වත්මන් කොටස: model:
පාඩම දික්කසාදය
ඉස්ලාමය පවුල් ජීවිතය රැක ගැනීමට උනන්දු වෙයි. අල් කුර්ආනය ස්ථිර යනුවෙන් විශේෂ කළ ගිවිසුමකින් විවාහ සබඳතාව ආරක්ෂා කළේය. මෙම "ස්ථිර කැපවීම" යනු විවාහ ගිවිසුමයි.
විවාහ සබඳතාව ආරක්ෂා කර ගැනීම පිළිබඳ ඉස්ලාමයේ තහවුරු කිරීමක් ලෙස, එය ස්වාමිපුරුෂයන්ට තම භාර්යාවන් තබා ගන්නා ලෙසත්, ඔවුන් ඔවුන්ට වෛර කළත්, ඔවුන්ගෙන් දේවල් වලට වෛර කළත් ඔවුන් දික්කසාද නොකරන ලෙසත් උපදෙස් දී ඇත. උත්තරීතර අල්ලාහ් ප්‍රකාශ කරයි: "නුඹලා ඔවුන් සමඟ යහපත් අයුරින් ජීවත් වනු. මන්ද නුඹලා ඔවුන් ව පිළිකුල් කළේ නම්, (දැනගනු) නුඹලා යමක් පිළිකුල් කළ හැක. (එසේ පිළිකුල් කරන) දෙයහි අල්ලාහ් අධික යහපත ඇති කරන්නට පුළුවන." (අන් නිසා : 19). ස්ථීර කැපවීම බිඳ වැටීමට යටත් නොකිරීමට. මිනිසෙකුගේ බිරිඳ ඔහුගේ ඇස් හමුවේ නරක ලෙස පෙනෙන්නට සලස්වා අඹුසැමියන් අතර විරසකයක් ඇති කිරීමට උත්සාහ කිරීමට එරෙහිව ඉස්ලාම් දැඩි ලෙස අවවාද කර ඇත. අබූ හුරයිරා තුමා (ඔහුට අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය අත් වේවා!) නබිතුමා (ඔහුට අල්ලාහ්ගේ ශාන්තිය හා සමාදානය අත් වේවා!) පැවසූ බවට වාර්තා කරයි: "තම ස්වාමිපුරුෂයාට එරෙහිව කාන්තාවක් පොළඹවන ඕනෑම අයෙක් අපෙන් කෙනෙකු නොවේ." (අබූ දාවුද් 2175).
ඉස්ලාමයේ යථාර්ථවාදය සහ ප්‍රයෝගිකත්වය
විවාහ සබඳතාව අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාමට ඉස්ලාමය අවධාරනය කළද, කෙසේ වෙතත් යථාර්ථවාදී ප්‍රයෝගික දහමක් ලෙස ඉස්ලාමය මිනිසුන්ගේ ස්වභාවයට පටහැනි, ඔවුන්ගේ ආශාවන් යටපත් කරන හෝ ඔවුන් මත පීඩනයක් ඇති කරන දෙයක් ඉදිරිපත් නොකරයි. ඒ වෙනුවට එය, ඔවුන්ගේ තත්වයන්, හැඟීම් සහ අවශ්‍යතා සලකා බලයි. විවාහ ජීවිතය දිගටම පවත්වාගෙන යාම බොහෝ අවස්ථාවලදී එය අවසන් කිරීමට වඩා හානිදායක විය හැකි බව සර්වබලධාරී අල්ලාහ් දනී. එසේම දික්කසාදය සමහර අවස්ථාවලදී අවශ්‍යතාවක් හෝ අත්‍යවශ්‍යතාවක් විය හැකි බව ඔහු දනී. එයින් විය හැකි බරපතලකම සහ හානිය නිසා වෙනි දික්කසාදයට අවසර දීම මිනිසුන්ට විශාල ප්‍රඥාවක් හා ලිහිල් කිරීමක් වනුයේ.
දික්කසාදයේ නීත්‍යානුකූලභාවය
දික්කසාදයේ නීත්‍යානුකූලභාවය පිළිබඳව උතුම් අල් කුර්ආනයේ සහ නබිතුමාගේ සුන්නාවේ බොහෝ පාඨ තිබේ. මෙසේ එහි නිතී සංවිධානය කිරීමට සහ එහි ආචාර ධර්ම පැහැදිලි කිරීමට මෙමෙ කුර්ආන් වාක්‍ය සහ හදීස් පැමිණි අතර අල් කුර්ආනයේ එක් පරිඡ්චේදයක් සූරහ් අල්-තලාක් ලෙසද හැඳින්වේ.
"තලාක්" යන්නෙහි භාෂාමය තේරුම:
සීමා ඉවත් කිරීම සහ නිදහස් වීම.
"තලාක්" යන්නෙහි ආගමානුකූල අර්ථය:
එය නිශ්චිත වචන භාවිතා කර, විවාහයේ බැඳීම වහාම විසුරුවා හැරීම හෝ යම් කාලයකට පසු විවාහයේ බැඳීම විසුරුවා හැරීමයි. එම නිශ්චිත වචනය: ඍජු වචනය: දික්කසාදය වැනි, සහ වක්‍ර වචනය : බායින් (පහැදිලි), හරාම් (තහනම්), ඉත්ලාක් (නිදහස්) යනාදී ලෙස පවතී. එසේම නිශ්චිත එම වචනය නියෝජනය කරන ලිඛිත හෝ අවබෝධ කරගත හැකි සංඥාවක් ලෙසද පැවතිය හැකිය. තවද දික්කසාදය (තලාක්) යන වචනය ඉවත්කිරීම (කුල්උ) යන වචනයද අන්තර්ගත කර ගන්නා අතර විනිසුරුවරයා වෙන් කීරිමක දී "මම වෙන් කළෙමි " ලෙස පවසයි.
දික්කසාදයේ ප්‍රතිලාබ
දික්කසාදයේ අහිතකර බලපෑම්
දික්කසාද වර්ග
තලාක් රජඊ (නැවත හැරිය හැකි දික්කසාදය)
මෙය පුරුෂයෙකු තම බිරිඳට පළමු සහ දෙවන වරට සිදු කරන දික්කසාදයයි. එය ඉද්දා කාලය තුළ පවතින තාක් කල් නැවත හැරීමේ අයිතිය ඔහුට ඇත. මෙහි දී බිරිඳගේ අවසරය හෝ නව ගිවිසුමක් අවශ්‍ය නොවේ.
තලාක් බායින් බෛනූනා සුග්රා (නැවත හැරවිය නොහැකි අර්ධ දික්කසාදය.)
මෙය සිදු වන්නේ පළමු හෝ දෙවන වර දික්කසාද කීමෙනි, නමුත් ඉද්දා කාලය අවසන් වීමෙන් පසුවය. මෙහි දී ඔහුට ආපසු හැරීමට අවසර නැතී අතර, නමුත් නව ගිවිසුමකින් නැවත එකතු විය හැකිය.
තලාක් බායින් බෛනූනා කුබ්රා (නැවත හැරවිය නොහැකි පූර්ණ දික්කසාදය.)
මෙය තුන්වන වරටත් කරන දික්කසාද යි. මෙහි දී, තම බිරිඳ වෙනත් ස්වාමිපුරුෂයෙකු සමඟ විවාහ වූ පසු (පළමු සැමියා වෙත නැවත යෑමේ පුර්ව සැළසුමකින් තොරව) ඔහු ඇයව දික්කසාද කර හෝ මියගියේ නම්. නව විවාහ ගිවිසුමක් සහ මහර් දීමකින් හැර තම බිරිඳ ආපසු ලබා ගැනීමට සැමියාට අයිතියක් නැත.
නැවත හැරිය හැකි, බෛනූනා සුග්රා සහ බෛනූනා කුබ්රා සම්බන්ධ දික්කසාද නීතිය ඉස්ලාමීය නීතියේ ගුණධර්මවල පැහැදිලි ස්වරුපය පෙන්නුම් කරයි. දික්කසාදය අවසානය නොවේ. රජඊ හෝ බෛනූනා සුග්රා අවස්ථාවේදී, සංසුන්ව සහ ගැටළුවල පීඩනයෙන් ඉවත්ව, අඹුසැමියන් එකිනෙකා ගැන නැවත සලකා බැලීමට සහ ප්‍රතිවිපාක ගැන මෙනෙහි කිරීමට අවස්ථාවක් සහ ප්‍රමාණවත් කාලයක් ලබා ගනී. එලෙසම, බයිනුනා කුබ්රා අවස්ථාවේදී කාන්තාව තම දෙවන සැමියාගෙන් දික්කසාද වීමෙන් පසුව, දෙපාර්ශ්වයටම නැවත පැමිණීම හැකි බව සහ හොඳ විකල්පයක් සොයාගත හැකිය. කෙසේ වෙතත්, මෙම අත්දැකීම බොහෝ විට ශක්තිමත් සහ ස්ථිර පදනම් මත විවාහය නැවත ගොඩනැඟීමට හේතුවයි.
ඉද්දා
එය(මරණයෙන් හෝ දික්කසාදයෙන්) වෙන්වීමෙන් පසු ෂරියා නීතියෙන් නියම කරන ලද කාල සීමාවක් වන අතර, එම කාලසීමාව අවසන් වන තෙක් කාන්තාවක් අනිවාර්යෙන් විවාහ නොවී සිටිය යුතු ය.
භාර්යාවට තම ඉද්දා කාලය තම සැමියාගේ නිවසේ ගත කිරීමට අයිතියක් ඇති අතර, ඇයගේ නඩත්තු වියදම ඔහු දැරිය යුතුය. ඇය ඉද්දා කාලය තුළ සිටියදී තම ස්වාමිපුරුෂයා මිය ගියහොත් ඇයට පසු උරුමයේ අයිතියද හිමිවේ. මෙම ඉද්දා කාලය තුළ ඇයට වෙනත් පිරිමින් සමඟ විවාහ ගිවිස ගැනීම තහනම්ය.
