២. ត្រូវបារម្ភខ្លាចខ្យល់នោះជាទណ្ឌកម្មមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។ អំពី អាអ៊ីស្ហះ ភរិយារ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ ពិតណាស់គាត់បាននិយាយថា៖ “ខ្ញុំមិនធ្លាប់ឃើញរ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ សើចខ្លាំង រហូតដល់ឃើញកន្លើតរបស់លោកឡើយ។ តាមពិត លោកច្រើនតែញញឹមប៉ុណ្ណោះ”។ គាត់បានបន្តថា៖ “កាលណាលោកឃើញពពក ឬខ្យល់ គឺគេអាចដឹងតាមរយៈទឹកមុខរបស់លោក”។ គាត់បានសួរថា៖ “ឱរ៉ស៊ូលុលឡោះ! ខ្ញុំបានឃើញមនុស្សម្នា កាលណាពួកគេឃើញពពក គឺពួកគេសប្បាយរីករាយដោយសង្ឃឹមថា នឹងមានភ្លៀងធ្លាក់។ តែខ្ញុំឃើញលោកវិញ នៅពេលដែលលោកឃើញវា(ពពក) ខ្ញុំបែរជាឃើញលោកមានទឹកមុខមិនសប្បាយចិត្តទៅវិញ”។ (មូស្លីម៖៨៩៩)

៣. សុំពីអល់ឡោះនូវភាពល្អប្រសើររបស់វា។ អំពី អាអ៊ីស្ហះ រទអ បាននិយាយថា៖ ព្យាការី សអវ កាលណាមានខ្យល់បក់បោកខ្លាំង លោកតែងសូត្រថា៖ " اللَّهُمَّ إنِّي أسْألُكَ خَيْرَهَا وَخَيْرَ مَا فِيهَا وَخَيْرَ مَا أُرْسِلَتْ بِهِ ، وأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا وَشَرِّ مَا فِيهَا وَشَرِّ مَا أُرْسِلَتْ بِهِ " “ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! ខ្ញុំសុំពីទ្រង់នូវប្រការល្អរបស់វា ប្រការល្អនៃអ្វីៗដែលនៅក្នុងវា និងប្រការល្អនៃអ្វីដែលវាត្រូវគេបញ្ជូនមក ហើយខ្ញុំសុំពីទ្រង់មេត្ដាបញ្ជៀសពីប្រការអាក្រក់របស់វា ប្រការអាក្រក់នៃអ្វីៗដែលនៅក្នុងវា និងប្រការអាក្រក់នៃអ្វីៗដែលគេបញ្ជូនវាមក”។ (មូស្លីម៖៨៩៩)

៤. ចៀសវាងពីការជេរខ្យល់។ អំពី អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស រទអ ពិតណាស់ មានបុរសម្នាក់បានដាក់បណ្តាសាខ្យល់នៅចំពោះមុខព្យាការី សអវ។ ពេលនោះ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរអ្នកកុំដាក់បណ្តាសាចំពោះខ្យល់ ព្រោះពិតណាស់ វាត្រូវបានគេប្រើទេ។”។ (តៀរមីហ្ស៊ី៖១៩៧៨)។ នៅក្នុងហាទីស្ហមួយផ្សេងទៀត៖ “ចូរពួកអ្នកកុំជេរខ្យល់...”។ (តៀរមីហ្ស៊ី៖២២៥២)។ អ៊ីម៉ាំ ស្ហាហ្វីអ៊ីយ៍ បាននិយាយថា៖ “មិនគប្បីនរណាម្នាក់ជេរខ្យល់ឡើយ។ ជាការពិតណាស់ វាជាភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)មួយរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ជាអ្នកដែលស្តាប់បង្គាប់ និងជាទាហានមួយក្នុងចំណោមទាហានរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់អាចធ្វើឲ្យវាជាក្តីមេត្តាករុណា ឬជាទណ្ឌកម្ម នៅពេលណាដែលទ្រង់មានចេតនា”។

ទូអានៅពេលភ្លៀងធ្លាក់ និងបន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់

អំពី អាអ៊ីស្ហះ រទអ ពិតណាស់ព្យាការី សអវ នៅពេលឃើញមានភ្លៀងធ្លាក់ លោកសូត្រថា៖ “"اللهم صيِّباً نافعاً” (មានន័យថា៖ ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! សូមទ្រង់មេត្តាធ្វើឲ្យទឹកភ្លៀងមានប្រយោជន៍ផងចុះ”។ (ពូខរី៖១០៣២)

បួងសួងសុំឲ្យទឹកភ្លៀងមានប្រយោជន៍ ព្រោះថាជួនកាលអាចមានភ្លៀងច្រើន តែវាគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនោះទេ។ នៅក្នុងហាទីស្ហមួយ រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ពុំមែនជាគ្រោះរាំងស្ងួតនោះទេ ការដែលគ្មានភ្លៀងធ្លាក់នោះ។ ក៏ប៉ុន្តែគ្រោះរាំងស្ងួតនោះ គឺមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន តែគ្មានរុក្ខជាតិអ្វីដុះបន្តិចសោះ”។ (មូស្លីម៖២៩០៤)

៣) ស៊ូណិតឲ្យពោលថា៖ “رحمة” នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់។ អំពី អាអ៊ីស្ហះ ភរិយាព្យាការី សអវ គាត់បាននិយាយថា៖ “រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ នៅថ្ងៃដែលមានខ្យល់ និងពពក គឺគេអាចដឹងបានតាមរយៈទឹកមុខរបស់លោក”។ គាត់បាននិយាយផងដែរថា៖ ហើយនៅពេលលោកឃើញភ្លៀង គឺលោកពោលថា៖“رحمة” ។ (មូស្លីម៖៨៩៩)

៤) នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ និងក្រោយពេលភ្លៀងធ្លាក់រួច ស៊ូណិតសូត្រថា៖ “مُطِرنا بفضل الله ورحمته” (មានន័យថា៖ “ពួកយើងត្រូវបានគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងមកឲ្យដោយភាពសប្បុរស និងក្ដីមេត្ដាករុណារបស់ទ្រង់”។ អំពី ហ្សេទ ពិន ខលិត អាល់ជូហើនីយ៍ បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ លោកបានសឡាតស៊ូពុសធ្វើជាអ៊ីម៉ាំពួកយើងនៅឯហ៊ូទៃពីយ៉ះ បន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់នៅពេលយប់។ នៅពេលសឡាតចប់ លោកបានបែរមករកមនុស្សម្នាទាំងឡាយ ហើយបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “តើពួកអ្នកដឹងឬទេថា តើម្ចាស់របស់ពួកអ្នកបានមានបន្ទូលយ៉ាងដូចមេ្ដច”? ពួកគេបានឆ្លើយថា៖ អល់ឡោះនិងរ៉សូលរបស់ទ្រង់ដឹងបំផុត។ លោកក៏បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “នៅពេលព្រឹកឈានមកដល់ មានខ្ញុំបម្រើរបស់យើងមួយចំនួនមានជំនឿមកចំពោះយើង និងមួយចំនួនទៀតអជំនឿ។ អ្នកដែលនិយាយថា៖ “ពួកយើងត្រូវបានគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងមកឲ្យដោយភាពសប្បុរស និងក្ដីមេត្ដាករុណារបស់ទ្រង់” នោះគេជាអ្នកមានជំនឿមកចំពោះយើង ហើយអជំនឿចំពោះផ្កាយនានា។ ចំណែកអ្នកដែលនិយាយថា៖ ពួកយើងត្រូវគេបញ្ចុះទឹកភ្លៀងដោយសារផ្កាយនេះ ផ្កាយនោះ គឺជាអ្នកអជំនឿចំពោះយើង ហើយមានជំនឿចំពោះផ្កាយ”។ (ពូខរី៖៨៤៦, មូស្លីម៖៧១)

អ្នកបានបញ្ចប់មេរៀនដោយជោគជ័យ