ផ្នែកបច្ចុប្បន្ន model:
មេរៀន ការធ្វើដំណើរ និងការជម្រះសម្អាត
ក្នុងពេលធ្វើដំណើរ មនុស្សត្រូវផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងច្រើននូវអ្វីដែលពួកគេមានក្នុងពេលមិនធ្វើដំណើរ។ អំពី អាពូហ៊ូរ៉យរ៉ោះ រទអ អំពីព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ការធ្វើដំណើរ គឺជាផ្នែកមួយនៃទណ្ឌកម្ម។ វាបានរារាំងពួកអ្នក អំពីម្ហូបអាហារ ទឹក និងការដេក។ ហេតុនេះ នៅពេលដែលរូបគេបានសម្រេចបំណងរបស់ខ្លួនរួចហើយ ចូរឲ្យគេរួសរាន់វិលត្រឡប់ទៅរកគ្រួសាររបស់ខ្លួនវិញ”។ (ពូខរី៖១៨០៤, ៣០០១, ៥៤២៩, មូស្លីម៖១៩២៧)។ ដូចនេះ ចំពោះអ្នកដែលត្រូវធ្វើដំណើរ គប្បីត្រូវដឹងពីកិច្ចការមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងការជម្រះសម្អាត ក៏ដូចជាប្រការផ្សេងៗទៀត។ ក្នុងចំណោមនោះគឺ៖
គេហាមឃាត់មិនឱ្យបង្កភាពស្មោគគ្រោក ឬធ្វើឲ្យមានភាពកខ្វក់ចំពោះកន្លែងនានាដែលមនុស្សឧស្សាហ៍ទៅ ដូចជាក្រោមម្លប់ ឬក្រោមដើមឈើ ឬកន្លែងផ្សេងទៀតដែលគេរៀបចំសម្រាប់អង្គុយនោះឡើយ។
សាសនវិទូឥស្លាមជាច្រើនបានលើកឡើងថា៖ ប្រសិនបើនៅក្នុងទីរហោស្ថាន ហើយរូបគេចង់បន្ទោបង់នោះ ជាការប្រសើរសម្រាប់គេ គឺគប្បីស្វែងរកកន្លែងដែលទន់ៗដើម្បីកុំឱ្យខ្ទាតទឹកនោមប្រឡាក់ខ្លួន។ ដូច្នេះ គេត្រូវជៀសវាងពីដីរឹង(បន្ទោបង់លើដីដែលរឹង)។ ក៏ដូចគ្នាដែរ កន្លែងខ្យល់បក់។
២. បិទបាំងរាងកាយក្នុងពេលបន្ទោបង់
ចាំបាច់ត្រូវបិទបាំងរាងកាយពីភ្នែកមនុស្សក្នុងពេលបន្ទោបង់ តាមរយៈការប្រើជញ្ជាំងបិទបាំង ឬទៅឲ្យឆ្ងាយពីភ្នែកមនុស្ស ដោយយោងលើហាទីស្ហ អាល់មូហ្គីរ៉ោះ ពិន ស៊្ហួកហ្ពះ ៖ ពេលនោះ រ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ ក៏បានដើរចេញទៅ រហូតផុតពី(ភ្នែក)ខ្ញុំ ហើយលោកក៏បានបន្ទោបង់(នៅទីនោះ)”។ (ពូខរី៖៣៦៣, មូស្លីម៖២៧៤)។ នៅក្នុងហាទីស្ហផ្សេងទៀត៖ “នៅពេលណាដែលលោក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បន្ទោបង់ គឺលោកទៅឆ្ងាយ(ផុតពីភ្នែកមនុស្ស)”។ (មុសណាត់ អ៊ីម៉ាំអះម៉ាត់៖១៥៦៦០)
នៅក្នុងហាទីស្ហ អាប់ទុលឡោះ ពិន ហ្ជាក់ហ្វើរ គាត់បានរំលឹកពីព្យាការី សអវ ថា៖ “ពិតណាស់ អ្វីដែលរ៉ស៊ូលុលឡោះ សអវ ចូលចិត្តយកមកបិទបាំងជាងគេពេលបត់ជើងនោះ គឺអ្វីដែលខ្ពស់ៗ ឬរបងនៃចម្ការល្មើ”។ (មូស្លីម៖៣៤២)។ ចំណែកឯនៅក្នុងហាទីស្ហផ្សេងទៀត៖ “នៅពេលដែលលោកមានបំណងចង់បន្ទោបង់ គឺលោកមិនលើកអាវរបស់លោកឡើងលើឡើយ លុះត្រាតែលោកទៅជិតដល់ដី”(បានន័យថា លុះត្រាតែលោកអង្គុយចុះ)។ (អាពូហ្ទាវូទ៖១៤)។ ព្រោះថាការធ្វើដូចនេះ ក៏ជាផ្នែកមួយនៃការបិទបាំងរាងកាយផងដែរ។
ការតាយ៉ាំមុម គឺជាប្រភេទមួយនៃការជម្រះសម្អាតដើម្បីប្រតិបត្តិសឡាតនៅពេលដែលគ្មានទឹក ឬអសមត្ថភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ទឹក។ ចំពោះរបៀបតាយ៉ាំមុម គឺគេត្រូវយកដៃទាំងពីរទះលើធូលីដី រួចយកមកជូតលើមុខ បន្ទាប់មកជូតប្រអប់ដៃស្តាំដោយដៃឆ្វេង រួចជូតប្រអប់ដៃឆ្វេងនឹងដៃស្តាំ។
ជនមូស្លីមមានតម្រូវការចំពោះការតាយ៉ាំមុមនៅក្នុងពេលធ្វើដំណើរច្រើជាងពេលដែលគេមិនធ្វើដំណើរ។ នោះក៏ព្រោះតែក្នុងពេលធ្វើដំណើរ គឺមានមូលហេតុច្រើនដែលគេអនុញ្ញាតឲ្យរូបគេអាចតាយ៉ាំមុមបាន ដូចជា គ្មានទឹកទាល់តែសោះ ឬទឹកមានតិច ខណៈដែលគេត្រូវការវាជាចាំបាច់សម្រាប់ផឹកជាដើម។
ឬក៏មានការពិបាកខ្លាំងក្នុងការយកវូហ្ទុដោយប្រើទឹក ដោយសារតែអាកាសធាតុត្រជាក់ ឬមានជំងឺ ដែលនេះជាករណីដែលអាចកើតមានច្រើនក្នុងពេលធ្វើដំណើរ។ ពាក្យថា “អាកាសធាតុត្រជាក់” ត្រង់កន្លែងនេះ គឺសំដៅលើភាពត្រជាក់ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សមានការលំបាក ដោយគេគិតថា វាអាចធ្វើឲ្យឈឺ ឬជំងឺនឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ (ប្រសិនបើគេប្រើប្រាស់ទឹកយកវូហ្ទុ)។ ចំណែកឯភាពត្រជាក់ធម្មតា ពុំមែនជាមូលហេតុដែលគេអនុញ្ញាតឲ្យតាយ៉ាំមុមជំនួសការយកទឹកវូហ្ទុឡើយ។
ច្បាប់នេះ គឺអនុវត្តនៅពេលណាដែលពុំមានទឹកនៅក្បែរនោះដែលគេអាចនាំយកមកបាន ឬក៏មិនអាចកម្តៅវាបាន ប្រសិនបើទឹកនោះត្រជាក់។
ការជូតលើស្បែកជើងឃ្លុប៖ គឺគេត្រូវតែជាអ្នកដែលពាក់ស្បែកជើងឃ្លុប(សំដៅលើស្បែកជើងដែលធ្វើពីស្បែក និងអាចគ្របជិតជើងទាំងសងខាង) ឬស្រោមជើង ឬអ្វីដែលស្រដៀងវាទាំងពីរដែលអាចគ្របជិតជើងទាំងសងខាង ព្រមទាំងមានភាពជ្រះស្អាតពីហាហ្ទាសតូច និងហាហ្ទាសធំ។ ដូចនេះ នៅពេលដែលគេយកវូហ្ទុ គឺមិនតម្រូវឲ្យគេដោះស្បែកជើងឃ្លុបរបស់គេ(ឬស្រោមជើង)ដើម្បីលាងជើងទាំងពីរនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គឺគេអាចជូតខ្នងជើងទាំងពីររបស់គេពីលើស្បែកជើងឃ្លុប(ឬស្រោមជើង)នោះបាន។
ដើម្បីឲ្យការជូតលើស្បែកជើងឃ្លុប ឬស្រោមជើងមានភាពត្រឹមត្រូវ គឺមានលក្ខខណ្ឌដូចជា៖ ១) ស្បែកជើងឃ្លុប ឬស្រោមជើងទាំងពីរនោះ ត្រូវតែមានភាពជ្រះស្អាត។ ២) ត្រូវគ្របជិតជើងទាំងសងខាង។ ៣) គេត្រូវពាក់វា(ស្បែកជើងឃ្លុប ឬស្រោមជើង)ក្រោយពេលដែលគេបានយកវូហ្ទុយ៉ាងពេញលេញដោយមានការលាងជើងទាំងពីរ។ ចំពោះរយៈពេលនៃការជូតលើស្បែកជើងឃ្លុប ឬស្រោមជើងវិញ គឺមួយថ្ងៃមួយយប់(២៤ម៉ោង)សម្រាប់អ្នកមិនធ្វើដំណើរ និងបីថ្ងៃបីយប់(៧២ម៉ោង)សម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរ។
ចាំបាច់លើគេត្រូវដោះស្បែកជើងឃ្លុប ឬស្រោមជើងនោះចេញនៅពេលដែលគេយកវូហ្ទុក្រោយពេលដែលផុតរយៈពេលនៃការជូត(ដូចបានបញ្ជាក់ខាងលើ) ឬក្នុងករណីដែលចាំបាច់លើគេត្រូវងូតទឺក(មិនថាជូនុប ឬអ្វីផ្សេង) ឬគេបានពាក់វាទាំងពីរក្នុងពេលដែលខ្លួនមិនមានភាពជ្រះស្អាតពេញលេញ(គ្មានទឹកវូហ្ទុ) ដោយគេត្រូវយកវូហ្ទុឲ្យបានពេញលេញជាមួយនឹងត្រូវលាងជើងធម្មតា(មិនអាចជូតបានឡើយ)។
