ప్రస్తుత విభాగం : model
పాఠం లీజు (అద్దె)
ఒక పని, లేదా స్పష్టంగా తెలిసిఉన్న ఒక వస్తువు లేదా ఆ వస్తువు గురించి నమ్మకంగా వివరించబడిన గుణం ఆధారంగా దాని నుండి ధర్మసమ్మతమైన ప్రయోజనం పొందడానికి ఒక నియమిత కాలానికి, నియమిత బదులును పొందే నిమిత్తం చేసుకునే ఉప్పందం.
బాడుగ విషయంలో ఇస్లాములో ఉన్న నియమాలు
బాడుగ అనేది అనుమతించదగినది, ఆమోదితమైనది మరియు ఇది పవిత్ర ఖురాన్, సున్నత్ మరియు పండితుల ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిరూపించబడింది. ఇది ఇరువైపులా జరిగే తప్పనిసరి ఒప్పందం, ఈ ఒప్పందములో దీనికి సూచించే అన్ని పదాలు ఉపయోగించబడతాయి. ఉదాహరణకు : నేను నీకు అద్దెకు ఇచ్చాను లేదా కిరాయికు ఇచ్చాను వంటి అందరికీ తెలిసిన, వాడుకలో ఉన్న పదాలను ఉపయోగించవలసి ఉంటుంది.
బాడుగ(అద్దె)కు ఇవ్వడం అనేది ధర్మబద్దమైనది అనేదానికి ఆధారాలు
తన దివ్య వచనములో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : "వారిద్దరిలో ఒకామె ఇలా అన్నది: "నాన్నా! ఇతనిని పని కొరకు పెట్టుకో. నిశ్చయంగా, ఇలాంటి బలవంతుని మరియు నిజాయితీపరుడిని పనిలో పెట్టుకోవటం ఎంతో మేలైనది.
ఆయెషా(ర) వారి ఉల్లేఖనం : దైవప్రవక్త (స) వారు మరియు అబూ బక్ర్ (ర) వారు బనీ అద్దీల్ అనే తెగ నుండి ఒక వ్యక్తిని వారి ప్రయాణము(హిజ్రత్)లో మార్గనిర్దేశకం చేసే నిమిత్తం పనికి మాట్లాడుకున్నారు. ఆ సమయంలో ఆ వ్యక్తి ఖురేష్ తెగకు చెందిన అవిశ్వాస ధర్మం పై ఉన్నాడు. ఆ తరువాత మేము వారిద్దరి ఒంటెలను ఆ వ్యక్తికి అప్పగించాము. వారిద్దరూ అతనితో సౌర్ అనబడే గుహ వద్ద మూడు రోజుల తరువాత, కలవాలని ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు. మూడు రోజుల తరువాత ఉదయం ఆ వ్యక్తి వారి రెండు ఒంటెలను అక్కడకు తీసుకువచ్చాడు. (అల్-బుఖారీ - 2264)
బాడుగ అనేది ధర్మబద్దం చేయబడడంలోని వివేచనము
బాడుగకు తీసుకోవడం అనేది ప్రజలకు వారి జీవనోపాధిలో ఎంతో తోడ్పడే విషయం, ఎల్లప్పుడూ జనాలకు మంచి నైపుణ్యం కలిగిన వ్యక్తులు, నివశించడానికి ఇళ్ళు, వ్యాపారం చేసుకోవడానికి దుకాణాలు, జంతువులు, వాహనాలు, పనిముట్లు వంటివి ఎన్నో అవసరాలు వస్తుంటాయి, అయితే చాలా మందికి వీటిని కొనుగోలు చేసే శక్తి ఉండదు. కాబట్టి బాడుగకు లేదా లీజుకు తీసుకోవడం వంటి అనుమతి ఉండడం అనేది ప్రజల అవసరాలను తేలికగా తీరుస్తుంది, ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది. దీనిలో ఇరుపక్షాలు ధనము మరియు సేవ ద్వారా లబ్ది పొందుతారు.
అద్దెకు ఇవ్వడం లోని రకాలు
బాడుగ యొక్క రకాలు
సొంత పనివాడు
పనిచేయడానికి ఒక వ్యక్తిని నియమిత కాలానికి పనికోసం మాట్లాడుకుని నియమించుకున్న వ్యక్తి. ఈ నియామకం తరువాత ఆ వ్యక్తికి ఇతరుల వద్ద పని చేసే అనుమతి ఉండదు, ఒకవేళ అతడు వేరే చోట పనిచేస్తే గనక అతను వెచ్చించిన సమయం మరియు పనిని బట్టిని అతనికి ఇచ్చే జీతం కుదించబడుతుంది, అలాకాకుండా అతడు ఎక్కడికీ వెళ్లకుండా మాట్లాడుకున్న చోటనే పూర్తిగా పనిచేస్తే గనక అతడు పూర్తి బదులుకు అర్హుడవుతాడు, నియమిత సమయానికి పనికి మాట్లాడుకున్న వ్యక్తి ఒకవేళ అర్ధాంతరంగా పనిని రద్దు చేసుకుంటే గనక కూలీగా చేస్తున్న వ్యక్తి యొక్క పూర్తి జీతం చెల్లించవలసి ఉంటుంది, పనిలో ఉన్న వ్యక్తి ఒకవేళ అనారోగ్యం లేదా ఇతర కారణం చేత పని చేయలేకపోతే అతడు చేసినంత పనికి మాత్రమే అతడు జీతం చెల్లించబడతాడు.
ఈ వ్యక్తి నుండి ఒకరి కంటే ఎక్కువ మంది ప్రయోజనాలు పంచుకుంటారు, ఉదాహరణకు కమ్మరి, ప్లంబర్, అద్దకం చేసేవాడు, బట్టలు కుట్టేవాడు వగైరా. అతను తన కోసం ఇతరుల నుండి పనిని స్వీకరించి చేస్తూ ఉంటాడు, అయితే ఈ వ్యక్తి పనికి మాట్లాడుకున్న వ్యక్తి లాంటి వాడు కాదు, నాకు తప్ప ఇతరులకు పని చేయకూడదు అని అతనికి చెప్పే హక్కు మనకు ఉండదు, పనిని బట్టే ఈ వ్యక్తికి పైకం చెల్లించవలసి ఉంటుంది.
బాడుగ సంబందించిన ఒప్పందంలోని కీలక అంశాలు
ఇరుపక్షాలు
ఇరుపక్షాలు అనగా ఆ ఒప్పందములో భాగమై ఉన్నవారు(బాడుగకు ఇచ్చేవాడు మరియు తీసుకునేవాడు). వీరిరువురిలో ఒకరికి ప్రతిపాదించే హక్కు మరొకరికి దానిని అంగీకరించే హక్కు ఉంటుంది.
ప్రతిపాదన మరియు అంగీకారం ఆధారంగా పూర్తి చేయబడే ఒప్పందము యొక్క ప్రక్రియను పూర్తిచేయడానికి చట్టబద్ద లేదా ఆ సమాజములో సాంప్రదాయకంగా ఉండే వాక్యాల ఎంపికతో ఒప్పందానికి ఒక రూపమివ్వడం.
ప్రయోజనం
బాడుగకు సంబందించి ఒప్పందములో ఉండే ముఖ్యమైన అంశం ఇది : ఈ ప్రయోజనం అనేది ఒక మనిషి ద్వారా అయినా లేదా జంతువుద్వారా అయినా లేదా ఒక వస్తువు ద్వారా అయినా సరే.
ఇది ఒక వస్తువు లేదా మనిషి ద్వారా పొందిన ప్రయోజనానికి బదులుగా చేసే చెల్లింపు, ఇది ఒప్పందములో నిర్ణయించబడిన ధరకు బదులుగా ఇవ్వబడుతుంది.
లీజు చెల్లుబాటు అవడానికి షరతులు
బాడుగ చెల్లించే సమయం
ఒప్పందం ప్రకారం అద్దె చెల్లించాలి, అద్దె సమయం ఆసన్నమయినపుడు అద్దెను చెల్లించడం అనేది తప్పనిసరి
అద్దెను ముందుగానే చెల్లించడం లేదా ఆలస్యంగా చెల్లించడం లేదా వాయిదా పద్ధతిలో చెల్లించడం గురించి వారి మధ్య పరస్పర అంగీకారం ఉంటే అలానే చేయవచ్చు, పనిలో కుదుర్చుకున్న వ్యక్తి పనిని సంపూర్తిగా ముగిస్తే అతడు తన వేతనహక్కుకు అర్హుడయిపోతాడు.
బాడుగకు తీసుకున్న వస్తువు లేదా ఆస్తి నుండి ప్రయోజనం పొందిన తరువాత దాని చెల్లింపుకు హక్కు కలుగుతుంది. అబూ హురైరా (ర) వారి ఉల్లేఖనం. దైవప్రవక్త (స) వారు ఇలా సెలవిచ్చారు : అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : పునరుర్ధాన దినమున నేను ముగ్గురికి ప్రత్యర్ధిగా ఉంటాను. నా మీద ప్రమాణం చేసి మోసం చేసిన వ్యక్తి , స్వతంత్రుడైన ఒక వ్యక్తిని బానిసగా విక్రయించేసి సొమ్మును తినేసినవ్యక్తి మరియు ఒక మనిషిని పనిలోకి మాట్లాడుకుని అతని ద్వారా పూర్తిగా పని చేయించుకుని తరువాత అతడికి అతని బదులు చెల్లించని వ్యక్తి. (బుఖారీ 2227)
ఒప్పందం రద్దు అయ్యే సందర్భాలు
ఇరుపక్షాలలో ఒకరు మరణించడం కారణంగా లేదా అద్దెకు ఇచ్చిన వ్యక్తి ఆ ఆస్తిని అమ్మేయడం కారణంగా లీజు ఒప్పందం అనేది రద్దు అవ్వదు, అయితే ఎవరైనా తన సొంత పనికోసం అద్దెకు తీసుకొని ఉండి ఆ సమయంలో అతడు చనిపోతే ఆ ఒప్పందం అనేది రద్దు అయిపోతుంది. లీజు వ్యవధి ముగిసిపోతే ఆ వెంటనే ఆ వస్తువును యజమానికి అప్పగించవలసి ఉంటుంది, ఆ వస్తువు తరలించదగినదైతే దానిని యజమానికి అప్పగించాలి.
