د کوچ کولو اړوند احکام او مسائل دا مهال برخه
درس د کوچ کولو معنا
د انسان کوچ کله د سفر کولو لپاره وي او کله د سیال سفا لپاره وي چې ښکلې د سیال سفا ځايونه وګوري.
-
د انسان ژوند په هر حالت کې د الله پاک سره تړاو لري، او د انسان سفرونه د شرعي احکامو او مسائلو نه ډک دي هغه احکام او مسائل کوم چې الله پاک زمونږ لپاره مشروع کړي دي او په هغې کې زمونږ د دنيا او آخرت ښيګڼي او سوکالي رانغښتي ده خو دا هغه وخت مونږ تر لاسه کولی شو چې کله مونږ په ښه شان سره تر سره کړو.
يو مؤمن کولی شي چې خپل سفر د الله پاک بندګي او د هغه عبادت وګرځوي هغه داسي چې داسي يو ځاې ته سفر وکړي په کوم ځاې کې چې د الله پاک بندګي تر سره کيږي لکه حج، عمره او یا د شرعي علم طلب کول، يا په ښه نيت سره د خپلولۍ پوښتنه کول او هغه پالل، يا خپل اهل و عیال او خپل ځان په راوه شیانو سره خوشحالول تر څو په دې سره د الله پاک بندګۍ او عبادت ته خپل ځان تیارول، او د حرامو نه خپل ځان ساتل داسي سفرونه ټول د الله پاک په عبادت او بندګۍ کې شامليږي.
{قُلْ إِنَّ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ} [الأنعام:162] ته ووایه: بېشكه زما لمونځ او زما قرباني او زما ژوند او زما مرګ خاص د الله رب العلمین لپاره دي.
د زمکې او اسمانونو نظام او جوړښت د الله پاک د قدرتونو د نښو نښانو نه ډک دی او داټول د الله پاک په لوې او د هغه په حکمت او مهربانۍ باندي دلالت کوي، د الله پاک وينا ده: {إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لآيَاتٍ لِّأُوْلِي الألْبَابِ} [آل عمران:190]. بېشكه د اسمانونو او ځمكې په پیدا كولو كې او د شپې او ورځې په تلو راتلو كې خامخا د خالص عقل خاوندانو لپاره ډېرې نښې دي.
همدغه شان يوازوالی هم د خپل ځان سره د حساب کتاب کولو يو ښه وخت دی تر څو د خپل ځان سره حساب وکړي او وګوري چې سبا د آخرت د ورځي لپاره يې څه تیاری کړی خاصکر په هغه وخت کې چې انسان بيخي یوازې شي او د الله پاک نه غیر بل هيڅوک يې نه ویني.
هغه څوک چې په سفر کې خپل منزل ته ورسیږي نو د هغه لپاره د هغه دعا ويل مسنون دي کومه چې په اسلامي تعلیماتو کې راغلې ده.
د حکیم لور خوله رضي الله عنها وايې: ما د نبي کريم صلی الله علیه وسلم نه اوريدلي دي هغه وويل: هغه څوک چې په يو پړاو کې راښکته شي او دا دعا ووايې: أعوذ بكلمات الله التامات من شر ما خلق لم يضره شي حتى يرتحل من منزله ذلك ) رواه مسلم . د الله پاک په بشپړ کلماتو پورې د هغه د مخلوق د شر نه پناه غواړم. هغه څوک چې دا دعا ووايې نو هيڅ څيز به ورته ضرر او نقصان ور نه کړي تر دي چې د دغه ځاې نه روان شي. رواه مسلم .