زده کړه جاري وساته

د داخلیدلو ثبت نام دې و نه کړ
په دې علمې ميز کې همدا اوس داخله وکړه خپل پرمختګ وڅاره سیاليو کې شريک شه خپل ميډالونه راجمع کړه او په هغه موضوعاتو کې چې تا تکميل کړي دي الکتروني سند واخله

لمونځ دا مهال برخه

درس د جمعې لمونځ

د جمعې لمونځ ډير اړین او په مسلمانانو باندي فرض دی، په دې درس کې به د جمعې د لمونځ غوره والی او ځېنې احکام بیانيږي:

  • د جمعې د لمانځه غوره والی.
  • د جمعې د لمانځه طریقه او ځېنې احکام پيژندل.
  • هغه څوک پيژندل کوم چې د جمعې لمانځه ته د حاضريدلو نه معذور ( معاف ) دي.

د جمعې مونځ

الله تعالی د جمعې مونځ فرض کړی د ماسپښین د مونځ په وخت کې او دا داسلام د شعایرو څخه یوه ستره شعیره ده،د اسلام د موکد فرایضو څخه یوه فریضه ده ، چې پدې کې مسلمانان راجمع کیږي په هفته کې یو ورځ،او د امام خطبې ته غوږ ګدي،بیا د جمعې مونځ ادا کوي

د جمعې د ورځي فضیلت.

د جمعې ورځ د هفتې په ورځ کې عظیمه او د شرافت ورځ ده،الله دې ته په نورو ورځو باندې ترجیح ورکړې،او په نورو وختونو باندې یې مقدم کړې او ډیر خصوصیات یې ورکړي:

الله تعالی دې امت ته په نورو امتونو باندې خصوصیت ورکړی،لکه رسول الله فرمایي:الله تعالی زمونږ نه مخکې امتونو ته د جمعې ورځ نه ده ښودلې،نو یهود پکښ خطا شوي وو،او د هفتې ورځ یې غوره کړه،او عیسایانو د اتوار ورځ اختیار کړه،بیا الله مونږ راوستلو او د جمعې ورځ یې راته وښودله.

دویم:ادم علیه السلام د جمعې په ورځ پیدا شوی و،او پدې کې به قیامت راځي،لکه رسول الله فرمايي:بهترینه ورځ چې نمر پکښ راخیژي،پدې کې ادم علیه السلام پیدا شوی،او پدې کې جنت ته داخل شوی،او پدې کې د جنت څخه راویستل شوی،او د قیامت ورځ به د جمعې په ورځ قایمیږي.

په کومو کسانو د جمعې مونځ فرض دی.

١
سړي باندې جمعه فرض ده،لهذا په زنانه و باندې نده فرض.
٢
په مکلف باندې فرض دی،په مجنون او ماشوم باندې ندی.
٣
په مقیم باندې فرض ده،نو په مسافر او هغه باندې نده فرض چې د ښار او کلي نه بهر اوسیږي.

د جمعې د مونځ طریقه او د جمعې د مونځ احکام

د جمعې د مونځ لپاره تیاری کول

د جمعې د مونځ نه مخکې د مسلمان لپاره غسل کول مستحب دي،او وختي مسجد ته تلل،عطر استعمالول،او ښایسته لباس اغوستل.

د جمعې خطبه

مسلمانان په جامع مسجد کې راټولیږي،امام مخکې شي،او منبر ته وخیژي،مسلمانان هغه ته متوجه شي،او هغه دوه خطبې ورکړي،د الله د تقوی حکم ورته کوي،او نصایح او وعظونه.

په مونځ کوونکو باندې فرض ده چې خطبې ته غوږ کیږدي،او د خطبې په دوران کې کلام حرام دی،یا بل څه کې مصروفیدل،لکه د قالین،کاڼو،یا خاورو سره لوبې کول

بیا امام د منبر نه راکوځیږي او مونځ ودریږي نو دوه رکعته وکړي چې په جهر سره قرات پکښ کوي.

د چا نه چې د جمعې مونځ پاتې شي.

د جمعې د مونځ لپاره د ډیرو خلکو وجود په مسجد کې شرط دی،نو که د چا څخه د جمعې مونځ پاتې شي،یا د عذر د وجې ترې وروسته پاتې شوی وي،نو په کور کې به د ماسپښین څلور رکعته کوي،او د جمعې مونځ کول ورله صحیح ندي.

څوک چې د جمعې په ورځ په تاخیر سره راشي.

څوک چې د جمعې د مونځ ته وروسته راشي،او د امام سره د یو رکعت نه کم راونیسي نو د ماسپښین مونځ به پوره کوي.

کومو کسانو باندې چې د جمعې مونځ فرض ندی،لکه ښځه مسافر نو که دوۍ په مسجد کې د جمعې مونځ وکړي،نو صحیح دی،او د ماسپښین مونځ ترې ساقطیږي.

د جمعې مونځ ته حاضریدل واجب دي.

شریعت په ټینګار سره د جمعې مونځ ته د حاضریدو حکم کړی،په چا چې واجب دي،او ددنیا په تجارت وغیره کې مشغولیدل يې حرام ګرځولی،لکه الله فرمايي:ای مومنانو کله چې د جمعې د مونځ اذان وشي،نو د الله د ذکر طرفته لاړ شۍ،او هر قسم تجارت پریږدۍ،همدا ستاسو لپاره بهتره ده که تاسو پوهیږۍ.

کوم کسان چې د جمعې مونځ ته نه حاضریږي هغوۍ ته د الله پیغمبر د کوم وعید او سزا خبرداری ورکړی.

څوک چې د شرعي عذر نه بغیر د جمعې مونځ نه کوي،د هغوۍ لپاره سزا داده چې الله به ورته په زړه باندې مهر ولګوي،رسول الله فرمايي:څوک چې قصدا درې جمعې د عذر نه بغیر پریږدي نو الله به یې په زړه مهر ولګوي.

د جمعې د مونځ نه د وروسته پاتې کیدو شرعي عذر څه دی؟

په چا باندې چې د جمعې مونځ فرض دی،د هغه لپاره د وروسته پاتې کیدو شرعي عذر سخت مشقت دی،یا د هغه صحت ته ضرر رسیږي یا مال ته

ایا د عمل دوام یا یو ځای کې وظیفه کول د جمعې د مونځ نه د شاته پاتې کیدو عذر کیدای شي؟

کوم عمل چې دایمي وي او بار بار تکراریږي هغه د جمعې د مونځ نه د شاته پاتې کیدو عذر نه جوړیږي،چا باندې چې د جمعې مونځ فرض دی،مګر په دوه حالتونو کې

۱.چې په عمل کې مصلحت ډیر و،او دده د پاتې کیدو نه بغیر نه کیده،یعني چې دا پاتې شي او جمعه پریږدي،او که دا کار پریږدي نو غټ نقصان واقع کیږي،او دده کوم نایب هم نشته

مثالونه

١
هغه ډاکټر چې د عاجل حالاتو کې علاج کوي
٢
څوکیدار یا پولیس چې د خلکو د مالونو په حفاظت باندې مقرر دي.
٣
د غټو کارخانو د کارونو د ترسره کولو مامورین چې نه یې شي بندولی

۲. چې همدا عمل یې د رزق ذریعه وي،نو دده لپاره جایز ده چې کار کې پاتې شي،او جمعې پریږدي،تر دې چې بل عمل ورته پیدا شي،یا د خرچې بل بندوبست ورته میلاو شي،البته پده فرض ده چې د بلې وظیفې لټون وکړي.

بیشکه په کاميابۍ سره تا درس پوره کړ


امتحان شروع کړه