ప్రస్తుత విభాగం : model
పాఠం ప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారిపై విశ్వాసం
దైవప్రవక్త (స) వారి గురించిన కొన్ని ముఖ్య విషయాలను మనం తెలుసుకోవడం తప్పనిసరి
1. ముహమ్మద్ (స) వారు అల్లాహ్ యొక్క దాసులు మరియు ఆయన ప్రవక్త, వారు సర్వమానవాళికి నాయకులు, ప్రవక్తలలో చిట్టచివరి ప్రవక్త, వారి తరువాత మరే ప్రవక్తా లేరు, వారు తన సందేశాన్ని సంపూర్ణంగా అందించారు, తన ప్రవక్తతత్వ బాధ్యతను పూర్తిగా నిర్వర్తించారు, తన ఉమ్మతుకు సన్మార్గ బోధనలు చేశారు మరియు దైవమార్గంలో ఏ విధంగా పరిశ్రమ చేయాలో ఆ విధంగా పూర్తిగా పరిశ్రమించారు అని మేము విశ్వసిస్తున్నాము.
2. ఆయన (స) తెలిపిన వాటిని మేము విశ్వసిస్తాము, వారి ఆదేశాన్ని పాలిస్తాము, వారు నివారించిన దానినుండి దూరంగా ఉంటాము, వారు చూపిన విధంగా ప్రభువైన అల్లాహ్ ను ఆరాధిస్తాము, వారి విధానాన్ని అనుసరిస్తాము. అల్లాహ్ తన దివ్యగ్రంధములో ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : వాస్తవానికి, అల్లాహ్ యొక్క సందేశహరునిలో మీకు ఒక ఉత్తమమైన ఆదర్శం ఉంది, వారి కొరకు ఎవరైతే అల్లాహ్ మరియు అంతిమ దినాన్ని ఆశిస్తారో మరియు అల్లాహ్ ను అత్యధికంగా స్మరిస్తారో! (అల్-అహ్జాబ్: 21).
మన తల్లిదండ్రులు మరియు కుటుంబసభ్యుల కన్నా ఎక్కువగా దైవప్రవక్త (స) వారి పట్ల ప్రేమ కలిగి ఉండడం తప్పనిసరి, దైవప్రవక్త (స) ఈ విధంగా సెలవ్విచ్చారు : మీలో ఎవరూ కూడా తన తండ్రి మరియు తన సంతానం కన్నా ఎక్కువగా నా పట్ల ప్రేమ కలిగి లేనంతవరకూ నిజమైన విశ్వాసులు కాజాలరు. (బుఖారీ 15, ముస్లిం 44). వారి మార్గదర్శకత్వం మరియు వారి ఆదర్శాల పట్ల నిజమైన ప్రేమ కలిగి ఉండాలి, జీవితంలో నిజమైన ఆనందం మరియు సాఫల్యం అనేది వారి అనుసరణలో తప్ప మరెక్కడా లేదు, అల్లాహ్ తన గ్రంధములో ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : మీరు అతనిని (ప్రవక్తను) అనుసరిస్తే మార్గదర్శకత్వం పొందుతారు. మరియు సందేశహరుని బాధ్యత కేవలం స్పష్టంగా సందేశాన్ని అందజేయటం మాత్రమే." (అన్-నూర్: 54).
దైవప్రవక్త (స) వారు తీసుకువచ్చిన దానిని స్వీకరించడం, దానిని అనుసరించడం, ఆ మార్గదర్శకం పట్ల గౌరవ మర్యాదలు కలిగి ఉండడం తప్పనిసరి. అల్లాహ్ ఈ విధంగా సెలవిస్తున్నాడు : "అలా కాదు, నీ ప్రభువు సాక్షిగా! వారు తమ పరస్పర విభేదాల విషయంలో నిన్ను న్యాయనిర్ణేతగా స్వీకరించనంత వరకు మరియు (ఓ ప్రవక్తా!) నీవు ఏ నిర్ణయం చేసినా దానిని గురించి వారి మనస్సులలో ఏ మాత్రం సంకోచం లేకుండా దానికి (యథాతథంగా) శిరసావహించనంత వరకు, వారు (నిజమైన) విశ్వాసులు కాలేరు!" (అన్-నిసా: 65).
వారి ఆదేశానికి విరుద్దంగా వెళ్లడం నుండి మనం దూరంగా ఉండాలి. వారి ఆదేశాలకు విరుద్ధంగా వెళ్ళడం అంటే వైపరీత్యాలకు, మార్గ భ్రష్టతకు బాధాకరమైన శిక్షకు గురి అయినట్లే. ఖురాను ఇలా సెలవిస్తుంది : దైవప్రవక్త ఆజ్ఞను ఉల్లంఘించే వారు, తాము ఏదైనా ఆపదలో చిక్కుకు పోతారేమోననీ లేదా బాధాకరమైన శిక్షకు గురి చేయబడతారేమోనని భయపడాలి. (అన్-నూర్: 63).
చాలా విషయాలలో ముహమ్మద్ (స) వారి సందేశం అనేది గతంలో వచ్చిన సందేశాలకు భిన్నమైనది అలాగే కొన్ని భిన్నమైన ప్రత్యేకతలు మరియు ప్రయోజనాలు కలిగి ఉన్నది.
ముహమ్మద్ (స) వారి సందేశం మునుపటి సందేశాలకు ముగింపు పలికింది . దీని గురించి అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : (ఓ మానవులారా!) ముహమ్మద్ మీ పురుషుల్లో ఎవ్వడికీ తండ్రి కాడు. కాని అతను అల్లాహ్ యొక్క సందేశహరుడు మరియు ప్రవక్తలలో చివరివాడు. (అహ్ జాబ్ : 40)
ప్రవక్తముహమ్మద్(స)వారి సందేశం మునుపటి ధర్మాలను రద్దు చేస్తుంది. వీరి (స) రాకతో మునుపటి ధర్మాలన్నీ రద్దు అయ్యాయి, వారిని(స) అనుసరించకుండా ఎవరి ధర్మాన్ని అల్లాహ్ ఆమోదించడు. స్వర్గాన్ని పొందడానికి ప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారి సందేశమే మార్గం. ముహమ్మద్ (స) అత్యంత గౌరవనీయమైన ప్రవక్త, ఆయన అనుచరులు అత్యుత్తమ అనుచర సమాజం మరియు ఆయన ధర్మం అత్యంత పరిపూర్ణమైన ధర్మం. అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : “మరియు ఎవడైనా అల్లాహ్ కు విధేయత (ఇస్లాం) తప్ప ఇతర ధర్మాన్ని అవలంబించగోరితే అది ఏ మాత్రమూ స్వీకరించబడదు మరియు అతడు పరలోకంలో నష్టపడేవారిలో చేరుతాడు”. (ఆలె ఇమ్రాన్: 85). "ముహమ్మద్ యొక్క ఆత్మ ఎవరి చేతిలో ఉందో అతని సాక్షిగా(చెబుతున్నాను), ఈ ఉమ్మతులో ఏ యూదుడు లేదా క్రైస్తవుడు నా గురించి విని నా సందేశాన్ని విశ్వసించకుండా మరణిస్తే అతడు నరకవాసులలో అవుతాడు. (ముస్లిం 153, అహ్మద్ 8609).
3. ముహమ్మద్ (స) వారి సందేశం సర్వ జిన్నులు మరియు సర్వ మానవుల కోసం అవతరించినది. దీని గురించి జిన్నాతులు చెప్పిన విషయాన్ని ఈ వాఖ్యములో అల్లాహ్ తెలుపుతున్నాడు :"మా జాతి వారలారా! అల్లాహ్ వైపునకు పిలిచేవానిని అనుసరించండి". (46:31) మరో చోట అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : "మరియు (ఓ ముహమ్మద్!) మేము నిన్ను సర్వమానవులకు శుభవార్తనిచ్చే వానిగా మరియు హెచ్చరిక చేసేవానిగా మాత్రమే పంపాము".(34:28) ప్రవక్త(స)వారు మొదటి మూడు సంవత్సరాలపాటు జనులను రహస్యంగా ధర్మం వైపుకు ఆహ్వానించారు, ఆ తరువాత మరో పదేళ్లపాటు బహిరంగంగా ఆహ్వానించారు, దీని ఫలితంగా ఖురైష్ వారి తరపున దైవప్రవక్త (స) మరియు వారి అనుచరులు కఠినమైన అణచివేతను, తీవ్రమైన హింసను ఎదుర్కున్నారు (బుఖారీ 2977, ముస్లిం : 523)
అల్లాహ్ తన ప్రవక్తలను పంపినప్పుడు, వారి సహచరులు మరియు శిష్యులు వారి అత్యుత్తమ అనుచరులుగా ఉండేవారు. వారి తరం ఆ ప్రవక్తల అనుయాయులలో అత్యంత గొప్ప తరంగా ఉండేది. అల్లాహ్ తన ప్రవక్తల సహచర్యం కోసం, ప్రవక్తలు మరియు సందేసహరుల తర్వాత తన సృష్టిలో అత్యుత్తమమైన వారిని ఎంచుకున్నాడు. ఎటువంటి మలినత లేని స్వచ్చమైన ధర్మం ప్రజలకు అందజేసే బాధ్యతను వారు తీసుకున్నారు. దైవప్రవక్త(స) వారు ఇలా సెలవిచ్చారు : "నా అనుచరసమాజములో ఉత్తమ తరం నేను పంపబడిన తరం, తరువాత వారిని అనుసరించే తరం." (ముస్లిం: 2534).
సహాబీ యొక్క నిర్వచనం
సహాబి అనగా : దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారిని విశ్వాస స్థితిలో కలిసి, వారి (స) మరణానంతరం ఇస్లాంను వీడకుండా విశ్వాసిగా మరణించిన వ్యక్తి.
దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారి సహచరులను ప్రశంసించడం, వారి గుణాలను మరియు వారి గొప్పతనాన్ని వివరించడం ఖురాన్ మరియు ప్రవక్త(స) వారి సున్నతులో అనేక చోట్ల వాటి ప్రస్తావన కనిపిస్తుంది. వాటిలో కొన్ని:
సహాబాల పట్ల మనకున్న తప్పనిసరి విధులు ఏమిటి
ప్రతిఒక్క ముస్లిముపై సహాబాల విషయంలో కొని విధులు ఉన్నాయి
వారి పట్ల ప్రేమ, గౌరవ మర్యాదలు కలిగి ఉండాలి మరియు వారి కోసం దుఆ చేస్తూ ఉండాలి
మక్కాలో తమ నివాసాలను, ఆస్తిపాస్తులను వదిలి, అల్లాహ్ యొక్క సంతుష్ఠత కోసం, ధర్మం కోసం మదీనాకు వలస వెళ్ళినవారిని (మూహాజిరీన్)లను అల్లాహ్ ప్రశంసించాడు. అదేవిధంగా, తమ సోదరులను ఆదుకున్న, తమ ఆస్తిపాస్తులను వారితో పంచుకున్న, తమ కంటే తమ సోదరులకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చిన మదీనా నివాసులైన అన్సార్ (సహాయం చేసిన మదీనా వాసులు)లను కూడా అల్లాహ్ ప్రశంసించాడు. ప్రళయదినం వరకూ సహాబాల (ప్రవక్త సహచరుల) యొక్క గొప్పతనాన్ని, స్థాయిని గుర్తించి, వారిని ప్రేమించి, వారి కోసం దుఆచేసే వారిపై, వారి పట్ల ఎటువంటి ద్వేషం లేని వారందరినీ కూడా అల్లాహ్ ప్రశంసించాడు.
తన దివ్యవచనములో అల్లాహ్ ఇలా సెలవిస్తున్నాడు : "(దానిలో నుండి కొంతభాగం) తమ ఇండ్ల నుండి మరియు తమ ఆస్తిపాస్తుల నుండి గెంటివేయబడిన, వలస వచ్చిన నిరుపేద ముహాజిర్ లకు వర్తిస్తుంది. (ఎందుకంటే) వారు అల్లాహ్ అనుగ్రహాన్ని మరియు ఆయన ప్రసన్నతను ఆశిస్త, దైవానికీ, ఆయన ప్రవక్తకు తోద్బడుతున్నారు. వారే అసలు సిసలు సత్యసంధులు . మరియు ఎవరైతే - ఈ (వలస వచ్చినవారు) రాకపూర్వమే - విశ్వసించి వలస కేంద్రం (మదీనా)లో నివసిస్తూ ఉండేవారో! వారికి కూడా హక్కు వుంది.వారు తమ వద్దకు వలస వచ్చిన వారిని ప్రేమిస్తారు. మరియు వారు (వలస వచ్చిన) వారికి ఏది ఇవ్వబడినా! దాని అవసరం తమకు ఉన్నట్లు భావించరు. మరియు తమకు అవసరమున్నా వారికి తమ సొంత (అవసరాల) మీద ప్రాధాన్యతనిస్తారు. మరియు ఎవరైతే అత్మలోభం నుండి రక్షింప బడతారో! అలాంటి వారు, వారే! సాఫల్యం పొందేవారు". "మరియు ఎవరైతే వారి తరువాత వచ్చారో! వారికి అందులో హక్కు ఉంది. వారు ఇలా అంటారు: "ఓ మా ప్రభూ! మమ్మల్ని మరియు మాకంటే ముందు విశ్వసించిన మా సోదరులను క్షమించు. మరియు మా హృదయాలలో విశ్వాసుల పట్ల ద్వేషాన్ని కలిగించకు.ఓ మా ప్రభూ! నిశ్చయంగా, నీవు చాలా కనికరించేవాడవు, అపార కరుణా ప్రదాతవు!" (అల్-హష్ర్: 8-10).
ప్రతిఒక్క సహాబీ పట్ల సమ్మతి కలిగి ఉండాలి
ఒక విశ్వాసి దైవప్రవక్త(స) వారి సహచరుల గురించి మాట్లాడేటప్పుడు, వారి పేరు ప్రస్తావించినపుడు ‘రదియల్లాహు అన్హు’ (అల్లాహ్ ఆయనతో సంతుష్ఠత చెండాడు) అని అనాలి. ఎందుకంటే, అల్లాహ్ తాను వారితో సంతుష్ఠతతో ఉన్నానని, వారి ఆరాధనలను మరియు ఆచరణాలను అంగీకరించానని, మరియు వారు అల్లాహ్ తో సంతుష్ఠత చెందారని, అల్లాహ్ వారికి ఇస్లాం మరియు ప్రాపంచిక ఆశీర్వాదాలను, శుభాలను నోసంగానని తెలియజేశాడు. “మరియు వలస వచ్చిన ముహాజిర్ లలో నుండి మరియు అన్సారులలో (మదీనావాసులలో) నుండి, ప్రప్రథమంగా ముందంజ వేసిన (ఇస్లాం ను స్వీకరించిన) వారితోనూ మరియు సహృదయంతో వారిని అనుసరించిన వారితోనూ, అల్లాహ్ సంతోషపడ్డాడు. మరియు వారు కూడా ఆయనతో సంతోషపడ్డారు. మరియు వారి కొరకు సెలయేళ్ళు ప్రవహించే స్వర్గవనాలను సిద్ధ పరిచి ఉంచాడు. వారు వాటిలో శాశ్వతంగా కలకాలముంటారు. అదే గొప్ప సాఫల్యం (విజయం)”. (అల్-తౌబా: 100).
సహాబాల యొక్క స్థానము
దైవప్రవక్త ముహమ్మద్(స) వారి సహచరులందరూ గొప్పవారే, అందరూ ధర్మ గుణము కలవారే, అయితే వారిలో అత్యుత్తమమైనవారు నలుగురు ఖలీఫాలు: అబూ బకర్ అస్సిద్దీఖ్(ర), ఉమర్ బిన్ ఖత్తాబ్(ర), ఉస్మాన్ బిన్ అఫ్ఫాన్(ర) మరియు అలీ బిన్ అబీ తాలిబ్(ర). వారందరిపై అల్లాహ్ యొక్క సంతుష్ఠత మరియు శుభం కలుగుగాక.
దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారి సహచరులు అందరిలాంటి మనుషులు, వారితో తప్పులు జరగవచ్చు, కానీ వారి తప్పులు ఇతరుల తప్పులతో పోల్చితే అల్పంగా ఉంటాయి. వారి నిర్ణయాలు ఇతరుల నిర్ణయాలతో పోల్చితే సరైన నిర్ణయాలు ఎక్కువగా ఉంటాయి. ఈ దైవధర్మమైన ఇస్లాం యొక్క బాధ్యతను నిర్వర్తించడానికి, అల్లాహ్ తన ప్రవక్త(స) కు తోడుగా ఉంచడానికి జనులలోకెల్లా ఉత్తమమైన జనులను ఎంచుకున్నాడు. "నా అనుచర సమాజము(ఉమ్మతు)లోని అత్యుత్తమమైన వారు నేను పంపబడిన (ఇప్పుడు నేనున్న) ఈ కాలములోని, ఈ తరంలోనివారు. ఆపై వారి తరువాత వారు(తాబయీన్లు)." (ముస్లిం: 2534)
దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారి అనుచరులు(సహాబాలు) న్యాయబద్దత, సజ్జనత మరియు ధర్మగుణం కలవారని సాక్ష్యామిస్తాము, వారి సద్గుణాలు, సదాచరణాల గురించి మాట్లాడుకుంటాము, వారి తప్పులను లేదా వారి అభిప్రాయాల వ్యత్యాసాలు లేదా సరైన నిర్ణయం తీసుకోలేకపోవడం వంటి అంశాలలో తలదూర్చడం వంటివి చేయము, ఎందుకంటే వారిలో దృఢ విశ్వాసం(ఈమాన్), సజ్జనత, సదాచారణలు చేసే తత్వం మరియు దైవప్రవక్త(స)ను అనుసరించడం వంటి గొప్ప లక్షణాలు దానికి మించిన సద్గుణాలు వారిలో ఉన్నాయి. అందుకు బలపడుస్తూ, దైవప్రవక్త (స) వారు ఇలా ప్రబోదించారు : “ఎప్పుడూ కూడా నా సహచరులను దూషించకండి, ఎందుకంటే మీలో ఎవరైనా ఉహద్(మదీనా నగరంలోని ఒక మహాపర్వతం) పర్వతంతో సమానమైన బంగారాన్ని ఖర్చు చేసినా కూడా వీరీ (నా సహచరుల) ఒక ముద్ద్ (ఆహార ధాన్యాలను కొలిచే కోలమానం – మనం చెప్పే ‘చెంబు’ లాంటిది) లేదా దాని సగానికి కూడా చేరదు”. (చెంబుడు ధాన్యానికి కూడా సరిపోలదు). (సహీహ్ బుఖారీ 3673).
ఆలెబైత్ అనగా దైవప్రవక్త (స) వారి సహధర్మచారిణులు, వారి సంతానము, వారి తల్లిదండ్రుల సోదర సోదరీణుల సంతానము, అనగా అలీ (ర), అకీల్(ర) జాఫర్(ర) అబ్బాస్ (ర) వారి కుటుంబములు మరియు వారందరి సంతానము.
దైవప్రవక్త ముహమ్మద్ (స) వారిని కలిసిన వారందరిలో అత్యుత్తములు అలీ బిన్ అబీ తాలిబ్, ప్రవక్త(స) వారి కుమార్తె ఫాతిమా(ర). అలాగే వారి సంతానం స్వర్గంలోని యువకుల నాయకులైన హసన్, హుస్సేన్ వారు. అదేవిధంగా దైవప్రవక్త (స) వారి భార్యలు. వీరు విశ్వాసుల మాతృమూర్తులు (ఉమ్మహాతుల్-ముమినీన్) ఖదీజా బిన్త్ ఖువైలిద్, ఆయిషా సిద్ధిఖా వంటి వారు. వీరందరిపట్ల అల్లాహ్ సంతుష్ఠత చెందాడు.
దైవప్రవక్త (స) వారి జీవన సహచరీణులకు ఉన్నత ఆదర్శాలు మరియు మర్యాదల గురించి మార్గదర్శకం చేసిన తరువాత అల్లాహ్ ఈ విధంగా సెలవిస్తున్నాడు : (ఓ ప్రవక్త) గృహిణులారా! నిశ్చయంగా, అల్లాహ్ మీ నుండి మాలిన్యాన్ని తొలగించి, మిమ్మల్ని పరిశుద్ధులుగా చేయగోరు తున్నాడు. (అల్-అహ్జాబ్: 33).
ప్రవక్త (స) వారి కుటుంబీకుల పట్ల ప్రేమ కలిగి ఉండడం.
దైవప్రవక్త(స) వారిని అనుసరించే ప్రతి ఒక్క విశ్వాసి ప్రవక్త(స) వారి కుటుంబాన్ని ప్రేమిస్తాడు. ఈ ప్రేమను ప్రవక్త (స) యొక్క ప్రేమలో ఒక భాగంగా భావిస్తాడు. ఎందుకంటే, ప్రవక్త(స) వారు, తన కుటుంబం పట్ల శ్రద్ధ వహించాలని, వారి పట్ల మంచి ప్రవర్తన, మంచి నడవడిక కలిగి ఉండాలని తాకీదు చేశారు. ఈ విషయం ఈ హదీసు ద్వారా మనకు స్పష్టంగా తెలుస్తోంది: "నేను మీకు నా కుటుంబం గురించి గుర్తు చేస్తున్నాను, నేను మీకు నా కుటుంబం గురించి గుర్తు చేస్తున్నాను, నేను మీకు నా కుటుంబం గురించి గుర్తు చేస్తున్నాను" (ముస్లిం: 2408). ఒక దయగల తండ్రి తన పిల్లల గురించి చెప్పినట్లుగానే ఈ హదీసులో ప్రవక్త (స) వారు మాట్లాడారు.
విశ్వాసి అయిన ఒక ముస్లిము ఈ రెండిటికీ దూరంగా ఉంటాడు
ప్రవక్త(స) కుటుంబీకులు అసలేమాత్రం తప్పు జరగని వారు కాదు :
అహ్లెబైత్ (ప్రవక్త (స) వారి కుటుంబానికి చెందినవారు) అనే వారు ఇతర ప్రజల వలెనే వారిలో విశ్వాసులు, అవిశ్వాసులు, సదాచారణలు చేసేవారు, పాపం చేసేవారు ఉన్నారు. కాబట్టి, వారిలో ధర్మవంతులను మనం ప్రేమిస్తాము మరియు వారికి పుణ్యఫలం లభించాలని కోరుకుంటాము. అలాగే, పాపం చేసేవారి గురించి భయపడతాము మరియు వారికి మార్గదర్శకత్వం (హిదాయత్) లభించాలని ప్రార్థిస్తాము. అహ్లెబైత్ యొక్క విశిష్టత అంటే ఆన్ని సందర్భంలోనూ వారిని ఇతరులకన్నా ఎక్కువగా గౌరవించడం అని కాదు. ఎందుకంటే, జనులు అనేక విషయాల ఆధారంగా గౌరవింపబడతారు. మరియు వారి కంటే ఎక్కువ గౌరవనీయులు, ఉన్నతమైన వ్యక్తులు ఇతరులలో కూడా ఉండే అవకాశం ఉంది.