ផ្នែកបច្ចុប្បន្ន model:
មេរៀន ក្បួនច្បាប់ទូទៅដែលកើតមានញឹកញាប់ក្នុងរដូវរងា
គប្បីពន្លត់ភ្លើងដែលជាទូទៅគេតែងតែដុតកម្តៅនៅក្នុងរដូវរងានោះមុននឹងគេចូលគេង ក៏ដូចជាឧបករណ៍កម្តៅផ្សេងៗទៀត ដែលអាចជាហេតុបង្កជាអគ្គីភ័យបាន។ អំពី អាពូមូសា អាល់អាស្ហអារី រទអ បាននិយាយថា៖ មានផ្ទះមួយត្រូវបានឆេះនៅម៉ាឌីណះនៅពេលយប់ខណៈពេលដែលក្រុមគ្រួសាររបស់គេកំពុងដេកលក់នៅក្នុងនោះ។ ហើយគាត់បាននិយាយអំពីរឿងនេះប្រាប់ព្យាការី ﷺ ហើយលោកក៏បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ជាការពិតណាស់ភ្លើងនេះ តាមពិត វាគឺជាសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ហេតុនេះ នៅពេលពួកអ្នកចូលគេង ចូរពួកអ្នកពន្លត់វា”។ (ពូខរី៖៦២៩៤, មូស្លីម៖២០១៦)។ ចំណែកឯនៅក្នុងហាទីស្ហមួយផ្សេងទៀត លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរពូកអ្នកកុំទុកភ្លើងចោលនៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកអ្នក(ដោយមិនបានពន្លត់)នៅពេលពួកអ្នកគេងលក់ឲ្យសោះ”។ (ពូខរី៖៦២៩៣, មូស្លីម៖២០១៥)
១. គេត្រូវនឹកឃើញពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដ៏មានមហិទ្ធិឫទ្ធិអស្ចារ្យនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងខ្យល់ ដោយទ្រង់ធ្វើឲ្យវាក្តៅ ឲ្យវាត្រជាក់ ឲ្យវាបក់ធម្មតា ឲ្យវាបក់ខ្លាំង ឲ្យវាបក់ទៅខាងកើត ឲ្យវាបក់ទៅខាងលិច ជាខ្យល់នាំទឹកភ្លៀង ឬជាខ្យល់ស្ងួតជាដើម។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ពិតប្រាដកណាស់ ការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់ និងផែនដី, ការផ្លាស់ប្ដូរគ្នារវាងយប់និងថ្ងៃ, នាវាដែលធ្វើដំណើរលើផ្ទៃសមុទ្រដែលផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់មនុស្សលោក, ទឹកភ្លៀងដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះពីលើមេឃ ហើយតាមរយៈទឹកភ្លៀងនេះទ្រង់បានធ្វើឱ្យដីរស់ឡើងវិញ(មានជីជាតិ)បន្ទាប់ពីការស្លាប់(គ្មានជីជាតិ)របស់វា, ហើយទ្រង់បានពង្រាយនៅលើផ្ទៃដីនេះនូវសត្វគ្រប់ប្រភេទ ហើយនិងការផ្លាស់ប្ដូរទិសរបស់ខ្យល់និងពពកដែលធ្វើចលនារវាងមេឃនិងផែនដី គឺជាភស្ដុតាងៗសម្រាប់ក្រុមដែលឈ្វេងយល់”។ (អាល់ហ្ពាក៏រ៉ោះ៖១៦៤)
២. ត្រូវបារម្ភខ្លាចខ្យល់នោះជាទណ្ឌកម្មមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។ អំពី អាអ៊ីស្ហះ ភរិយារ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ពិតណាស់គាត់បាននិយាយថា៖ “ខ្ញុំមិនធ្លាប់ឃើញរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ សើចខ្លាំង រហូតដល់ឃើញកន្លើតរបស់លោកឡើយ។ តាមពិត លោកច្រើនតែញញឹមប៉ុណ្ណោះ”។ គាត់បានបន្តថា៖ “កាលណាលោកឃើញពពក ឬឮខ្យល់ គឺគេអាចដឹងតាមរយៈទឹកមុខរបស់លោក”។ គាត់បានសួរថា៖ “ឱរ៉ស៊ូលុលឡោះ! ខ្ញុំកត់សម្គាល់ថា កាលណាមនុស្សម្នាបានឃើញពពក គឺពួកគេសប្បាយរីករាយដោយសង្ឃឹមថានឹងមានភ្លៀងធ្លាក់។ តែខ្ញុំឃើញលោកវិញ នៅពេលដែលលោកឃើញវា(ពពក) ខ្ញុំបែរជាឃើញលោកមានទឹកមុខមិនសប្បាយចិត្តទៅវិញ”។ ពេលនោះ លោកបានឆ្លើយថា៖ “ឱអាអ៊ីស្ហះ! តើមានអ្វីដែលអាចធានាដល់ខ្ញុំថា វាមិនមានការដាក់ទណ្ឌកម្មនោះ។ ជាការពិតណាស់ មានក្រុមមួយត្រូវបានគេដាក់ទណ្ឌកម្មនឹងខ្យល់(ព្យុះ)។ ក្រុមនោះពិតជាបានឃើញទណ្ឌកម្ម តែពួកគេបែរជានាំគ្នានិយាយថា៖ “នេះគឺជាដុំពពកដែលនាំទឹកភ្លៀងមកឱ្យពួកយើង(ដោយពួកគេស្មានថាជាពពកនាំទឹកភ្លៀង)”។ (មូស្លីម៖៨៩៩)
៣. សុំពីអល់ឡោះនូវភាពល្អប្រសើររបស់វា។ អំពី អាអ៊ីស្ហះ រទអ បាននិយាយថា៖ ព្យាការី សអវ កាលណាមានខ្យល់បក់បោកខ្លាំង លោកតែងសូត្រថា៖ " اللَّهُمَّ إنِّي أسْألُكَ خَيْرَهَا وَخَيْرَ مَا فِيهَا وَخَيْرَ مَا أُرْسِلَتْ بِهِ ، وأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا وَشَرِّ مَا فِيهَا وَشَرِّ مَا أُرْسِلَتْ بِهِ " “ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! ខ្ញុំសុំពីទ្រង់នូវប្រការល្អរបស់វា ប្រការល្អនៃអ្វីៗដែលនៅក្នុងវា និងប្រការល្អនៃអ្វីដែលវាត្រូវគេបញ្ជូនមក ហើយខ្ញុំសុំពីទ្រង់មេត្ដាបញ្ជៀសពីប្រការអាក្រក់របស់វា ប្រការអាក្រក់នៃអ្វីៗដែលនៅក្នុងវា និងប្រការអាក្រក់នៃអ្វីៗដែលគេបញ្ជូនវាមក”។ (មូស្លីម៖៨៩៩)
៤. ចៀសវាងពីការជេរខ្យល់។ អំពី អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស រទអ ពិតណាស់ មានបុរសម្នាក់បានដាក់បណ្តាសាខ្យល់នៅចំពោះមុខព្យាការី ﷺ។ ពេលនោះ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរពួកអ្នកកុំជេរខ្យល់...”។ (តៀរមីហ្ស៊ី៖២២៥២)។ អ៊ីម៉ាំ ស្ហាហ្វីអ៊ីយ៍ បាននិយាយថា៖ “មិនគប្បីនរណាម្នាក់ជេរខ្យល់ឡើយ។ ជាការពិតណាស់ វាជាភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)មួយរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ជាអ្នកដែលស្តាប់បង្គាប់ និងជាទាហានមួយក្នុងចំណោមទាហានរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់អាចធ្វើឲ្យវាជាក្តីមេត្តាករុណា ឬជាទណ្ឌកម្ម នៅពេលណាដែលទ្រង់មានចេតនា”។
អំពី អាប់ទុលឡោះ ពិន អាសហ្ស៊ូពៀរ ពិតណាស់ នៅពេលណាដែលគាត់ឮសំឡេងផ្គររន្ទះ គឺគាត់ឈប់និយាយគ្នាសិន ហើយសូត្រថា៖ “سبحان الذي يُسَبِّحُ اﻟﺮﻋﺪ ﺑﺤﻤﺪه. ﻭاﻟﻤﻼﺋﻜﺔ ﻣﻦ ﺧﻴﻔﺘﻪ”។ ពាក្យពេចន៍នេះ គឺមានក្នុងអាយ៉ាត់៖ {وَيُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَائِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ وَيُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ وَهُمْ يُجَادِلُونَ فِي اللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ الْمِحَالِ} “ហើយផ្គរលាន់និងម៉ាឡាអ៊ីកាត់លើកតម្កើង(អល់ឡោះ)ជាមួយនឹងការកោតសរសើរចំពោះទ្រង់ ដោយសារតែការកោតខ្លាចចំពោះទ្រង់។ ហើយទ្រង់បញ្ជូនរន្ទះជាច្រើន រួចទ្រង់ក៏ធ្វើឱ្យរងគ្រោះដោយសារវាចំពោះនរណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយពួកគេ(ពួកគ្មានជំនឿ)ឈ្លោះប្រកែកគ្នាពីរឿងអល់ឡោះ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុត”។ (អើររ៉ក់ទ៍៖១៣)
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានពិពណ៌នាទឹកភ្លៀងថាជា“ពរជ័យ”។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ហើយយើងបានបញ្ចុះពីលើមេឃមកនូវទឹក(ភ្លៀង)ដែលប្រកបដោយពរជ័យ”។ (ក៏ហ្វ៖៩)។ ក្នុងចំណោមប្រការដែលគេត្រូវធ្វើនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់គឺ៖ ១) គប្បីឲ្យផ្នែកណាមួយនៃខ្លួនប្រាណរបស់គេត្រូវទឹកភ្លៀង។ អំពី អាណាស រទអ បាននិយាយថា៖ “ពួកយើង ជាមួយនឹងរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានត្រូវទឹកភ្លៀង”។ គាត់បានបន្តថា៖ “ពេលនោះ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានត្រដាងអាវរបស់លោក រហូតដល់វាត្រូវទឹកភ្លៀង។ ពេលនោះ ពួកយើងបានសួរថា៖ “ឱរ៉ស៊ូលុលឡោះ! ហេតុអ្វីបានជាលោកធ្វើបែបនេះ”? លោកបានឆ្លើយថា៖ “វាជាការលាភសក្ការៈថ្មីដែលអល់ឡោះបានទម្លាក់ចុះមក”។ (មូស្លីម៖៨៩៨)
២) បួងសួងសុំទូអា៖ ព្រោះមានភស្តុតាងជាច្រើនបញ្ជាក់ថា វាជាពេលវេលាដែលគេទទួលយកការសុំទូអា។
ទូអានៅពេលភ្លៀងធ្លាក់ និងបន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់
អំពី អាអ៊ីស្ហះ រទអ ពិតណាស់ព្យាការី សអវ នៅពេលឃើញមានភ្លៀងធ្លាក់ លោកសូត្រថា៖ “"اللهم صيِّباً نافعاً” (មានន័យថា៖ ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! សូមទ្រង់មេត្តាធ្វើឲ្យទឹកភ្លៀងមានប្រយោជន៍ផងចុះ”។ (ពូខរី៖១០៣២)
បួងសួងសុំឲ្យទឹកភ្លៀងមានប្រយោជន៍ ព្រោះថាជួនកាលអាចមានភ្លៀងច្រើន តែវាគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនោះទេ។ នៅក្នុងហាទីស្ហមួយ រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ពុំមែនជាគ្រោះរាំងស្ងួតនោះទេ ការដែលគ្មានភ្លៀងធ្លាក់នោះ។ ក៏ប៉ុន្តែគ្រោះរាំងស្ងួតនោះ គឺមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន តែគ្មានរុក្ខជាតិអ្វីដុះបន្តិចសោះ”។ (មូស្លីម៖២៩០៤)
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានពិពណ៌នាទឹកភ្លៀងថាជា“ពរជ័យ”។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ហើយយើងបានបញ្ចុះពីលើមេឃមកនូវទឹក(ភ្លៀង)ដែលប្រកបដោយពរជ័យ”។ (ក៏ហ្វ៖៩)។ ក្នុងចំណោមប្រការដែលគេត្រូវធ្វើនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់គឺ៖ ១) គប្បីឲ្យផ្នែកណាមួយនៃខ្លួនប្រាណរបស់គេត្រូវទឹកភ្លៀង។ អំពី អាណាស រទអ បាននិយាយថា៖ “ពួកយើង ជាមួយនឹងរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានត្រូវទឹកភ្លៀង”។ គាត់បានបន្តថា៖ “ពេលនោះ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ បានត្រដាងអាវរបស់លោក រហូតដល់វាត្រូវទឹកភ្លៀង។ ពេលនោះ ពួកយើងបានសួរថា៖ “ឱរ៉ស៊ូលុលឡោះ! ហេតុអ្វីបានជាលោកធ្វើបែបនេះ”? លោកបានឆ្លើយថា៖ “វាជាការលាភសក្ការៈថ្មីដែលអល់ឡោះបានទម្លាក់ចុះមក”។ (មូស្លីម៖៨៩៨)
៤) នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ និងក្រោយពេលភ្លៀងធ្លាក់រួច ស៊ូណិតសូត្រថា៖ “مُطِرنا بفضل الله ورحمته” (មានន័យថា៖ “ពួកយើងត្រូវបានគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងមកឲ្យដោយភាពសប្បុរស និងក្ដីមេត្ដាករុណារបស់ទ្រង់”។ អំពី ហ្សេទ ពិន ខលិត អាល់ជូហើនីយ៍ បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ លោកបានសឡាតស៊ូពុសធ្វើជាអ៊ីម៉ាំពួកយើងនៅឯហ៊ូទៃពីយ៉ះ បន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់នៅពេលយប់។ នៅពេលសឡាតចប់ លោកបានបែរមករកមនុស្សម្នាទាំងឡាយ ហើយបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “តើពួកអ្នកដឹងឬទេថា តើម្ចាស់របស់ពួកអ្នកបានមានបន្ទូលយ៉ាងដូចមេ្ដច”? ពួកគេបានឆ្លើយថា៖ អល់ឡោះនិងរ៉សូលរបស់ទ្រង់ដឹងបំផុត។ លោកក៏បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “នៅពេលព្រឹកឈានមកដល់ មានខ្ញុំបម្រើរបស់យើងមួយចំនួនមានជំនឿមកចំពោះយើង និងមួយចំនួនទៀតអជំនឿ។ អ្នកដែលនិយាយថា៖ “ពួកយើងត្រូវបានគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងមកឲ្យដោយភាពសប្បុរស និងក្ដីមេត្ដាករុណារបស់ទ្រង់” នោះគេជាអ្នកមានជំនឿមកចំពោះយើង ហើយអជំនឿចំពោះផ្កាយនានា។ ចំណែកអ្នកដែលនិយាយថា៖ ពួកយើងត្រូវគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងដោយសារផ្កាយនេះ ផ្កាយនោះ គឺជាអ្នកអជំនឿចំពោះយើង ហើយមានជំនឿចំពោះផ្កាយ”។ (ពូខរី៖៨៤៦, មូស្លីម៖៧១)
ប្រសិនបើភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន ហើយគេបារម្ភខ្លាចមានគ្រោះថ្នាក់អំពីវានោះ ស៊ូណិតឲ្យគេសុំទូអាបួងសួងដោយលើកដៃទាំងពីរ ហើយក្នុងចំណោមទូអាដែលមានភស្តុតាងបញ្ជាក់នោះគឺ៖ "اللَّهُمَّ حَوَالَيْنَا وَلاَ عَلَيْنَا، اللَّهُمَّ عَلَى الآكَامِ وَالظِّرَابِ، وَبُطُونِ الأَوْدِيَةِ، وَمَنَابِتِ الشَّجَرِ". (البخاري 1014، ومسلم 897). មានន័យថា៖ “ឱ អល់ឡោះ សូមឲ្យភ្លៀងធ្លាក់មកជុំវិញយើង ហើយកុំធ្លាក់មកលើពួកយើង ឱ អល់ឡោះ (សូមឱ្យវាធ្លាក់) នៅលើវាលស្មៅ ទីទួល ជ្រលងភ្នំ និងកន្លែងដែលមានដើមឈើដុះចុះ”។ (ពូខរី៖១០១៤, មូស្លីម៖៨៩៧)