فرض کړی چې استطاعت لري
ابراهیم علیه السلام په خلکو غږ کړی و،چې حج وکړي،نو خلک د هر ځای نه حج ته راروان شول،او پیغمبرانو هم حج وکړ،لکه نبي صلی الله علیه وسلم ددې خبر ورکړی دی،او الله د ابراهیم علیه السلام باره کې فرمايي: (وَأَذِّن فِي ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ يَأۡتُوكَ رِجَالٗا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٖ يَأۡتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٖ) (الحج:27).او په خلکو کې د حج اعلان وکړه،تو تاته به پیدل او په سورلو باندې د هر ځای نه راشي
