وباګاني او مرضونه دا مهال برخه
درس د وبايې مرضونو اړوند د مسلمان کړنې:
مونږ د الله پاک په تقدير د خیر او شر ایمان او باور لرو، په تقدير باندي ایمان لرل د ایمان په بنيادي خبرو او ارکانو کې يو بنیاد او رکن دی هر هغه مصيبتونه، وبايې مرضونه وچ کالي، سختې او تکليفونه دا ټول د الله پاک د فیصلې او تقدير سره سم واقع کیږي، مونږ د هغه په فیصله او تقدير باندي راضي يو هيڅ خفګان، شکایت او واویلا نه کوو.
د مؤمن دا عقيده او باور وي چې مرضونه په خپل قوت سره د یو نه بل ته نه نقل کيږي بلکه دا د الله پاک په حکم او د هغه په فيصلې سره د يو نه بل ته نقل کيږي، او ددې سره يې مونږ ته حکم کړی دی چې ټول مشروع مادي صحي اسباب استعمال کړو او پرهيز وکړو د مرض د سببونو څخه خپل ځانو نه وساتو او هغه ځايونو ته د ورتللو نه ډډه وکړو په کوم ځايونو کې چې وبايې مرض خپور شوي دی او کلک پرهيز وکړو او د هغه مرضانو سره ناسته ولاړه ونه کړو کوم چې په وبايې مرض اخته شوي دي.
وبايې مرضونه د الله پاک لخوانه د کافرانو، فاسقانو او مجرمانو لپاره په دنیا کې عذاب وي مګر د مؤمنانو لپاره رحمت وي د هغوې ګناهونه بښل کيږي او درجات يې بلند کيږي.
د وبايې مرض وغيره په وخت مسلمان بايد د رسمي جهتونو خپاره شوي ارشادات اومني او په هغې عمل وکړي او خپل بشپړ مسؤليت سر ته ورسوي ټول شموله مصلحتونه په خپل شخصي مصلحتونو مخکي کړي تر څو حالت او ژوند بیرته خپل ښه او عادي حالت ته را ورګرځي.
د وبايې مرضونو په مهال حرام کارونه:
په دې کې هيڅ شک نشته چې بي ثبوته خبرونه نشر کول دروغ او حرام دي، لکه څنګه چې په دې سره د خلکو په مینځ کې ویره هم خپريږي، نو بايد ډير زيار وکړی شي تر څو بي ثبوته هیڅ يو خبر خپور نه کړی شي.
د اسلام مبارک دين زخيره اندازي او دوکه د بيو لوړول او د خلکو په روزې لوبي کول حرام ګرځولي دي خاصکر د سختيو او ازميښتونو په وخت ځکه دا په نارواه د مالونو خوړل دي په امانت کې خيانت دی او د سپک خوي دی.
قصدا د وبايې مرض نورو خلکو ته د نقل کول چې په وبايې مرض اخته مریض نورو روغو خلکو ته د مرض نقل کولو قصد وکړي چې په هر شکل او صورت وي دا عمل حرام او لویه ګناه او سخت جرم دی چې د دنیاوي سزا مستحق کرځي چې څومره يې جرم سخت و او نورو خلکو ته يې زیان زيات په همغه پیمانه به يې سزا هم سخته وي.
د هغه چا سزا چې نورو خلکو ته قصدا وبايې مرض نقل کړي.
۴. مرض ته بد رد ويل:
نبي کريم صلی الله علیه وسلم د تبې مرض ته بدرد ويلو نه منع کړې ده، ابو هريرة رضي الله عنه وايې: نبي کريم صلی الله علیه وسلم ويلې دي: تاسې د تبې مرض ته بد رد مه وايې، ځکه دا مرض ګناهونه داسي لري کوي لکه څنګه چې اور د اوسپنې نه زنګ لري کوي.