Model: हालको खण्ड
पाठ शिर्क (बहुदेववाद)
शिर्कको अर्थः
शिर्क (बहुदेववाद): अल्लाहको रुबूबियत (प्रभुत्व), उलूहियत (उपासना) र अस्मा व सिफात (नाम र विशेषताहरू) मा अरूलाई साझेदार गराउनु शिर्क हो ।
शिर्कका उदाहरणहरूः
शिर्कबाट हुने हानी-नोक्सानीः
तौहीद (एकेश्वरवाद) को विपरीत शिर्क (बहुदेववाद) हो। जसरी अल्लाहमाथिको आस्था र मात्र उहाँको उपासना सर्वोत्कृष्ट पुण्य हो त्यसरी नै शिर्क सबैभन्दा घृणित र महापाप हो। तौबा (प्रायश्चित) नगरुन्जेल यो क्षमा योग्य छैन। यसै सम्बन्धमा अल्लाहले भन्नु भएको छः (إِنَّ اللهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاء) (النساء: 48). अर्थः “अल्लाहले शिर्कलाई कदापि क्षमा गर्नु हुन्न तर यस बाहेकका अन्य पापलाई चाहेमा क्षमा दिन सक्नु हुन्छ।” (सूरह अन्-निसा : ४/४८) जब रसूल सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लमसित सोधियो- अल्लाहको दृष्टिमा महापाप के हो ? उहाँले जवाफ दिनु भयोः “अल्लाहले तिमीलाई सृष्टि गर्नु भएको छ, तै पनि तिमी उहाँको लागि साझेदार बनाउँछौ।” (बुखारी: ४२०७, मुस्लिम: ८६)
शिर्कले सम्पूर्ण उपासनाहरूलाई व्यर्थ बनाई दिन्छ। किनभने अल्लाहले भन्नु भएको छः (وَلَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَعْمَلُون) (الأنعام: 88). अर्थः “यदि सन्देष्टाहरूले शिर्क गरेका भए यिनीहरूका सबै सत्कर्महरू खेर जाने थिए।” (सूरह अल्-अन्आम: ६/८८)
बहुदेववादीहरूको बास सदाको लागि नरक नै हुनेछ। अल्लाहले भन्नु भएको छः (إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّار) (المائدة: 72). अर्थः “जो कोही अल्लाहको साथमा कसैलाई साझेदार बनाउँछ, अल्लाहले उसको लागि स्वर्ग निषेध गर्नु भएको छ र उसको बासस्थान नरक हुनेछ।” (सूरह अल्-माइदा: ५/७२)
शिर्कका किसिमहरू
अल्लाह बाहेक अरु कसैको पूजा उपासना गर्नुलाई ठूलो शिर्क भनिन्छ। तन, मन र वचनले गरिने उपासनाहरू अल्लाहको लागि गरियो भने यही तौहीद र ईमान हो र अन्य कसैको लागि गरियो भने यही शिर्क (बहुदेववाद) र कुफ्र (अवज्ञा) हो। ठूलो शिर्कको उदाहरण- अल्लाह बाहेक अरु कसैसँग रोग निको हुन वा रोजीमा सम्वृद्धि हुनको लागि दुआ गर्नु, अरुमाथि आश्रित हुनु वा सज्दा गर्नु इत्यादि।
तसर्थ पुकार, दुआ तथा यस्तै अन्य कार्यहरूलाई अल्लाह बाहेक अरूको लागि गर्नु शिर्क र कुफ्र हो। किनभने निरोग गर्नु, जीविका दिनु, रुबूबियतको विशेषताहरू मध्येको हो भने अल्लामाथि भरोसा गर्नु, उहाँको लागि सज्दा गर्नु आदि, उलूहियत तथा उपासनाका विशेषताहरू मध्येको हो।
२- सानो शिर्क
ठूलो शिर्कसम्म पुर्याउने प्रत्येक वचन वा क्रियाकलापलाई सानो शिर्क भनिन्छ।
सानो शिर्कका उदाहरण
के मानिससित माग्नु वा केही कुरा चाहनु शिर्क हो?
इस्लामले मानिसको बुद्धिलाई अनावश्यक कार्य, धोका र अल्लाह बाहेक अन्य मानिसको लागि सज्दा (दण्डवत) गर्नु र लिप्त हुनबाट स्वतन्त्र गरेको छ। त्यसैले मृत वा निर्मित वस्तुसँग माग्नु, वा उसको अगाडि ढोग गर्नु निराधार र महापाप हो। तर जीवित उपस्थित व्यक्तिलाई उसले गर्न सक्ने सहयोग माग्नु जायज छ, जस्तैः डुब्नेलाई बचाउने सहयोग वा मेरो लागि अल्लाहसित प्रार्थना गर्नुहोस् भन्न सकिन्छ।
मृत मानिस वा निर्मित वस्तुसित माग्नु शिर्क र इस्लाम विपरीत कार्य हो, किनभने मरेका मानिसहरू वा ठोस वस्तुहरू न त हाम्रो गुहारलाई सुन्न सक्छन् न त पूरा नै गर्न सक्छन्। प्रार्थना गर्नु एक प्रकारको उपासना हो, त्यसैले अल्लाह बाहेक अरु कसैलाई पुकार्नु शिर्क हो। अरबका बहुदेववादीहरू मरेका मानिस र निर्मित वस्तुहरूलाई पुकार्ने गर्दथे।