ផ្នែកបច្ចុប្បន្ន model:
មេរៀន ការជួល
ការជួលគឺជាកិច្ចសន្យា លើការព្រមព្រៀងសម្រាប់ការងារ ឬសម្រាប់អត្ថប្រយោជន៍ដែលច្បាប់អ៊ីស្លាមបានអនុញ្ញាត អំពីរបស់ ឫវត្ថុដែលគេស្គាល់ច្បាស់ ឫបានពិពណ៌នាយ៉ាងច្បាស់ពីលក្ខណៈរបស់វា ដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន នៅក្នុងរយៈពេលច្បាស់លាស់ ជាមួយនឹងតម្លៃ ឫសំណងដែលបានកំណត់ច្បាស់លាស់។
ច្បាប់នៃការជួលនៅក្នុងសាសនាអ៊ីស្លាម
ការជួល គឺត្រូវបានអនុញ្ញាត ដោយគម្ពីរគួរអាន ស៊ុណ្ណះ ហើយនិងការមូលមតិគ្នារបស់អ្នកប្រាជ្ញអ៊ីស្លាម។ ហើយវាជាកិច្ចសន្យាដែលចាំបាច់ចំពោះភាគីទាំងពីរត្រូវអនុវត្តតាម ដោយត្រូវមានពាក្យពេចន៍ ឫកិច្ចព្រមព្រៀង ដូចជា ខ្ញុំជួលឲ្យអ្នក និងផ្សេងៗទៀត។
ភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់អំពីការអនុញ្ញាតនៃការជួល
អល់ឡោះបានមានបន្ទូលថា៖ “នារីម្នាក់ក្នុងចំណោមគេទាំងពីរបាននិយាយថាៈ ឱលោកឪពុកជាទីស្រឡាញ់! សូមលោកឪពុកជួលគាត់(ធ្វើជាអ្នកគង្វាលសត្វចៀមរបស់យើង)ទៅ ពិតប្រាកដណាស់ មនុស្សល្អដែលលោកឪពុកត្រូវជួលនោះ គឺមានកម្លាំងខ្លាំងក្លា និងស្មោះត្រង់’’។ (ជំពូក អាល់ក៏ហ្សោស្ស ៖ ២៦)
នៅក្នុងហាទីសមួយអ្នកស្រីអាអ៊ីហ្សះបាននិយាយថា៖ « រស៊ូលុលឡោះ ﷺ និងអាពូប៉ាកើរ បានជួលបុរសម្នាក់មកពីកុលសម្ព័ន្ធអាទីលដែលជាមគ្គុទ្ទេសក៍ដ៏ជំនាញម្នាក់ ដែលមិនមែនជាអ្នកអ៊ីស្លាម ។ ព្យាការី ﷺ និងអាពូប៉ាកើរ បានផ្តល់ឱ្យគេនូវអូដ្ឋជិះទាំងពីររបស់ពួកគាត់ហើយបានសន្យាជាមួយគេថានឹងនាំអូដ្ឋជិះរបស់ពួកគាត់នៅព្រឹកព្រលឹមនៃថ្ងៃទី 3 ទៅកាន់រូងភ្នំហ្ស៊ួរ »។ (ពូខរី ៖ ២២៦៤)
មូលហេតុនៃការអនុញ្ញាតឲ្យមានការជួល
ការជួលនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ប្រជាជនក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេ។ ពួកគេត្រូវការកន្លែងដើម្បីធ្វើការ ផ្ទះសម្រាប់ស្នាក់នៅ ហាងសម្រាប់ទិញ លក់ សត្វ ឡាន គ្រឿងចក្រជាដើម ដើម្បីដឹក ជិះ និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ។ ហើយមនុស្សជាច្រើនមិនអាចទិញរបស់ទាំងនេះបាន ដូច្នេះការអនុញ្ញាតឱ្យមានការជួល នឹងជួយសម្រួលដល់ប្រជាជន ក្នុងការបំពេញតម្រូវការរបស់ពួកគេ ដោយជួយកាត់បន្ថយចំណាយ ប្រើដើមទុនតិច ហើយផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ដល់ភាគីទាំងពីរ។
ប្រភេទនៃការជួល
ប្រភេទនៃអ្នកជួល
អ្នកជួលឯកជន
អ្នកជួលឯកជន គឺជាការជួលនរណាម្នាក់ដាច់ដើម្បីធ្វើការឱ្យគេ ក្នុងរយៈពេលមួយជាក់លាក់។ ដូច្នេះគេ(អ្នកដែលត្រូវគេជួល)មិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើការឱ្យអ្នកផ្សេងក្រៅពីអ្នកដែលបានជួលគេនោះទេ។ ប្រសិនបើគេធ្វើការឱ្យអ្នកផ្សេងក្នុងអំឡុងពេលនេះ ប្រាក់ឈ្នួលរបស់គេនឹងត្រូវបានកាត់តាមចំនួននៃការងាររបស់គេដែលបានធ្វើ។ គេមានសិទ្ធិទទួលបានប្រាក់ឈ្នូល ប្រសិនបើគេបានបំពេញតាមការងាររបស់គេ។ ហើយគេមានសិទ្ធិទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលទាំងអស់ ប្រសិនបើអ្នកជួលលុបចោលការជួលមុនរយៈពេលដែលបានកំណត់ លើកលែងតែមានបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជា ជំងឺ ឬ អសមត្តភាព។ ក្នុងករណីនេះគេមានសិទ្ធិទទួលបានប្រាក់ឈ្នួល សម្រាប់រយៈពេលដែលគេបានធ្វើការតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកជួលរួមគឺជាការជួលនរណាម្នាក់ដើម្បីធ្វើការឱ្យគេ ដែលមិនមែនជាការជួលដាច់ ដែលគេអាចធ្វើការឲ្យអ្នកផ្សេងទៀតបាន ដូចជាជាងដែក ជាងទឹក ជាងគំនូរ និងជាងកាត់ដេរជាដើម។ ដោយគេអាចទទួលយកការងាររបស់ផ្សេងបាន ដោយអ្នកដែលជួលគេ មិនអាចរារាំងគេពីការធ្វើការងារឱ្យអ្នកដ៏ទៃបានទេ ហើយគេក៏មិនមានសិទ្ធិទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលដែរ លើកលែងតែគេបានធ្វើការតែប៉ុណ្ណោះ។
ច្បាប់មូលដ្ឋានសម្រាប់ការជួល
ភាគីទាំងពីរ
គឺសំដៅលើអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការជួល ដែលមានសិទ្ធិផ្តល់ជូន និងទទួលយក។
គឺសំដៅលើទម្រង់ ឬលិខិតលាយលក្ខណ៌អក្សរ ឬសកម្មភាពណាមួយដែលបញ្ជាក់ថាត្រឹមត្រូវស្របច្បាប់ក្នុងការជួល។
វត្ថុបំណងនៃការជួល
គឺសំដៅលើអត្ថប្រយោជន៍ដែលទទួលបាននៅក្នុងកិច្ចសន្យានៃការជួល មិនវាថាជាអត្ថប្រយោជន៍ដល់មនុស្ស សត្វ ឬអ្វីមួយ។
គឺសំដៅលើសំណងដែលត្រូវបានផ្តល់ឱ្យជាថ្នូរនឹងផលប្រយោជន៍ដែលទទួលបានពីវត្ថុ ឬបុគ្គល ទៅតាមចំនួនទឹកប្រាក់ ដែលបានកំណត់នៅក្នុងកិច្ចសន្យា។
លក្ខខណ្ឌត្រឹមត្រូវនៃការជួល
ពេលវេលាដែលត្រូវបង់ថ្លៃឈ្នូល
ថ្លៃជួលត្រូវតែធ្វើទៅតាមកិច្ចសន្យា ហើយត្រូវតែប្រគល់ឱ្យនៅក្រោយរយៈពេលជួលបានចប់។
ហើយប្រសិនបើភាគីទាំងពីរមានការយល់ព្រមជាមួយគ្នា លើការពន្លឿន ឬពន្យារពេល ឬបង់រំលោះ ក៏គ្មានបញ្ហាអ្វីនោះដែរ ហើយអ្នកដែលគេជួលគឺសមនឹងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលរបស់គេ ប្រសិនបើគេបញ្ចប់ការងារបានល្អ។
ប្រសិនបើការជួល គឺតែលើវត្ថុដែលបានជួលនោះ ការទូទាត់គឺត្រូវធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍តេម្តង។ ហើយព្យាការី ﷺ មានប្រសាសន៍ថា៖ អល់ឡោះមានបន្ទូលថា៖ « មនុស្សបីនាក់ដែលពួកគេគឺជាសត្រូវ នៅថ្ងៃប្រោសឱ្យរស់ឡើងវិញ(ថ្ងៃគីយ៉ាម៉ាត់)ខ្ញុំនឹងតតាំងនឹងមនុស្សបីប្រភេទ៖ ទីមួយៈ បុរសដែលបានសេចក្តីសញ្ញាក្នុងនាមរបស់ខ្ញុំ បន្ទាប់មកក៏បានប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងសេចក្តីសញ្ញានោះ។ ទីពីរៈ បុរសដែលបានលក់មនុស្សដូចជាទេសករ ហើយរីករាយ ចាយវាយនឹងតម្លៃដែលគេទទួលបាននោះ។ ហើយទីបីៈ បុរសដែលបានជួលអ្នកធ្វើការ ហើយបន្ទាប់ពីគេបានទទួលការបម្រើពេញលេញពីការងារនោះរួច គេបែរជាមិនបានផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលដល់គាត់ទេ »។ (ពូខរី ៖ ២២២៧)។
ករណីដែលធ្វើឲ្យកិច្ចសន្យានៃការជួលត្រូវបញ្ចប់
កិច្ចសន្យាជួលមិនត្រូវបានលុបចោលដោយការស្លាប់របស់ភាគីម្ខាង ឬដោយការលក់របស់ដែលជួលនោះឡើយ។ អ្នកណាហើយដែលត្រូវបានគេជួលឱ្យធ្វើការងារឯកជន បន្ទាប់មកក៏ស្លាប់ នោះកិច្ចសន្យាជួលត្រូវទុកជាមោឃៈ។ នៅពេលកិច្ចសន្យាជួលផុតកំណត់ អ្នកជួលគឺត្រូវប្រគល់វត្ថុដែលគេបានជួលឱ្យទៅម្ចាស់ដើមវិញ។
