مسلمانه ښځه دا مهال برخه
درس داسلام په مبارک دين کې د ښځېنه و حقونه.
د اسلام مبارک او حنیف دین د الهي سپارښتنو او حکیمانه لارښونو له مخې يوې مسلمانې ښځې او د هغې عزت او مرتنبې ساتلو ته ډيره پاملرنه کړې ده او د هغې عزت او خوشحالي يې خوندې کړې ده او د هغې لپاره يې دژوند ټولې اسانتیاوي برابري کړي دي او په دې لاره کې هغه د هر ډول فتنې شر او فساد څخه ژغورلۍ ده او دا ټول د الله پاک د هغه مهربانۍ له مخې چې په ښځينه و باندي او ټولنې باندي کړې ده او ددي مهرباني بیلابیل اړخونه شتون لري:
په اسلامي شریعت کې د ښځينه و مقام او مرتبه.
د اسلام مبارک دین ښځينه و ته عزت، مقام او د هغوې وړ مرتبه ورکړې ده که مور وي يا ښځه وه او يا لور وي د ټولو سره د ښيګړې او د هغوې حقونه بشپړ پاملرنه شوې ده او د اسلام مبارک دین ټول هغه فکري دينې او ټولنیز فاسد نظامونه له مینځه وړي دي کوم چې د ښځینه و شان ښکته او هغوې لره ذلیله کوي.
عمر بن خطاب رضي الله عنه ويلې دي: په الله پا قسم چې د جاهلیت په زمانه کې مونږ د ښځينه و هیڅ احترام نه کولو تر دې چې الله پاک د ښځينه و په تړاو په قرآن کريم کې ایاتونه راوليږل او ډير څه يې هغوې ته ورپه برخه کړل، (البخاري 4913، ومسلم 1479). څوارلس سوه کاله د مخه د اسلام مبارک دين نمر وړانکي پيل شوې د ښځينه و برخې ته يې ډيره پاملرنه اوکړه د هغوې مقام او مرتبه يې لوړه کړه او ډيرو قومونو هر ډول ظلم زیاتی يې له ښځينه و څخه لرې کړ، د جاهلیت په زمانه کې ښځينه و د مالداري او میراث اخستلو واک او اختیار نلرلو بلکه چې کله به د يوې ښځې خاوند مړ شو نو همدغه ښځه به نورو خلکو په میراث اخستله او ځېنې جاهلان خو لا داسي هم وو چې هغه ښځه چې خاوند به يې مړ شو نو همدا ښځه به يې په اور اوسوزوله او په ښځينه وباندي د زور زیاتي لړې تر دې رارسيدلې وه چې ښځينه به يې په بازارونو کې خرڅولې، ددي زور زیاتي بیلګې په انګلينډ کې د شلمې پيړي پورې شتون لرلو.
د نارینه او ښځينه تر مینځ عدل او انصاف.
د اسام مبارک دین د الله پاک دین دی الله پاک چې پرودګار پوهه د عدل او حکمت والا ذات دی د الله باک د عدل او حکمت غوښتنه داده چې د ښځينه او نارینه و تر مینځ بايد توپير وي ځکه چې نارینه او ښځينه په ذات کې د يو بله څخه توپير لري او د الله پاک د عدل او حکمت غوښتنه ده چې د بیلابیل شیانو تر مینځ توپير اوکړي او د يو څير شیانو تر مینځ تو پير او نه کړي همدا وجه ده چې اسلامي شریعت د ښځينه و او نارینه و تر مینځ په هر هغه څه کې تو پير نه کوي کوم چې ددي دواړو تر مینځ يوشان دي او په هر هغه څه کې چې د ښځينه و او نارینه و تر مینځ تو پير لري نو د اسلام مبارک دين هم په هغې کې توپير کوي او په همدې بنیاد د ښځينه و او نارینه و ته بیلابیل حقونه او دندې د هغوې د جوړښت، توان او طاقت سره سمې ورکړې دي د اسلام مبارک دین د ژوند په بیلابیلو برخو کې د هغې عزت کړی دی او هغې ته يې د هغې سره مناسب لوړ مقا او مرتبه ورکړې ده او د نارینه و سره ښځينه په ډيرو پړاوونو کې يو شان ګرځولې ده، چې د هغې ځېنې بیلګې دادي:
د ښځينه و الې تخلیق او پيدائښت.
د جاهلیت په زمانه کې ځېنې خلکو ښځينه و ته په ډيره سپکه سترګه کتل تر دې چې د بشریت او انسانیت له پلو يې ښځينه ویستلې وې دادی ارسطو وايې: ښځه يو نیګړی سړی دی چې طبیعیت د تخلیق په بړاونو کې نیګړی پريښی دی، او سقراط خو لا دا وايې: چې ښځه د يوې زهرجنې ونې په څير ده، او په روما کې يوه لويه غونډه په تر دې ترسره شوې وه چې د ښځينه په تړاو ځېنې پریکړې اوکړي نو هغوې نارواه دا پريکړې اوکړي چې ښځينه همیش ګري نلري او نه ورته بل ژوند ورکولی شي بلکه ښځينه و په تړاو يې دا پریکړه هم اوکړه چې ښځينه يو نا پاک مخلوق دی بايد چې غوښه او نه خوری او نه بايد اوخاندي او نه بايد خبرې اوکړي. دا لا څه کوي په فرنسا کې په کال 586 عیسوي میلادي کال يو ستره غونډه د ښځينه و په تړاو تر سره شوې وه تر څو يوه مهمه پریکړه اوکړي چې آيا ښځينه په انسانانو کې دا خل دي او که نه او آيا ښځينه خپل روح لري او که نلري؟!! او که چيرته ښځينه په انسانانو کې دا خل وي نو آيا د نارینه په څير روح لري او که نه؟!! د غوڼډې په پایه کې دا پریکړه او کړه چې ښځينه انسانان دي خو ي،اځې د نارینه و د خدمت په موخه پيدا شوې دي، او واوره چې د ښځينه و په تړاو د اسلام مبارک ديڼ څه وايې: {يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا} [النساء: 1]. ژباړه: اى خلقو! له خپل رب نه ووېرېږئ هغه چې تاسو يې له یو نفس نه پیدا كړي یئ او له هغه نه يې د هغه جوړه پیدا كړې ده، او له دغو دواړو نه يې (په ځمكه كې) ډېر سړي او ښځې خواره كړل، او له هغه الله نه ووېرېږئ چې تاسو له یو بل نه په(نامه د) هغه سره سوال كوئ او د خپلولۍ له پرېكولو نه (ووېرېږئ)، بېشكه الله پر تاسو باندې ښه ساتونكى (نګهبان) دى.
د اسلام مبارک دين د نارينه او ښځينه و تر مینځ شرعي سپارښتنې او د هغې اجر او ثواب په دنیا او آخرت کې يو شان برابر کړی دی، د الله پاک وينا ده: {مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ} [النحل: 97] ژباړه:چا چې نېك عمل وكړ، سړى وي، يا كه ښځه، په داسې حال كې چې مومن وي، نو خامخا هرومرو به مونږ هغه ته ژوند وركړو، ډېر پاكېزه ژوند او خامخا هرومرو به مونږ هغوى ته د هغوى د اجر جزا وركړو د هغو تر ټولو ښو عملونو په بدل كې چې دوى به كول. همدغه شان د الله پاک وينتا ده: {وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيرًا} [النساء: 124]. ژباړه: او چې چا هم د نېكیو عمل وكړ، نر وي يا كه ښځه، خو چې مومن وي، نو دغه خلق به جنت ته داخلېږي او پر دوى به د كجورې د زړي د داغ هومره ظلم هم نه كېږي. همدغه شان د نبي کريم صلی الله علیه وسلم نه پوښتنه اوشوه چې يو سړی په خپل بدن لوندوالی اوګوري مګر د جنابت خوب ورته په یاد نه وي نبي کريم صلی الله علیه وسلم وویل: غسل کول ورباندي واجب دي، او د هغه سړي په هکله ورڅخه اوپوښتل شول چې د جنابت خوب ورته یاد وي مګر په خپل بدن يې هيڅ ډول لوند والی نه وي نبي کریم صلی الله علیه وسلم وویل: غسل کول ورباندي واجب نه دي، په دې کې ام سلیم رضي الله عنها وویل: که چيرته يوه ښځه داسي حالت اوګوري نبي کريم صلی الله علیه وسلم وويل: غسل کول ورباندي واجب دي ځکه چې ښځينه د نارينه و ملګري دي. (أبو داود 236).
د نبي کريم صلی الله علیه وسلم په نبوي پيغام باندي تر ټولو لمړی ایمان ښځې د مؤمنانو مور بي بي خديجه رضي الله عنها راوړی وو او ککله چې د مسلمانانو لمړيټولګي حبشې ته هجرت کولو نو د هغوې سره په دغه هجرت کې ښځينه هم شاملي وي او همدغه شان کله چې د مدينې منوري نه لمړی ټولګی د نبي کريم صلی الله علیه وسلم خواته راغی تر څو په اسلام بيعت ورسره اوکړي نو د هغوې سره ښځينه هم په دغه سفر ملګري وي.
د اسلامي تاریخ په اوږدو کې ښځينه مسلمانانو ډير ښاېسته پړقيدونکي کارنامي پريښې دي چې د هغوې د ښو ښاېسته صفتونو او پوهاوي تر څنګ د اسلامي پيغام ښه زده کړه وغیره شامل دي بلکه ډيری وخت داسي هم راغلی دی چې ډيرو مسلمانانو سړو د خپل دين په تړاو زدهکړې له مسلمانو ښځينه څخه ترلاسه کړي دي چې په سر کې يې د مؤمنانو مور بي بي عائشه رضي الله عنه نوم روښانه دی.
همدغه شان يوه مسلمانه ښځينه د سړو سره څنګ په څنګ ځېنې ټولنیز فرضي يا مستحب عبادتونه تر سره کوي لکه حج، عمره، د اخترونو او استسقاء او فرضي لمونځونه و غیره شو، همدغه شان يوه مسلمانه ښځينه دينې او شرعي دنده لري تر څو د اسلام په لور نور خلک را وبلي د نیکو حکم اوکړي او د بدو نه منع اوکړي دا ټول هغه څه دي چې د اسلام مبارک دين د نارینه او ښځينه و تر مینځ برابرښت رامینځ ته کوي مګر تو پير په هغه څه کې ضروروي دي په کوم څه کې چې نارینه او ښځينه د جوړښت او تخلیق اختلاف لري.
د اسلام مبارک دین په عامه توګه نارینه او ښځينه په شرعې سپارښتنو کې برابر کړې دي مګر د هر يو نارینه او ښځينه د طبیعت په غوښتنه يې د هغوې توپير په پام کې نیولی دی او هر يو ته يې د هغوې د طبیعت او جوړښت په بنیاد دندې ورکړې دي او هر يو له دوې ته يې خپل مقام او مرتبه ورکړې ده اوپه دې همدې کړنې سره د دوې د ژوندون لارې چارې په مخ روانې دي، نارینه و ته يې دنده ورکړې تر څو په خپلو ښځو او پچو باندي د خپل توان او طاقت برابر خرچه اوکړي او د هغوې ساتنه او ښه رهبرې اوکړي، او ښځينه ته يې دنده ورکړې تر څو د خپل خاوند کور او د هغه بچو ته ښه پاملرنه اوکړي.
د اسلام مبارک دين د ښځينه وټول مدني، شخصي او ټولنيز حقونه خوندې کړي او هغوې ته يې ورکړې دي ددي ټولو حقونو نه ښځينه د اسلام مبارک دين د پيغام په پیلیدو سره څوارلس سوه کلونه ترمخه ښځينه ددي حقونو څخه برخمنې شوې چې د اوسنې زماني د ښځينه حقونو دعویدارو هیڅڅرګ نه په سترګو کيدلو.
د ښځينه و مدنې او ټولنيز حقونه:
د ښځينه و شخصي او د واده په تړاو حق:
دا مخکې تیر شوې خو د ښځينه و د حقونو يو څو بیلګې وي ورنه د اسلام مبارک دین په لارښونو کې د ښځينه و ډير زیات حقونه شتون لري.
