ស្ត្រីមិនអាចទទួលបានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៅសម័យបុរាណ និងនៅក្នុងអរិយធម៌បុរាណភាគច្រើននោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកនាងមិនត្រូវបានគេអើពើ ហើយមិនត្រូវបានគេផ្តល់តម្លៃនោះឡើយ។ ពួកគេគ្មានសិទ្ធិ ឬទួលបានសិទ្ធិណាមួយឡើយ ហើយពួកគេត្រូវបានគេទិញ លក់ដោយមិនគិតពីភាពជាមនុស្សជាតិរបស់ពួកនាងឡើយ ហើយត្រូវបានគេមើលឃើញថាពួកនាងមានសិទ្ធិទាបជាងបុរស។

រឿងនេះបានបន្តក្នុងការធ្វើឱ្យស្ត្រីកាន់តែចុះខ្សោយផ្នែកអរិយធម៌ និងវប្បធម៌ផ្សេងៗ រហូតដល់សម័យក្រោយថ្មីៗនេះ។ ជាឧទាហរណ៍ ទោះបីជាពិភពលោកខាងលិចថ្មីៗនេះបានឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលនៃការផ្លាស់ប្តូរ និងការរំដោះពីការកៀបសង្កត់នៃចក្រពត្តិ និងព្រះវិហារក៏ដោយ តែវាមិនបានផ្លាស់ប្តូរនូវស្ថានភាពរបស់ស្ត្រី និងបញ្ហារបស់ពួកនាងឡើយរហូតដល់រយៈពេលចុងក្រោយនេះប៉ុណ្ណោះ។

ទស្សនៈខុសឆ្គងមកលើស្ត្រីនេះត្រូវបានគាំទ្រដោយទិដ្ឋភាពសំខាន់ពីរ៖

នៅក្នុងសម័យទំនើបនេះ ប្រព័ន្ធនៃជំនឿ គោលគំនិត និងទ្រឹស្ដីមួយចំនួនក៏បានលេចចេញឡើងយ៉ាងមានឥទ្ធិពល និងបន្តមានឥទ្ធិពល) លើគំនិត ការយល់ឃើញ និងសីលធម៌ដល់សង្គមជាច្រើនទាក់ទងនឹងស្ត្រី។

១- សម័យទំនើប និងក្រោយសម័យទំនើបនិយម

នៅក្នុងសម័យទំនើបនេះ ប្រព័ន្ធនៃជំនឿ គោលគំនិត និងទ្រឹស្ដីមួយចំនួនក៏បានលេចចេញឡើងយ៉ាងមានឥទ្ធិពល និងបន្តមានឥទ្ធិពល) លើគំនិត ការយល់ឃើញ និងសីលធម៌ដល់សង្គមជាច្រើនទាក់ទងនឹងស្ត្រី។

២- សនិទានភាព

វាគឺជាការលើកតម្កើងទៅលើហេតុផល និងខ្នាតតម្រា ដោយផ្អែកលើការសន្និដ្ឋានរបស់មនុស្សគឺជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃសកលលោក។

៣- សេរីភាព និងបុគ្គល

គឺសំដៅលើការសង្កត់ធ្ងន់លើសិទ្ធិរបស់មនុស្សក្នុងការសម្រេចចិត្តជោគវាសនានៃកិច្ចការផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេតាមរបៀបដែលគេយល់ថាសមរម្យសម្រាប់ខ្លួនគេ។

៥- ការរំដោះខ្លួនរបស់ស្ត្រី

គំនិតនៃការរំដោះខ្លួនរបស់ស្ត្រីបានលេចចេញនៅទ្វីបអឺរ៉ុប ដែលជាកន្លែងដែលស្ត្រីរងគ្រោះពីការកៀបសង្កត់ និងភាពអយុត្តិធម៌ ដូច្នេះពាក្យស្លោកនៃសេរីភាព និងការរំដោះខ្លួនពីកេរដំណែលដ៏ចាស់កម្រិលត្រូវបានលើកឡើង។ ជាលទ្ធផល ស្ត្រីត្រូវបានផ្តល់នូវសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិសង្គម នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើននៅទីនោះ។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ការទាមទារនេះមិនទាន់មានក្រឹត្យវិន័យផ្អែកលើសាសនា ឬតម្លៃនៃការគ្រប់់គ្រង និងរៀបចំច្បាប់នៅឡើយនោះទេ។ ដូច្នេះពួកគេបានប្រែក្លាយទៅជាការឃោសនាដើម្បីឱ្យមានការរំដោះពីសាសនា និងតម្លៃ ដែលវាមិនមែនជាការរំដោះខ្លួនពីការជិះជាន់ និងការបៀតបៀននោះទេ ហើយការទាំងអស់នេះត្រូវបានគេរុំព័ទ្ធ និងរារាំងដោយអះអាងថា ការរំដោះខ្លួននេះគឺជាការផ្តាច់ចេញពីការគ្រប់គ្រងអំណាចដោយបុរស ឬអាជ្ញាធរ។

លទ្ធិលោកិយនិយម និងការរំដោះខ្លួនរបស់ស្ត្រី

ក្នុងចំណោមគំនិត និងការអំពាវនាវដែលទាក់ទងនឹងការរំដោះស្ត្រី គឺការបំបែកសាសនាចេញពីគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃជីវិត ដោយការអនុវត្តលទ្ធិលោកិយនិយមជាមាគ៌ានៃជីវិត និងជាពិសេស ការបំបែកចេញពីការគ្រប់គ្រង និងការបង្រៀនសាសនា។

៧-សមភាពយេនឌ័រ

ការអំពាវនាវនេះគឺផ្អែកលើសមភាពរវាងបុរស និងស្ត្រីជាចម្បងសម្រាប់សិទ្ធិទទួលបានការអប់រំ ការងារ សិទ្ធិស៊ីវិល នយោបាយ និងសិទ្ធិផ្សេងទៀត និងការលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងប្រឆាំងនឹងស្ត្រី។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការអំពាវនាវឱ្យមានសិទ្ធិស្មើគ្នាបានងាកចេញពីបរិបទចម្បង ហើយក្លាយជាការមិនថែរក្សា និងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះភាពខុសគ្នារវាងបុរស និងស្ត្រី ដូច្នេះហើយវាបានក្លាយជាការអំពាវនាវឱ្យមានសមភាពរវាងអ្វីដែលផ្សេងៗគ្នា។

គោលការណ៍នៃលទ្ធិស្ត្រីនិយម

អនុសញ្ញាស៊ីដាវ (CEDAW)

អង្គការសិទ្ធិស្ត្រី និងអង្គការស្ត្រីនិយមបានធ្វើការស្វែងរកការគាំទ្រផ្នែកនយោបាយតាមរយៈការផ្តល់សច្ចាប័នរបស់រដ្ឋនៃសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិដែលត្រូវបានអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំ 1979 ដើម្បីលុបបំបាត់គ្រប់ទម្រង់នៃការរើសអើងប្រឆាំងនឹងស្ត្រី ដែលត្រូវបានគេឱ្យឈ្មោះថា អនុសញ្ញាស៊ីដាវ ។

ខ្លឹមសារនៃអនុសញ្ញាស៊ីដាវ (CEDAW)

កិច្ចព្រមព្រៀងនេះគឺផ្អែកលើសមភាពពេញលេញរវាងបុរស និងស្ត្រីលើគ្រប់វិស័យ ដូចជា នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម វិទ្យាសាស្ត្រ ច្បាប់ និងផ្សេងៗទៀត។ ដែលនេះគឺជាគោលការណ៍ដែលផ្ទុយពីច្បាប់នៃព្រះដែលនៅលើមេឃ ហើយប្រឆាំងនឹងអត្ថន័យជាក់ស្តែងនៃគម្ពីរគូរអាន និងស៊ុណ្ណះ(មាគា៌)របស់ព្យាការី ហើយនិងគំនិតដែលត្រឹមត្រូវ និងសភាវគតិដ៏សុចរិតច្បាស់លាស់។ ចំពោះការផ្ទុយរបស់វាចំពោះគម្ពីរគូរអាន គឺដូចដែលអល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖ (ហើយបុរសមិនដូចស្ត្រីទេ) ជំពូក អាលីអ៊ីមរ៉ន ៖ ៣៦។ ហើយទ្រង់ក៏មានព្រះបន្ទូលនៅក្នុងវាក្យខណ្ឌផ្សេងផងដែរថា៖ (ហើយបុរសទាំងឡាយជាអ្នកគ្រប់គ្រងលើពួកស្ត្រី) ជំពូក អាន់នីសាក ៖ ៣៤ ។ និងមានបន្ទូលទៀតថា៖ (ហើយបុរសមានឋានៈលើសស្រ្តី) ជំពូក អាល់ប៉ាក៏រ៉ោះ ៖ ២២៨។ ហើយព្យាការីក៏បានមានប្រសាសន៍ថា៖ (អ្នករាល់គ្នាគឺជាអ្នកគង្វាល ហើយអ្នកទាំងអស់គ្នាគឺត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះហ្វូងចៀមដែលអ្នកឃ្វាល។ ហើយបុរសជាអ្នកមើលថែ និងទទួលខុសត្រូវក្នុងគ្រួសាររបស់គេ ហើយភរិយាជាអ្នកមើលថែ និងទទួលខុសត្រូវនៅក្នុងផ្ទះស្វាមីរបស់នាង) ពូខរី ៖ ៨៩៣ និង មូស្លីម ៖ ១៨២៩)។ ចំពោះការផ្ទុយគ្នា ដែលមនុស្សភាគច្រើនបានយល់ជាទូទៅ ដោយមិនត្រូវការការបញ្ជាក់ច្រើននោះទេ ដោយសារតែវាជាភាពខុសគ្នាយ៉ាងច្បាស់នៃការបង្កើតរូបរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តរបស់ពួកគេ ដែលវានឹងនាំទៅរកភាពខុសគ្នានៃសមត្ថភាព និងមុខងារផ្សេងៗ ។ ដូច្នេះការកំណត់ោ្យមានសមភាពពេញលេញ គឺផ្ទុយទៅនឹងប្រភពដើមនៃការបង្កើតបុរស និងស្ត្រី។

អនុសញ្ញាស៊ីដាវ និងអរិភាពរវាងបុរស និងស្ត្រី

អនុសញ្ញាស៊ីដាវ និងស្ត្រីនិយមបានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងបុរស និងស្ត្រីថាជាទំនាក់ទំនងនៃការប្រកួតប្រជែង និងជម្លោះប្រវត្តិសាស្ត្រដែលពួកគេចង់បញ្ចប់។ ដោយមធ្យោបាយដើម្បីសម្រេចវាបាននោះ គឺត្រូវផ្តល់សមភាពពេញលេញរវាងបុរស និងស្ត្រី។ ពួកគេអះអាងថា អត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមណាមួយសម្រាប់បុរស គឺត្រូវផ្តល់ឱ្យស្ត្រី។ នេះជាទិដ្ឋភាពដ៏រឹតត្បិតជាខ្លាំង។ ជាក់ស្តែងទំនាក់ទំនងរវាងបុរស និងស្ត្រីគឺជាទំនាក់ទំនងដែលត្រូវបំពេញឱ្យគ្នា និងសហការជាមួយគ្នា ដោយគ្មានការប្រកួតប្រជែង ឬសតម្រូវរវាងពួកគេទេ។ ម្នាក់ៗមានតួនាទី និងមុខងាររៀងៗខ្លូន ដូច្នេះពួកគេត្រូវការបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកដោយភាពសុខដុមរមនា ដើម្បីសម្រេចបាននូវមិត្តភាព សេចក្តីស្រលាញ់ និងសេចក្តីមេត្តាករុណា និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ អល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖ (ឱមនុស្សលោក! ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានបង្កើតពួកអ្នកពីបុរស និងស្ដ្រី(អាដាំ និងហាវ៉ា) ហើយយើងធ្វើឱ្យពួកអ្នកមានជនជាតិ និងកុលសម្ព័ន្ធជាច្រើន ដើម្បីឱ្យពួកអ្នកស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកដែលថ្កុំថ្កើងជាងគេចំពោះ អល់ឡោះ ក្នុងចំណោមពួកអ្នក គឺអ្នកដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះជាងគេក្នុង ចំណោមពួកអ្នក) ជំពូក អាលហុជរ៉ត ៖ ១៣ ។ អល់ឡោះមានបន្ទូលថាទៀតថា៖ (ហើយក្នុងចំណោមភស្ដុតាងរបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់បានបង្កើតឱ្យពួកអ្នកនូវភរិយាចេញពីខ្លួនពួកអ្នក ដើម្បីឱ្យពួកអ្នកមានភាពកក់ក្ដៅជាមួយនាង។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតឱ្យមានការស្រឡាញ់ និងអាណិតអាសូររវាងពួកអ្នក។ ពិតប្រាកដណាស់ នៅក្នុងរឿងនោះគឺជាភស្ដុតាងសម្រាប់ក្រុមដែលចេះគិតពិចារណា) ជំពូក អាល់រ៉ូម ៖ ២១ ។ ការដែលមានតួនាទីផ្សេងគ្នានៅក្នុងការរស់នៅ គឺវាក៏ធ្វើឱ្យទទួលបានសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ចផ្សេងគ្នាដោយគ្មានការបំពាន ឬការរើសអើងផងដែរ។ សម្រាប់រាល់កាតព្វកិច្ចបន្ថែមត្រូវផ្តល់សិទ្ធិបន្ថែមដូចគ្នា នេះបានជាយុត្តិធម៌ដ៏ពិតប្រាកដ។

តើច្បាប់ទាមទារឱ្យមានសមភាពរវាងបុរស និងស្ត្រីដែរទេ?

ច្បាប់អ៊ីស្លាមទទួលស្គាល់សមភាពរវាងបុរស និងស្ត្រី ក្នុងប្រភពដើមជាមនុស្សជាតិ សេចក្តីថ្លៃថ្នូរផ្នែកសីលធម៌ ទំនួលខុសត្រូវ និងអនុវត្តនូវអាម៉ាណះ(ការជឿទុកចិត្ត) រង្វាន់ ឬការតបស្នងនៅក្នុងលោកិយ និងថ្ងៃបរលោក ក្នុងការផ្តល់ឱ្យពួកគេម្នាក់ៗ នូវសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ក្នុងការអនុវត្តកិច្ចការសាសនា និងគោរពតាមច្បាប់ និងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសីលធម៌បានល្អ។ បន្ទាប់មកច្បាប់ទទួលស្គាល់នូវលក្ខណៈខុសឋគ្នារវាងពួកគេទាំងពីរ ដោយសារតែពួកគេមានភាពខុសប្លែកគ្នាផ្នែកផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត។ ដោយស្ត្រីមិនតម្រូវឱ្យធ្វើជីហាដ(ចូលរួមតប្រយុទ្ធក្នុងសង្គ្រាម)ឡើយ ដោយសារតែភាពទន់ខ្សោយនៃរចនាសម្បត្តិរបស់នាង ហើយនាងក៏មិនតម្រូវឱ្យសឡាតថ្វាយបង្គំ ឬបួសតមអាហារនោះទេ នៅអំឡុងពេលមានរដូវ និងក្រោយពេលសម្រាលកូន ហើយក៏គ្មានកាតព្វកិច្ចត្រូវចំណាយក្នុងផ្ទះទេ ទោះបីជានាងជាអ្នកមានក៏ដោយ។ ដោយបុរសត្រូវមានកាតព្វកិច្ចចំណាយលើប្រពន្ធ និងកូនរបស់គេជានិច្ច បើមិនដូច្នេះទេ គេនឹងត្រូវទទួលបាបកម្ម ប្រសិនបើគេធ្វើមិនបានល្អ ឬក៏បដិសេធកាតព្វកិច្ចនេះ។ ហើយជាលទ្ធផលនៃកាតព្វកិច្ចទាំងនេះ គេក៏មានសិទ្ធិបន្ថែមផងដែរ ហើយនេះគឺជាខ្លឹមសារនៃយុត្តិធម៌ដ៏ពិតប្រាកដ។

ភាពយុត្តិធម៍នៃច្បាប់អ៊ីស្លាមនៅក្នុងការចែកមរតក

គ្មានភាពអយុត្តិធម៌ចំពោះស្ត្រីទាក់ទងនឹងការទទួលមរតកនៅក្នុងច្បាប់ឥស្លាម ដោយពេលខ្លះនាងទទួលចំណែកតិចជាងបុរស ជួនកាលដូចគ្នាទៅនឹងបុរស ហើយជួនកាលច្រើនជាងចំណែករបស់គាត់ ហើយជួនកាលទៀតនាងទទួលមរតក ហើយបុរសមិនទទួលឡើយ។ ទាំងអស់នោះគឺជាសេចក្តីសម្រេចដែលអល់ឡោះដឹងច្បាស់ និងមានការស្រាយបំភ្លឺដោយអ្នកសាសនិកវិទូអ៊ីស្លាមនៅក្នុងសៀវភៅរបស់ពួកគាត់។

ទម្រង់នៃការគោរពឱ្យតម្លៃស្ត្រីនៅក្នុងច្បាប់អ៊ីស្លាម

ច្បាប់អ៊ីស្លាមបានផ្តល់ការការពារ និងផ្តល់កិត្តិយសដល់ស្ត្រី។ អល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖ ( អ្នកណាហើយបានប្រព្រឹត្ដអំពើអាក្រក់ គឺមិនត្រូវបានគេតបស្នងឡើយ លើកលែងតែដូចអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្ដប៉ុណ្ណោះ។ រីឯអ្នកណាហើយដែលបានសាងអំពើល្អត្រឹមត្រូវមិនថាបុរសឬស្ដ្រី ហើយគេជាអ្នកមានជំនឿនោះ គឺអ្នកទាំងនោះនឹងចូលឋានសួគ៌ ដោយពួកគេនឹងត្រូវគេប្រទានលាភសក្ការៈនៅក្នុងនោះដោយឥតគណនាឡើយ) ជំពូក អាល់ហ្គូហ្វៀរ ៖ ៤០ ។ ហើយព្យាការី ﷺ មានប្រសាសន៍ថា៖ « ស្ត្រីជាបងប្អូននឹងបុរស » (តៀរមីហ្ស៊ី ៖ ១១៣)។ ដូច្នេះ អាណាព្យាបាលរបស់ស្ត្រី (ឪពុក ឬប្តី) ត្រូវតែផ្តល់កន្លែងស្នាក់នៅ និងការចំណាយលើនាង។ នាងមិនតម្រូវឱ្យបង់ថ្លៃចំណាយមួយរៀលទេ (លើកលែងតែដោយស្ម័គ្រចិត្ដ) មិនថានាងជាអ្នកមានប៉ុណ្ណានោះទេ ហើយនាងដូចនឹងបុរសនៅក្នុងសមត្ថភាពលើហិរញ្ញវត្ថុរបស់នាង។ គ្មាននរណាម្នាក់ត្រួតត្រាលើផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់នាងឡើយ មិនថាឪពុក ឬស្វាមីរបស់នាងឡើយ។ ស្ត្រីមានសិទ្ធិទិញ លក់ ជួល កម្ចី ផ្តល់វត្ថុបញ្ចាំ និងចូលហ៊ុន ធ្វើការសម្រេចចិត្ត ផ្តល់ការធានា ការផ្សះផ្សា និងកិច្ចសន្យា និងកាតព្វកិច្ចផ្សេងទៀត។

អ្នកបានបញ្ចប់មេរៀនដោយជោគជ័យ