අස්සුන්නාහි නිර්වචනය

අස්සුන්නා අන්නබවියියා යනු “ධර්ම දූතයාණන් හා බැඳෙන ප්‍රකාශයක් හෝ ක්‍රියාවක් හෝ අනුමැතියක් හෝ චරිත ලක්ෂණයක් හෝ ශරීර ලක්ෂණයක් වේ.”

අස්සුන්නා අන්නබවියියාහි තරාතිරම හා කීර්තිය

අස්සුන්නා අන්නබවියියාවට ඉස්ලාමයෙහි මහඟු කීර්තියක් හා සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමි වේ. එය පහත කරුණු මඟින් පැහැදිලි කළ හැක.

1. ඉස්ලාමීය නීති සම්පාදනයෙහි දෙවන ප්‍රධානතම මූලාශ්‍රය වීම.

උතුම් අල් කුර්ආනයට පසු ව ඉස්ලාම් දහමේ ප්‍රධානතම නීති මූලාශ්‍රය වශයෙන් අස්සුන්නාව සැලකේ. දේව දූතයාණන් දේශනා කළ බවට මික්දාද් බින් මඃදි කරිබ් අල්කින්දිතුමා මෙසේ වාර්තා කරයි. “දැනගන්න! මා හට දේව ග්‍රන්ථය සමඟ එවැනි ම යමක් ලැබී ඇත. තව ද, මා හට උතුම් අල් කුර්ආනය සමඟ එවැනි ම යමක් ලැබී ඇත. දැනගන්න! (නුදුරු අනාගතයේ දී) මිනිසෙකු කුස පුරාවාගෙන සෝපාවෙහි හාන්සි වී ‘උතුම් අල් කුර්ආනය අනුගමනය කිරීම ඔබලාට අනිවාර්ය වේ. එබැවින්, ඔබලා එහි ඇති හලාල් (අනුමත) දෑ හලාල් වශයෙන් ද, එහි ඇති හරාම් (අනුමත නොවන) දෑ හරාම් වශයෙන් ද සලකන්න’ යනුවෙන් (ඔබලාට) පවසනු ඇත.” (අහ්මද් - 17174)

2. උත්තරීතර අල්ලාහ් දෙවිඳාණන්ගේ වහී හෙවත් දේව පණිවිඩ වීම.

අස්සුන්නා අන්නබවියියා යනු උත්තරීතර අල්ලාහ් දෙවිඳාණන් විසින් නබිනායකතුමාණන් වෙත පහළ කළා වූ වහී හෙවත් දේව පණිවිඩ වේ. ඒ බව උතුම් අල්-කුර්ආනයේ පහත පරිදි සඳහන් වේ. “ඔහු තම සිතැඟියාව පරිදි කිසිවක් කතා නොකරයි. එය වහී මඟින් හෙළිදරව් වූ දේව හෙළිදරව් මිස අන් කිසිවක් නොවේ. මහා බලසම්පන්නයා (වන ජිබ්රීල්) එය ඔහුට ඉගැන්වීය.” (සූරා අන්නජ්ම් - 3,4,5)

3. එය උතුම් අල් කුර්ආනය සඳහා වන අටුවාවකි.

සුන්නාව උතුම් අල් කුරානය සඳහා වූ විග්‍රහයකි. ඒ බැව් අල් කුරානයේ පහත පරිදි සඳහන් වේ. “මිනිසුන් හට පහළ කරනු ලැබූ දෑ ඔවුනට තේරුම් කර දීම පිණිසත් ඔවුන් (ඒ) පිළිබඳ කල්පනා කර බලනු පිණිසත් අපි ඔබට මෙම ධර්ම ග්‍රන්ථය පහළ කළෙමු.” (සූරා අන්නහ්ල් - 44)

උතුම් අල් කුර්ආනයෙහි බොහෝ කරුණු කාරණා කෙටියෙන් හා සංෂිප්ත ව සඳහන් වී ඇත. එවැනි කරුණු කාරණාවල විග්‍රහය නබිතුමාණන් වාචික ව හා ප්‍රයෝගික ව පැහැදිලි කර දී ඇත.

මීට නිදසුනක් ලෙස පහත උතුම් අල් කුර්ආන් වැකිය පෙන්වා දිය හැකි ය. “ඔබලා කරුණාවට පාත්‍ර වීම පිණිස සලාතය ඉටුකරන්න, සකාතය පිරිනමන්න, දේවදූතයනාණන් හට අවනත ව කටයුතු කරන්න.” (සූරා අන්නූර් - 56) ඉහත වැකියෙහි සඳහන් පරිදි සලාතය ඉටු කිරීමේ දී එහි වේලාවන්, එය ඉටු කරන ආකාරය සහ ඒ හා බැඳි සියලු කරුණු කාරණා සුන්නාවේ පැහැදිලි කර දී ඇත.

උත්තරීතර අල්ලාහ් දෙවිඳාණන් විසින් සුන්නාව ආරක්ෂා කිරීමේ කාර්යය වෙනුවෙන් ම යෙද වූ එවැනි උදවිය හරහා උන්වහන්සේ මෙම සුන්නාව ආරක්ෂා කරති.

මෙමඟින් සුන්නාව ඉස්ලාමීය නීති සම්පාදනයෙහි ලා ප්‍රධාන මූලාශ්‍රයක් වන බව පැහැදිලි වේ. එනිසා, ඉස්ලාමීය අකීදාව (මූලික විශ්වාස හා ප්‍රතිපත්ති) සහ අනෙකුත් නීතිමය කරුණුවල දී සුන්නාවේ අන්තර්ගත කරුණු කාරණාවලට අනුව කටයුතු කිරීම අනිවාර්ය වේ.

එමෙන් ම, සමහර අවස්ථාවල සුන්නාව උතුම් අල් කුර්ආනයෙහි අන්තර්ගත නෛතික කරුණු සඳහා පැහැදිලි කිරීමක් ලෙස ද, තවත් සමහර අවස්ථාවල හලාල් හා හරාම් නිර්ණය කිරීමේ දී උතුම් අල් කුර්ආනය මෙන් ම සුන්නාව ද ස්වාධීන මූලාශ්‍රයක් ලෙස පවතී.

දේව දූතයාණන් දේශනා කළ බවට අල්මික්දාම් බින් මඃදි කරිබ් අල්කින්දිතුමා මෙසේ වාර්තා කරයි. “(නුදුරු අනාගතයේ දී) මිනිසෙකු පැමිණෙනු ඇත. ඔහු තම සෝපාව මත හාන්සි වී සිටිනු ඇත. මාගේ හදීසයක් පවසනු ලැබෙන විට ‘ඔබලා හා අප අතර උතුම් අල් කුර්ආනය (පමණක් තිබීම) ප්‍රමාණවත් ය. එහි හලාල් යැයි සඳහන් දෑ හලාල් වශයෙන් ම අප පිළිගනිමු. එහි හරාම් යැයි සඳහන් දෑ හරාම් වශයෙන් ම පිළිගනිමු’ යැයි ඔහු පවසනු ඇත. (නමුත්) නියත වශයෙන් ම, දේව දූතයාණන් හරාම් කළ දෑ ද, උත්තරීතර අල්ලාහ් දෙවිඳාණන් හරාම් කළ දෑ හා සමාන ය.” (ඉබ්නු මාජා - 12)

එමෙන් ම, නබි නායකතුමාණන් දේශනා කළ බවට ඉර්බාල් බින් සාරියාතුමා මෙසේ වාර්තා කරයි. “ඔබලා මාගේ මඟ ද, යහමඟ ලත් සැදැහැවත් කළීෆාවරුන්ගේ (අබූ බක්ර්, උමර්, උස්මාන් හා අලී යන ජේෂ්ඨ අනුගාමිකයින්) මඟ ද අනුගමනය කළ යුතු ය. එය තදින් ග්‍රහණය කරගන්න. තව ද, (ඉස්ලාමයේ නාමයෙන් බිහිවන) නවක කරුණුවලින් ඔබලා ප්‍රවේශම් වන්න. එවැනි සෑම නවක කරුණක් ම බිද්අත් (කිසිදු සාධකයක් නොමැති ව ඉස්ලාමයේ නාමයෙන් බිහිවන දෑ) වේ. සෑම බිද්අතයක් ම නොමඟ යැවීමක් වේ.” (අබූ දාවුද් - 4607)

ඒ අනුව සුන්නාව අනුගමනය කිරීම යනු නබිතුමාණන්ගේ ප්‍රකාශ හා ක්‍රියා පිළිපැඳීමත්, අණ කරනු ලැබ ඇති දෑ ඉටු කිරීමේ දී හා වළක්වනු ලැබ ඇති කරුණුවලින් වැළකී සිටීමේ දී දේව දූතයාණන්ගේ මඟ පිළිපැඳීමත්, ධාර්මික ඉගැන්වීම්වලට අනුව ජීවත් වීමත් වේ.

වාජිබ් (අනිවාර්යයෙන් ම ඉටු කළ යුතු) කාරණාවක දී සුන්නාව අනුගමනය කිරීම වාජිබ් (අනිවාර්ය) වන අතර, මුස්තහබ් (අනිවාර්ය නොවන නමුත් ඉටු කිරීම යහපත්) වන කාරණාවක දී එය මුස්තහබ් වේ.

සුන්නාව අනුගමනය කිරීම මගින් නිරයට පිවිසෙන බවට අනතුරු අඟවන ලද නිකාය හෙවත් පාර්ශවයෙන් ආරක්ෂා වී සිටීමට හැකි වීම. නබි නායකතුමාණන් කළ ප්‍රකාශයක් අබ්දුල්ලා බින් අම්ර්තුමා පහත පරිදි වාර්තා කරයි. “දේව දූතයාණෝ ‘බනූ ඉස්රාඊල් සමාජයට සිදු වූ දේ හා සමාන ව ම මාගේ සමාජයට ද සිදු වනු ඇත. කෙතරම් දුරට ද යත්, එම සමාජයෙහි තම මව සමඟ ප්‍රසිද්ධියේ ම සංසර්ගයේ යෙදුනු කෙනෙකු සිටියේ නම්, මාගේ සමාජයේ ද එසේ කරන්නෙකු සිටිනු ඇත. බනූ ඉස්රාඊල් සමාජය නිකාය 72ට බෙදී ගියේය. මාගේ සමාජය ද නිකාය 73කට බෙදී යනු ඇත. එයින් එක් නිකායක් හැර අනෙක් සියලු ම නිකායන් නිරයට පිවිසෙනු ඇත’ යනුවෙන් ප්‍රකාශ කළහ. එවිට සහාබාවරු ‘එම නිකාය කුමක් දැ’යි විමසූහ. ඊට දේව දූතයාණෝ ‘මා හා මාගේ සහගාමීන් කුමක් මත පිහිටා සිටියේ ද එ් මත පිහිටා සිටි නිකාය වේ’ යනුවෙන් පැවසූහ.” (තිර්මිදි - 2641)

සුන්නාහ්ව අනුගමනය කිරීම වනාහි නබි (සල්) තුමාණන්ට අයත් වීමකි. සුන්නාවෙන් කවරෙකු ඈත් වන්නේ ද ඔහු නබි (සල්) තුමාණන්ගෙන් ඈත් වනු ඇත. අනස් බින් මාලික් (රළි) තුමාණන් මෙසේ පවසයි: මිනිසුන් තිදෙනෙකුගෙන් යුතු කණ්ඩායමක් නබිතුමාණන්ගේ නැමදුම ගැන විමසීමට නබිතුමාණන්ගේ භාර්යාවන්ගේ නිවසට පැමිණියේය. ඔවුනට ඒ පිළිබඳ දැනුම් දුන් පසු අප නබිතුමාගෙන් කෙතරම් දුරස් ද? අල්ලාහ් එතුමාගේ පෙර හා පසු පාපයන් කමා කර ඇත යනුවෙන් තමන් පිළිබඳ ඔවුන් අඩුවට සිතූහ. ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙක් මෙසේ පැවසීය: මම රාත්‍රියේ සදහටම යාඥා කරමි, තවත් අයෙක් මෙසේ පැවසුවේය: මම සදාකාලික ව උපවාසයේ නිරත වන අතර එය කඩ නොකරමි. තවත් අයෙක් මෙසේ පැවසුවේය: මම කාන්තාවන්ගෙන් ඈත් වෙමි. කිසිදා විවාහ නොවෙමි. පසුව ධර්ම දූතයාණන් ඔවුන් වෙත පැමිණ මෙසේ පැවසීය: "එසේ ප්‍රකාශ කළේ ඔබලා ද?, දෙවියන් මත දිවුරා පවසමි!, නමුත් මා වනාහි ඔබලාට වඩා දෙවිඳාණන්ට වඩාත්ම බියකරු සහ වඩාත් භක්තිමත් අයෙකි. එනමුත් මම උපවාසයේ නිරත වෙමි. එමෙන්ම උපවාසයේ නිරත නොවී සිටින්නෙමි. තවද සලාතය ඉටු කරමි. එමෙන්ම නිදා ගනිමි. තවද කාන්තාවන් විවාහ කරගනිමි. එබැවින් මගේ සුන්නාවෙන් බැහැර වන තැනැත්තා මාගෙන් කෙනෙකු නොවේ." බුහාරි (5063).

ඔබ පාඩම සාර්ථක ව සම්පූර්ණ කර ඇත.