ផ្នែកបច្ចុប្បន្ន model:
មេរៀន ក្បួនច្បាប់ដែលទាក់ទងនឹងជំងឺរាតត្បាត
គេអនុញ្ញាតឲ្យចាក់ថ្នាំបង្ការ ឬវ៉ាក់សាំងដើម្បីការពារមុននឹងជំងឺកើតមាន ហើយវាមិនប្រឆាំងគ្នានឹងការប្រគល់ការទុកចិត្តលើអល់ឡោះ(តាវឹកកាល់)នោះទេ ដោយយោងតាមប្រសាសន៍ព្យាការី សអវ នៅក្នុងហាទីស្ហត្រឹមត្រូវមួយថា៖ “បុគ្គលណាបរិភោគផ្លែល្មើ“អាច្ចវ៉ះ”ចំនួនប្រាំពីរគ្រាប់នៅពេលព្រឹកជារៀងរាល់ថ្ងៃ ការពុល និងអំពើធ្មប់មន្តអាគម មិនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីដល់គេឡើយក្នុងថ្ងៃនោះ”។ (ពូខរី៖៥៤៤៥, មូស្លីម៖២០៤៧)។ នេះគឺជាបញ្ចៀសពីគ្រោះថ្នាក់មុននឹងវាកើតឡើង។
ច្បាប់បញ្ញត្តិឥស្លាមបានជំរុញឲ្យចៀសវាងពីការដាក់ឲ្យនៅលាយឡំរវាងអ្នកជំងឺ និងអ្នកមានសុខភាពល្អ។ ពិតណាស់ ព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរកុំដាក់អ្នកជំងឺឲ្យនៅលាយឡំគ្នាជាមួយអ្នកជា”។ (ពូខរី៖៥៧៧១, មូស្លីម៖២២២១)
ដូចនេះ ត្រូវចៀសវាងពីការចូលទៅជួបអ្នកជំងឺដែលមានផ្ទុកជំងឺឆ្លង ក៏ប៉ុន្តែគេអាចទៅសួរសុខទុក្ខគ្រួសារអ្នកជំងឺ ហើយសួរនាំពីស្ថានភាពអ្នកជំងឺ បួងសួងឲ្យអ្នកជំងឺឆាប់ជាសះស្បើយ និងជួយអ្នកជំងឺលើការព្យាបាលជាដើមតាមដែលអាចធ្វើទៅបានតាមរយៈទ្រព្យសម្បត្តិ តួនាទី ឬអ្វីផ្សេងទៀត ជាមួយនឹងត្រូវប្រកាន់ការការពារដើម្បីកុំឲ្យជំងឺ ឬមេរោគរីករាលដាល។
គេមិនអនុញ្ញាតឲ្យចាកចេញពីតំបន់ដែលមានជំងឺតអ៊ូន(ឬជំងឺរាតត្បាត)កើតមាន ឬចូលទៅកាន់តំបន់នោះឡើយ។ ភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ដូចនេះ គឺហាទីស្ហ អាប់ទុលរ៉ោះម៉ាន ពិន អ័ហ្វ រទអ ពិតណាស់ ព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “នៅពេលពួកអ្នកបានឮអំពីវា(ជំងឺត៏អ៊ូន ឬជំងឺរាតត្បាត)នៅទឹកដីណាមួយ ចូរពួកអ្នកកុំចូលទៅកាន់ទឹកដីនោះ ហើយនៅពេលដែលវាកើតឡើងនៅក្នុងទឹកដីដែលពួកអ្នករស់នៅ ចូរពួកអ្នកកុំចាកចេញពីវា”។ (ពូខរី៖៥៧២៩, មូស្លីម៖២២១៩)។ នេះជាអ្វីដែលសាសនវិទូឥស្លាមភាគច្រើនបានយល់ឃើញ គឺគេមិនអនុញ្ញាតឲ្យចូលទៅកាន់ទឹកដីណាមួយដែលមានជំងឺរាតត្បាតកំពុងតែកើតឡើង ឬចាកចេញពីតំបន់ដែលកើតមានជំងឺរាតត្បាតកើតឡើងឡើយ(គឺត្រូវស្វែងរកការព្យាបាលនៅទីនោះ)។
ការសឡាតរួមគ្នា ឬសឡាតជើម៉ាអះ គឺជាកាតព្វកិច្ច(វ៉ាជិប)លើបុរស ក៏ប៉ុន្តែសាសនវិទូឥស្លាមបានលើកឡើងថា ភាពជាកាតព្វកិច្ចនេះត្រូវបាត់បង់ ប្រសិនបើមានមូលហេតុត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់បញ្ញត្តិឥស្លាម។ ហើយភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ដូចនេះ គឺហាទីស្ហ អាអ៊ីស្ហះ រទអ ពិតណាស់ព្យាការី សអវ នៅពេលលោកធ្លាក់ខ្លួនឈឺ គឺលោកមិនបានចូលរួមសឡាតជាមួយនឹងអ្នកមូស្លីមទាំងឡាយឡើយ ហើយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរប្រើអាពូហ្ពាកើរឲ្យធ្វើជាអ៊ីម៉ាំដឹកនាំសឡាត”។ (ពូខរី៖៦៦៤, មូស្លីម៖៤១៨)។ ដូចនេះ វាជាភស្តុតាងបញ្ជក់ថា ជនមូស្លីម កាលណារូបគេមានមូលហេតុត្រឹមត្រូវស្របច្បាប់ ដូចជាជំងឺ ឬមានការលំបាកជាក់ស្តែង គឺគេអនុញ្ញាតឲ្យបោះបង់ការសឡាតរួមគ្នានៅម៉ាស្ជិត ហើយសឡាតម្នាក់ឯងនៅឯផ្ទះរបស់ខ្លួនបាន។
គេប្រើស៊ូណិតលើជនមូស្លីមគប្បីយកទីតាំងណាមួយនៅក្នុងផ្ទះរបស់ខ្លួនធ្វើជាម៉ាស្ជិត(ទីតាំង)សម្រាប់សឡាតហ្វើរទូ(សឡាតដែលជាកាតព្វកិច្ច)ប្រសិនបើគេខកខានមិនបានចូលរួមសឡាតនៅម៉ាស្ជិតដោយមូលហេតុស្របច្បាប់ណាមួយ។ នេះជាការចង្អុលបង្ហាញពីព្យាការី សអវ នៅក្នុងហាទីស្ហ អ៊ិតហ្ពាន ពិន ម៉ាលិក រទអ គាត់បានសុំព្យាការី សអវ ឲ្យទៅសួរសុខទុក្ខគាត់នៅឯផ្ទះរបស់គាត់ ហើយសឡាតនៅទីនោះ ដើម្បីគាត់យកកន្លែងដែលព្យាការី សអវ សឡាតនោះធ្វើជាម៉ាស្ជិត(កន្លែងសម្រាប់សឡាត)។ ពេលនោះ ព្យាការី សអវ ក៏បានទៅ ហើយសឡាតពីររ៉ក្អាត់នៅទីនោះ។
ក៏ដូចគ្នាដែរ លោកស្រី ម៉ៃមូណះ រទអ គឺគាត់មានម៉ាស្ជិត(កន្លែងសម្រាប់សឡាត)នៅក្នុងផ្ទះរបស់គាត់។ ហើយ អាំម៉ើរ ពិន យ៉ាសៀរ ក៏គាត់ធ្លាប់មានម៉ាស្ជិតនៅក្នុងផ្ទះរបស់គាត់ដែរ។ ហេតុនេះ គប្បីលើយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវចេះទាញផលប្រយោជន៍ពីវិបត្តិនេះ ដោយធ្វើឲ្យពួកយើងគ្រប់គ្នាមានម៉ាស្ជិតនៅក្នុងផ្ទះរបស់ខ្លួន។
គេបង្គាប់ប្រើឲ្យសឡាតរួមគ្នា(ជើម៉ាអះ)នៅក្នុងផ្ទះនៅពេលដែលគេមិនអាចប្រតិបត្តិវានៅម៉ាស្ជិទបាន ហើយគេនៅតែទទួលបានផលបុណ្យនៃការសឡាតរួមគ្នាដដែល។ ជាការពិតណាស់ មានភស្តុតាងបញ្ជាក់ពីការសឡាតរួមគ្នានៅផ្ទះអំពីមួយក្រុមក្នុងចំណោមសហាហ្ពាត់ ដូចជា អ៊ិពនូម៉ាស្អ៊ូទ និង អាណាស រទអ ក៏ដូចជាអ្នកផ្សេងទៀតក្រៅពីពួកគាត់ទាំងពីរ នៅពេលដែលពួកគាត់ខកខានមិនបានសឡាតជាមួយអ៊ីម៉ាំ។
អ្នកដែលសក្តិសមនឹងធ្វើជាអ៊ីម៉ាំជាង គឺអ្នកដែលសូត្រគម្ពីររបស់អល់ឡោះ(គម្ពីរគួរអាន)ល្អជាងគេ ។ ប្រសិនបើពួកគេសូត្រល្អដូចគ្នា ត្រូវយកអ្នកដែលចេះដឹងអំពីក្បួនច្បាប់នៃការសឡាតជាងគេ។ ប្រសិនបើពួកគេចេះដឹងអំពីក្បួនច្បាប់នៃការសឡាតដូចគ្នាទៀត គឺត្រូវយកអ្នកដែលមានវ័យចំណាស់ជាងគេ។
នៅពេលដែលជនមូស្លីមសឡាតនៅឯផ្ទះរបស់ខ្លួន ប្រសិនបើអ៊ីម៉ាំជាបុរស តាមស៊ុណ្ណះ គឺម៉ាក់មុមត្រូវឈរនៅខាងស្តាំដៃអ៊ីម៉ាំ ប្រសិនបើម៉ាក់មុមមានតែម្នាក់។ ប្រសិនបើម៉ាក់មុមមានគ្នាច្រើន តាមស៊ុណ្ណះ គឺត្រូវឈរនៅពីក្រោយអ៊ីម៉ាំ។ ប្រសិនបើម៉ាក់មុមជាស្ត្រីវិញ តាមស៊ុណ្ណះ គឺគេត្រូវឈរពីក្រោយអ៊ីម៉ាំ។ ហើយប្រសិនបើម៉ាក់មុមមានទាំងបុរសផង ស្ត្រីផង គឺបុរសត្រូវឈរពីក្រោយអ៊ីម៉ាំ ហើយស្ត្រីត្រូវឈរពីក្រោយជួរបុរស។
វិបត្តិនេះ គឺជាឱកាសដ៏ធំមួយដើម្បីយើងបង្រៀនក្រុមគ្រួសារពីរបៀបសឡាត និងលក្ខខណ្ឌរបស់វា ក៏ដូចជាក្បួនច្បាប់នៃការជម្រះសម្អាត ហើយនិងប្រការផ្សេងៗទៀតដែលចាំបាច់។
ស៊ូណិតលើស្ត្រីធ្វើការសឡាតរួមគ្នា(ជើម៉ាអះ)នៅក្នុងផ្ទះ ព្រោះមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ដូចនេះពី អ៊ុមមូវ៉ារ៉កោះ, អាអ៊ីស្ហះ និងអ៊ុមមូសាឡាម៉ះ រទអ។ ហើយការសឡាតរួមគ្នារបស់ស្ត្រី គឺមានឧត្តមភាព និងទទួលបានផលបុណ្យពីអល់ឡោះ។ ចំណែកឯអ៊ីម៉ាំរបស់ពួកនាងវិញ គឺត្រូវឈរនៅចំកណ្តាលជួរ(ក្នុងជួរជាមួយគេឯង)។
គេហាមមិនឲ្យអ្នកដែលមានផ្ទុកជំងឺឆ្លង(ជំងឺរាតត្បាត)ណាមួយចូលរួមនៅកន្លែងជួបជុំនៃមនុស្សម្នាទាំងឡាយនោះឡើយ ព្រោះទង្វើបែបនេះ គឺនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ដល់គេឯង។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ហើយពួកដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបណ្ដាអ្នកមានជំនឿទាំងប្រុសទាំងស្រីចំពោះអ្វីដែលពួកគេមិនបានប្រព្រឹត្ដទេនោះ ពួកគេពិតជាទទួលខុសត្រូវចំពោះការចោទប្រកាន់ និងទទួលបាបកម្មយ៉ាងច្បាស់លាស់”។ (អាល់អះហ្សាប៖៥៨)
ហើយគោលការណ៍មួយក្នុងចំណោមគោលការណ៍នៃបទបញ្ញត្តិឥស្លាមដែលបានកំណត់នោះគឺ “មិនត្រូវបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯង ហើយក៏មិនត្រូវបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃដែរ” (لا ضرر ولا ضرار)។ ដូចនេះ គេមិនអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកដែលមានផ្ទុកជំងឺប្រភេទនេះនៅលាយឡំជាមួយអ្នកដែលមានសុខភាពល្អនោះឡើយ។ ពិតណាស់ ព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ចូរកុំដាក់អ្នកជំងឺឲ្យនៅលាយឡំគ្នាជាមួយអ្នកជា”។ (ពូខរី៖៥៧៧១, មូស្លីម៖២២២១)
គេមិនពេញចិត្ត(ម៉ាក្រុះ)ចំពោះការគ្របមាត់ ឬបិទមាត់ក្នុងពេលសឡាត ហើយព្យាការី សអវ ក៏បានហាមឃាត់ពីចំនុចនេះផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលចាំបាច់ ឬបារម្ភខ្លាចមានគ្រោះថ្នាក់ពីជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ គឺគេចាំបាច់ត្រូវតែពាក់ម៉ាសវិញ។
ទោះជាក្នុងស្ថានភាពដែលការសឡាតរួមគ្នាមិនអាចធ្វើទៅបានក៏ដោយ ក៏ក្បួនច្បាប់ផ្សេងៗក្នុងថ្ងៃជុមអាត់(ថ្ងៃសុក្រ)នៅតែរក្សាដដែល ដោយគេបង្គាប់ប្រើឲ្យសូត្រក្នុងពេលសឡាតស៊ូពុសនៃថ្ងៃជុមអាត់នោះ នូវស៊ូរ៉ោះ អាស្សាជើហ្ទះ និងស៊ូរ៉ោះ អាល់អ៊ិនសាន, សុំទូអាបួងសួងក្នុងម៉ោងដែលការសុំទូអាត្រូវគេទទួលយកនៅបន្ទាប់ពីសឡាតអាសើររួច, បង្កើនការសឡាវ៉ាតលើណាពី សអវ និងសូត្រស៊ូរ៉ោះ អាល់កះហ្វី។
ការចាប់ដៃគ្នា គឺជាស៊ុណ្ណះ(មាគ៌ា ឬលំអានរបស់ព្យាការី)។ ព្យាការី សអវ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “នៅពេលអ្នកអ៊ីស្លាមពីរនាក់ជួបគ្នា ហើយចាប់ដៃគ្នា នោះអល់ឡោះនឹងអភ័យទោសឲ្យគេទាំងពីរមុនពេលដែលគេទាំងពីរបែកគ្នា”។ (អាពូហ្ទាវូទ៖៥២១២)។ ប៉ុន្តែក្នុងករណីដែលជនមូស្លីមបារម្ភខ្លាចឆ្លងរោគពីគ្នាតាមរយៈការចាប់ដៃនោះ គ្រប់គ្រាន់ហើយត្រឹមការពោលពាក្យឲ្យសាឡាម ហើយសង្ឃឹមថា គេនឹងកត់ត្រាឲ្យរូបគេទទួលបានផលបុណ្យនៃការចាប់ដៃគ្នាផងដែរ ដោយការអនុញ្ញាតពីអល់ឡោះ។